Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam Fıkhında Mülkiyet Teorisi ISH 601 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. HACI MEHMET GÜNAY
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Özel hukukun ana iskeletini oluşturan en temel ve kapsamlı konulardan biri olan mülkiyet teorisini hukuk tekniği ve doğmatiği açısından inceleyerek fıkhın orijinal teori ve kavram örgüsünü ortaya çıkarmaya çalışmak.
Dersin İçeriği İslam Hukukunda hak, mülkiyet hakkı, mal gibi temel kavramların tanımı ve sınıflandırılması ile mülkiyetin unsurları, konusu, kapsamı, çeşitleri, kazanılması ve kaybedilmesi ve sınırlandırılması gibi konular ele alınacaktır.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 İslam hukukunda hak kavramını tanımlayabilir ve farklı açılardan sınıflayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
2 İslam hukukunda mülkiyet kavramını, konusu, kapsamı ve çeşitleriyle tanımlayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
3 İslam hukukunda ayni hak/şahsi hak ayırımını tahlil edebilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
4 İslam hukukunda mal/eşya kavramını, fıkıh ekollerinin hangi şeyleri mal kabul ettiğini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
5 Mülkiyetin elde edilmesi ve kaybedilmesi yollarını anlatabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
6 Toprak mülkiyeti konusundaki genel hükümleri sıralayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
7 Mülkiyet hakkını sınırlandıran durumları tartışabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 İslam Hukukunda hak kavramı: Tanımı, unsurları ve çeşitleri
2 Mülkiyet hakkı: Klasik kaynaklarda mülkiyet hakkını ifade eden kavramlar
3 Milk-ayni hak ilişkisi
4 İslam hukukunda mal/eşya kavramı
5 Mülkiyetin unsurları, konusu ve kapsamı
6 Mülkiyetin çeşitleri
7 Mülkiyetin kazanılması
8 Mülkiyetin kazanılması
9 Mülkiyetin kaybedilmesi
10 Toprak mülkiyeti
11 Toprak mülkiyeti
12 Mülkiyetin sınırlandırılması
13 Mülkiyetin sınırlandırılması
14 Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları [1] M. Ahmet ez-Zerka, el-Fıkhül-İslami fi sevbihil-cedid, Dımaşk 1968
[2] Abdüsselam Davud el-Abbadi, el-Milkiyye, Amman 1977
[3] Ali el-Hafif, el-Milkiyye, Beyrut 1990
[4] Hayreddin Karaman, Mukayeseli İslam Hukuku, İstanbul 1986
[5] Vehbe Zuhayli, el-Fıkhül-İslami, Dımaşk 1989
[6] Fahri Demir, İslam Hukukunda Mülkiyet Hakkı ve Servet Dağılım, Ankara 1988
[7] Abdülaziz el-Muslih, Kuyudül-milkiyyetil-hassa, Beyrut 1988
[8] H. Mehmet Günay, İslam Hukukunda ve Osmanlı Uygulamasında Kamu Malları, İstanbul 2001
[9] Hasan Hacak, İslam Hukukunun Klasik Kaynaklarında Hak Kavramının Analizi (Yayımlanmamış doktora tezi, 2000), MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü
[10] Halit Çalış, İslam Hukukunda Özel Mülkiyet ve Sınırlamaları, Konya 2004
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1
1 İslam hukukunda hak kavramını tanımlayabilir ve farklı açılardan sınıflayabilir.
2 İslam hukukunda mülkiyet kavramını, konusu, kapsamı ve çeşitleriyle tanımlayabilir.
3 İslam hukukunda ayni hak/şahsi hak ayırımını tahlil edebilir.
4 İslam hukukunda mal/eşya kavramını, fıkıh ekollerinin hangi şeyleri mal kabul ettiğini açıklar.
5 Mülkiyetin elde edilmesi ve kaybedilmesi yollarını anlatabilir.
6 Toprak mülkiyeti konusundaki genel hükümleri sıralayabilir.
7 Mülkiyet hakkını sınırlandıran durumları tartışabilir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 60
1. Performans Görevi (Seminer) 40
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Seminer) 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 152
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,08
Dersin AKTS Kredisi 6