Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Mâtürîdîlik ve Mu’Tezile İlişkisi KLM 609 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler

Yok

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. SÜLEYMAN AKKUŞ
Dersi Verenler Prof.Dr. SÜLEYMAN AKKUŞ,
Dersin Yardımcıları

Prof. Dr. Ramazan Biçer, Doç. Dr. Hülya Terzioğlu, Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Şeker

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Kelam ilminin iki büyük ekolü olan Mâtürîdîlik ile Mu’tezile arasındaki ilişkinin tespit edilip kelâmî konulardaki benzerlik ve farklılıkların ortaya konulması amaçlanmaktadır.

Dersin İçeriği

Bu derste, Mâtürîdîlik ve Mu’tezile ekollerinin tarihsel gelişimi ve aralarındaki etkileşim ile ahlak, fizik, teoloji ve bilgi konularında bu iki ekolün yaklaşımları incelenecektir.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Mu’tezile’nin ortaya çıkışı ve gelişimini kavrar. Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem, Rol Oynama, Anlatım, Soru-Cevap,
2 Mâtürîdîliğin ortaya çıkışı ve gelişimini kavrar. Soru-Cevap, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar,
3 Mâtürîdîlik ile Mu’tezile’nin etkileşimine yol açan siyâsî, sosyal, kültürel, coğrafî ve ekonomik sebeplerine dair analiz ve sentezler yapar. Soru-Cevap, Anlatım, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar,
4 Mâtürîdîlik ile Mu’tezile’nin ayrıştıkları konularla ilgili değerlendirmeler yapar. Soru-Cevap, Anlatım, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar,
5 Mâtürîdîlik ile Mu’tezile’nin benzeştikleri konularla ilgili değerlendirmeler yapar. Soru-Cevap, Anlatım, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar,
6 Mâtürîdîlik ile Mu’tezile ekollerinin günümüz teolojik sorunlarına çözüm olabilecek yaklaşımlarını açıklar. Soru-Cevap, Anlatım, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Mu’tezile’nin ortaya çıkışı ve tarihsel gelişimi
2 Mâtürîdîliğin ortaya çıkışı ve tarihsel gelişimi
3 Mu’tezile ile Mâtürîdîliğin etkileşimi
4 Dinî düşüncede aklın yeri
5 Allah’ın bilinmesinin gerekliliği
6 Allah’ın sıfatları
7 Hüsün-kubuh
8 İnsanın özgürlüğü
9 Peygamberlerin gönderilmesinin gerekliliği
10 Mu’cize
11 Ölüm ötesi hayat (kabir, mizan, sırat vb.)
12 İman-amel ilişkisi
13 Mukallidin İmanı
14 İmamet
Kaynaklar
Ders Notu

Ulrich Rudolph, Matüridilik, çev. Özcan Taşcı, İstanbul: Litera Yayıncılık, 2016.

 

Ders Kaynakları

Büyük Türk Bilgini İmam Matüridi ve Matüridilik, Marmara İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2016.

Ahmed Mahmûd Subhi, Fî ilmi'l-kelam: Mu’tezile, Beyrut: Dârü'n-Nehdati'l-Arabiyye, 1985.

Recep Alpyağıl, Din Felsefesi Açısından Mutezile Gelen-Ek-İ : Klasik Ve Çağdaş Metinler Seçkisi, İstanbul: İz Yayıncılık, 2014.

Recep Alpyağıl, Din Felsefesi Açısından Matüridi Gelen-Ek-i 3: Klasik ve Çağdaş Metinler Seçkisi, İstanbul: İz Yayıncılık, 2017.

Sönmez Kutlu, İmam Maturidi ve Maturidilik, Ankara: OTTO Yayınları, 2018.

Ulrich Rudolph, Matüridilik, çev. Özcan Taşcı, İstanbul: Litera Yayıncılık, 2016.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1
1 Mu’tezile’nin ortaya çıkışı ve gelişimini kavrar. 2
2 Mâtürîdîliğin ortaya çıkışı ve gelişimini kavrar. 2
3 Mâtürîdîlik ile Mu’tezile’nin etkileşimine yol açan siyâsî, sosyal, kültürel, coğrafî ve ekonomik sebeplerine dair analiz ve sentezler yapar. 3
4 Mâtürîdîlik ile Mu’tezile’nin ayrıştıkları konularla ilgili değerlendirmeler yapar. 3
5 Mâtürîdîlik ile Mu’tezile’nin benzeştikleri konularla ilgili değerlendirmeler yapar. 3
6 Mâtürîdîlik ile Mu’tezile ekollerinin günümüz teolojik sorunlarına çözüm olabilecek yaklaşımlarını açıklar. 4
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Kısa Sınav 50
1. Ödev 50
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Kısa Sınav 2 6 12
Ödev 1 20 20
Performans Görevi (Seminer) 1 6 6
Final 1 25 25
Toplam İş Yükü 143
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,72
Dersin AKTS Kredisi 6