Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Osmanlı Devleti’Nde Anayasal Hareketler TAR 652 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler

Yok

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. TURGUT SUBAŞI
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Yok

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Osmanlı Devleti’nin siyasi yapısı, bağımsızlığı, toprak bütünlüğü ve devletin bekasını korumak amacıyla yapmış olduğu demokratikleşme çabaları ve bu çerçevede gerçekleştirilen anayasal düzenlemeler detaylı bir şekilde incelenecektir.

Dersin İçeriği

Anayasa kavramı ve tarihi gelişim süreci. Avrupa da Anayasal hareketler. Osmanlı Devleti’nde anayasal hareketlerin sosyal, kültürel ve ekonomik temelleri, Osmanlı Devleti’nin toplumsal yapısı ve özellikleri, Avrupa’daki gelişmeler ve Osmanlı’da anayasa hareketlerinin başlamasına yol açan etkenler. Kabakçı İsyanı, Şer’i Hüccet, Sened-i İttifak ve egemenlik sorunu. Tanzimat Fermanı ve Sultan’ın kendi yetkilerini sınırlandırması, Osmanlı bürokrasinin güçlenmesi, Tanzimat Fermanı ile başlayan kanunlaştırma hareketleri. Osmanlı aydınlarının hak ve özgürlük mücadelesi, Kanun-i Esasiye giden süreç. Kanun-i Esasi ve I. Meşrutiyet. Kanun-i Esasi’nin içeriği ve tahlili. II. Abdülhamid dönemi ve II. Abdülhamid politikalarının temel yaklaşımları. İttihat ve Terakki ve II. Meşrutiyet. 1909 Kanun-i Esasi değişiklikleri ve 1876 anayasasından farkları. Osmanlı Devleti’nde ki anayasal hareketlerin Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasal hareketlerine ve demokrasisine etkileri

 

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Anayasa kavramı ve tarihsel gelişimini kavrar Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Osmanlı Devleti’nde ki anayasal hareketlerin sosyal, kültürel ve ekonomik temellerini inceler Anlatım, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma,
3 Avrupa’daki gelişmeler ve Osmanlı Devleti'ndeki anayasa hareketlerinin başlamasına yol açan etkenleri sorusunu cevaplar Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Tanzimat Fermanı ile başlayan kanunlaştırma hareketlerini analiz eder Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Eğitsel Oyun, Anlatım,
5 Osmanlı Devleti’nde aydınların hak ve özgürlük arayışları ve Kanun-i Esasiye giden süreci tartışır Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Doğru Yanlış Testleri,
6 I. Meşrutiyetin ilan edilmesi sonrası II. Abdülhamid politikasının temel yaklaşımları sorgular Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
7 İttihat ve Terakki yönetiminde uygulamaya konulan yeni anayasa ile 1876 Anayasasını karşılaştırır Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Anayasa kavramı ve tarihsel gelişimi, Osmanlı Devleti’nde ki anayasal hareketlerin sosyal, kültürel ve ekonomik temelleri
2 Osmanlı Devleti’nin toplumsal yapısı ve özellikleri, Avrupa’daki gelişmeler ve Osmanlı’da anayasa hareketlerinin başlamasına yol açan etkenler.
3 Kabakçı İsyanı, Şer’i Hüccet, Sened-i İttifak ve egemenlik sorunu.
4 Tanzimat Fermanı ile Osmanlı’da bürokrasinin ön plana çıkması, Sultan’ın kendi iktidarını sınırlandırması,
5 Tanzimat Fermanı ile başlayan kanunlaştırma hareketleri
6 Osmanlı Devleti’nde aydınların hak ve özgürlük arayışları ve Kanun-i Esasiye giden süreç.
7 Kanun-i Esasi ve I. Meşrutiyet.
8 Kanun-i Esasi’nin içeriği ve tahlili.
9 ARASINAV
10 II. Abdülhamid dönemi ve II. Abdülhamid politikasının temel yaklaşımları.
11 İttihat ve Terakki Hareketi
12 II. Meşrutiyet.
13 1909 anayasa değişiklikleri ve 1876 anayasasından farkları.
14 Osmanlı Devleti’nde ki anayasal hareketlerin Türkiye Cumhuriyeti’nin anayasa hareketlerine ve demokrasisine etkileri
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1-Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul, 1978

2-Suna Kili ve A. Şeref Gözübüyük, Türk Anayasa Metinleri, Ankara, 1985

3-M. Şükrü Hanioğlu, Bir Siyasal Örgüt Olarak İttihad ve Terakki Cemiyeti ve Jön Türklük 1889-1902, İstanbul, 1989.

4-Tevfik Çavdar, Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1839-1950, İstanbul, 1995.

5-Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri: 1789-1980, İstanbul, 1995

6-Kemal Karpat, Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul, 1996.

7-İhsan Güneş, Türk Parlamento Tarihi, Eskişehir,1997.

8-Tarık Zafer Tunaya, Türkiye’de Siyasal Partiler, İstanbul, 1998.

9- Süleyman Kani İrtem, I. Meşrutiyet ve Sultan Abdülhamid: Midhat Paşa-Abdülhamid Kavgası, İstanbul, 2004.

10-Yılmaz, Faruk, Türkiye'de Anayasal Gelişmeler ve Özellikleri, İstanbul 2005.

11-Hakan Türkkan, Osmanlı Devleti’nde Anayasa Düşüncesinin Gelişimi ve Kanun-i Esasi Tartışmaları, (Basılmamış Doktora Tezi), SAÜ 2013.

12-İlgili diğer güncel makale ve kitaplar

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Uzmanlık alanında araştırma, analiz ve kaynak tahlili yapabilme becerisi kazanma. X
2 Teknik yönlerden doktora tezi yazabilme kapasitesine sahip olma. X
3 Kuramsal ve yöntemsel bilgi seviyesi sayesinde alanına katkı sağlama yetkinliği kazanma. X
4 Uzmanlık alanında eleştiri ve değerlendirme yapabilme yetkinliğine sahip olma. X
5 Alanındaki yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve bu yenilikleri değerlendirme yetkinliğine sahip olma. X
6 Farklı disiplinlerle ortak çalışabilme yetkinliği kazanma. X
7 Teknolojik gelişmeleri takip ederek, araştırma tekniklerini geliştirme. X
8 Doktora tezi ile ilgili en az iki akademik yayın yapma (tercihen ulusal veya uluslararası hakemli dergilerde yayınlatma) X
9 Uzmanlık alanlarını ulusal ve uluslararası platformlarda tanıtabilme yetkinliği kazanma. X
10 Akademik hayatın davranış ve etik duyarlılığına sahip olma. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10
1 Anayasa kavramı ve tarihsel gelişimini kavrar
2 Osmanlı Devleti’nde ki anayasal hareketlerin sosyal, kültürel ve ekonomik temellerini inceler
3 Avrupa’daki gelişmeler ve Osmanlı Devleti'ndeki anayasa hareketlerinin başlamasına yol açan etkenleri sorusunu cevaplar
4 Tanzimat Fermanı ile başlayan kanunlaştırma hareketlerini analiz eder
5 Osmanlı Devleti’nde aydınların hak ve özgürlük arayışları ve Kanun-i Esasiye giden süreci tartışır
6 I. Meşrutiyetin ilan edilmesi sonrası II. Abdülhamid politikasının temel yaklaşımları sorgular
7 İttihat ve Terakki yönetiminde uygulamaya konulan yeni anayasa ile 1876 Anayasasını karşılaştırır
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 50
Toplam 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 50 50
Toplam İş Yükü 146
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,84
Dersin AKTS Kredisi 6