Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Dil Biliminin Tarihi Gelişimi YTD 511 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. ŞAHRU PİLTEN UFUK
Dersi Verenler Doç.Dr. ŞAHRU PİLTEN UFUK,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Tuğçe Takoğlu

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Dilbiliminin oluşumunu ve gelişimini kavratmak, çağdaş dil bilim kuramlarını ve dil bilimcilerini tanımak

Dersin İçeriği

Dilbiliminin tarih boyunca dünyada ve Türkiye’deki gelişimi, önemli dilbilim okulları: Cenevre ve Prag okulları, çağdaş dil bilim kuramları ve dilbilimcileri

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Batı kaynaklı dilbilim kuramlarını öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap,
2 Dilbilimin alt sınıflarını öğrenir. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, Deney ve Laboratuvar,
3 Dilbilim ve dilbilgisinin ortaklaştığı veya farklılaştığı alanları tespit eder. Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım,
4 Dilbilimin gelişim aşamalarını tarihî yönden inceler. Deney ve Laboratuvar, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dil nedir, doğuşu, dil ve ilişkili olduğu kavramlar (Dil-toplum ilişkisi, dil-düşünce ilişkisi, dil-kültür ilişkisi vb.), dilbilim tanımı ve dilbilgisiyle farklı yönlerini kavrama Doğan Aksan, “Her Yönüyle Dil” kitabını okumak
2 Dilbilim prensipleri, dil bilgisinden farklılıkları
3 İskenderiye, Eski Yunan ve Hint okulları, Roma Dönemi, 5. yüzyıl sufistler ve Platon
4 Orta çağ Kaşgarlı Mahmud, Roger Bacon, Skolastikler
5 Rönesans dönemi dil bilim çalışmaları
6 Saussure ve modern dil biliminin doğuşu
7 Saussure sonrası Avrupa dilbilimi
8 Amerikan yapısalcılığı
9 Ara Sınav
10 Çağdaş dil bilim kuramları ve dil bilimciler
11 Çağdaş dil bilim kuramları ve dil bilimciler
12 Çağdaş dil bilim kuramları ve dil bilimciler
13 Çağdaş dil bilim kuramları ve dil bilimciler
14 Çağdaş dil bilim kuramları ve dil bilimciler
Kaynaklar
Ders Notu

Belirli bir kitap takip edilmeyecek, öğrencilere içerikle ilgili her türlü materyal öğretim üyeleri tarafından verilecektir.

Ders Kaynakları

Zeynel Kıran, Ayşe Kıran, Dilbilime Giriş, Seçkin Yayınları, 2006.

Aksan, Doğan, Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, TDK.Yay.,Ank. 2000, 244s.

Sağır, Mukim, Dilbilim ve Türk Dilbilgisi, Ata.Üni. Yay. Erzurum 1995, 90s.

Toklu, Osman, Dilbilime Giriş, Akçağ Yay., Ank.2003, 167s.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir. X
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler.
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir.
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır.
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi, disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. X
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir.
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Batı kaynaklı dilbilim kuramlarını öğrenir.
2 Dilbilimin alt sınıflarını öğrenir.
3 Dilbilim ve dilbilgisinin ortaklaştığı veya farklılaştığı alanları tespit eder.
4 Dilbilimin gelişim aşamalarını tarihî yönden inceler.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 10 10
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 15 15
Kısa Sınav 2 15 30
Toplam İş Yükü 161
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,44
Dersin AKTS Kredisi 6