Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Şiî İlim Geleneği ve Ulema IMD 611 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi FEYZA DOĞRUYOL
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

İslam mezheplerinden Şîa'nın ilim dünyasını ve ulemasını tanımak, eğitim-öğretim faaliyetlerini kurumlar, şahsiyetler ve kaynakları ile öğrenmek.

Dersin İçeriği

Şiî medrese merkezleri ve ilmi faaliyetleri. Şiî ulemanın geçirdiği safhalar. Şiî ulemadan öne çıkan şahsiyetler. Modern dönem ulemanın konumu. Şiî ulema ve siyaset ilişkisi. Şiî ilim geleneği içerisindeki farklı ekoller.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Şîa'nın mezhep olarak teşekkül döneminin tartışmalarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Şîa'nın mezhep içi farklılaşmalarını bilir ve tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
3 Şiî ilmi faaliyetlerin tarihini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Dünyadaki Şiî medrese merkezlerinin birbirleriyle olan ilişkilerini bilir ve tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Öne çıkan alimleri ve Şiî ilim dünyasına katkılarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
6 Şîa'da ulemanın yeri ve önemini bilir. Etki ve katkılarını tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Mescid-i Nebevî'den "Havza"ya Şiî Dünyada Medreselerin Serüveni
2 Klasik Dönem Şiî Medrese Merkezleri: Kum, Bağdat, Necef
3 Klasik Dönem Şiî Medrese Merkezleri: Kerbelâ, Hille, Cebel-i Âmil
4 Mütekaddim Dönem Şiî Ulema
5 Müteahhir Dönem Şiî Ulema
6 Şiî Ulema’da Ahbârî-Usûlî Ayrışması ve Ahbârî Ulema
7 Şiî Gelenekte Ulemanın Konumu ve Ulema-Siyaset İlişkisi
8 Usûlî Ulemanın Otoritesine Bir Tehdit: Safevîler Dönemi Sûfî Ulema
9 Ulemanın Zaferi: Velayet-i Fakîh ve Merce-i Taklîd
10 Modern Dönem İran’da Havzalar ve Din eğitimi: Kum-Meşhed
11 Modern Dönem Irak’ta Havzalar ve Din eğitimi: Necef-Kerbelâ
12 Dünyada Şiî İlim Merkezleri: Lübnan, Hindistan, Pakistan
13 Dünyada Şiî İlim Merkezleri: İngiltere, Amerika
14 İran’da İslâmî Entelektüalizm: Abdülkerim Suruş, Muhammed Müçtehid Şebüsterî ve Mustafa Melikyan
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Momen, Moojan, An Introduction to Shii Islam, New Haven: Yale University Press, 1985.

Sachedina, Abdulaziz Abdulhussein, The Just Ruler in Shi’ite Islam New York: Oxford University Press, 1988.

Uyar, Mazlum, İran’da Modernleşme ve Din Adamları, İstanbul: Emre Yayınları, 2008.

el-Fazlî, Abdülhâdî, el-Havzatü’l-‘ilmiyye tarîhuhâ nizâmuhâ ve devruhâ fî tağyîri vâkıi’l-ümme, Kum: Câmiatü Âli’l-Beyt, 2015.

Uyar, Mazlum, Başlangıcından Günümüze Şiî Politik Düşüncesi, İstanbul: İyidüşün Yayınları, 2020.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1
1 Şîa'nın mezhep olarak teşekkül döneminin tartışmalarını bilir.
2 Şîa'nın mezhep içi farklılaşmalarını bilir ve tartışır.
3 Şiî ilmi faaliyetlerin tarihini öğrenir.
4 Dünyadaki Şiî medrese merkezlerinin birbirleriyle olan ilişkilerini bilir ve tartışır.
5 Öne çıkan alimleri ve Şiî ilim dünyasına katkılarını bilir.
6 Şîa'da ulemanın yeri ve önemini bilir. Etki ve katkılarını tartışır.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 20
1. Ara Sınav 30
1. Performans Görevi (Seminer) 50
Toplam 100
Toplam 0
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 15 15
Ödev 1 15 15
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 146
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,84
Dersin AKTS Kredisi 6