Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Kelam-Mantık İlişkisi KLM 524 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler

Yok

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi ZİYA ERDİNÇ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Yok

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Kelamcıların mantık ilmini yöntem olarak nasıl kullandıklarını ve mantığın kelâm ilmine katkılarının incelemek.

Dersin İçeriği

Bu derste kelâmın tanım teorisi ve kıyas teorisi ile mantığın bu teorilerin dönüşümüne nasıl etki ettiği incelenecektir.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Mantık ilmini tanır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösterip Yaptırma, Rol Oynama, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
2 Erken dönem kelâmının mantıkî yapısını analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma, Deney ve Laboratuvar,
3 Mantığın kelâm ilmine girişinde Gazzâlî’nin rolünü değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma, Deney ve Laboratuvar,
4 Mantıkla etkileşim sonrası kelâm ilminin tanım anlayışındaki değişimi analiz eder. Gösterip Yaptırma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Mantıkla etkileşim sonrası kelâm ilminin istidlâl yöntemlerindeki değişimi açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
6 İnanç konularının savunulmasında mantığın kelâm ilmine katkısını kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Mantığın doğusu ve İslam dünyasına intikali
2 Erken dönem kelâmının mantıkî yapısı
3 Fıkhî ve kelâmî kıyas
4 Erken dönem kelâmında istidlâl yöntemleri
5 Erken dönem kelâmının tanım anlayışı
6 Mantığın kelâm ilmine girişi
7 Gazzâlî ve Mantık
8 Gazzâlî sonrası kelâmî istidlâl yöntemleri
9 Kelâmda tasavvur-tasdik ayırımı
10 Gazzâlî sonrası tanım teorisi
11 Mantık ve kelâmî bilgi teorisi
12 Râzî kelâmı ve mantık
13 Nasirüddin Tûsî ve mantık
14 Teftâzânî ve mantık
Kaynaklar
Ders Notu

Yok

Ders Kaynakları

Hilmi Demir, Delil ve İstidlalin Mantıki Yapısı: İlk Dönem Sünni Kelam Örneği, İstanbul: İSAM Yayınları, 2012; Gazzali, İlmin Ölçütü (Mi'yaru'l-ilm), Ankara: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları, 2013; Emine Öğük, Kelam Geleneğinde Temel Kaynaklardan İstifade Yöntemleri: Maturidi Örneği, İstanbul: Rağbet Yayınları, 2016, Ziya Erdinç, Teftâzânî’de Bilgi Teorisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Sakarya: Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019; Mehmet Özturan, İbn Sînâ Sonrası Kavram Mantığı: Kâtibî ve Kutbüddin Râzî Örneği, İstanbul: Klasik Yayınları, 2020

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1
1 Mantık ilmini tanır.
2 Erken dönem kelâmının mantıkî yapısını analiz eder.
3 Mantığın kelâm ilmine girişinde Gazzâlî’nin rolünü değerlendirir.
4 Mantıkla etkileşim sonrası kelâm ilminin tanım anlayışındaki değişimi analiz eder.
5 Mantıkla etkileşim sonrası kelâm ilminin istidlâl yöntemlerindeki değişimi açıklar.
6 İnanç konularının savunulmasında mantığın kelâm ilmine katkısını kavrar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 20
1. Ödev 20
2. Ödev 20
1. Performans Görevi (Seminer) 40
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 2 10 20
Performans Görevi (Seminer) 1 20 20
Final 1 40 40
Toplam İş Yükü 154
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,16
Dersin AKTS Kredisi 6