Arş. Gör. Zehra Özli

Kuran'ın mucize olduğu bütün müslümanlarca müsellem olmakla birlikte bu icazın Kuran'ın hangi özelliğinde olduğu hususu öteden beri tartışılagelmiş olup bu cümleden olarak Sarfe, fesahat, geçmiş ve gelecek hakkındaki verdiği haberler, bilimsel içerik gibi pek çok icaz teorisi mevcuttur. Ancak bütün bu icaz teorilerine karşı çıkan Abdülkahir el-Cürcânî, nazm / sözdizimi teorisi adıyla şöhret bulan bir teori ortaya atmış ve bu teori ilerleyen zamanlarla diğerlerine oranla daha ön plana çıkmıştır. Ayrıca Cürcani bu teorisi ile Belagat ilminin alt disiplinlerinden Anlambilimin de kurucusu olmuştur. Bu itibarla bu derste Cürcânî'nin nazm teorisi konu edilecek ve Cürcaninin sıkça dillendirdiği meanin-nahv, bir sözü beliğ kılan esas unsurun lafız değil mana olduğu ve istiare ve kinaye gibi sanatlar için kullandığı manel-mana terimleriyle neyi kastettiği gibi konular irdelenecektir.

Bu derste Cürcâni'nin nazm teorisi çerçevesinde nahiv manaları, lafız-mana ilişkisi, manel-mananın neliği ve bir sözü beliğ ve fasih kılan diğer hususlar üzerinde durulacaktır.