Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Fizikçiler İçin Grup Teorisi I FIZ 612 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. HÜSEYİN YASİN UZUNOK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları Fizik Bölümü Araştırma Görevlileri
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Grup teorisi ve bu teorinin parçacık fiziği ile ilişkisi hakkında fikir vermek
Dersin İçeriği Grup, alt grup, izomorfizm, homomorfizm, grup temsilleri, Lie grubu, Lie cebiri, dik ve dönme grupları, SU(N) ve parçacık fiziği
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Grup kavramını örneklerle tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
2 Grup temsillerini ifade eder. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
3 Lie Grubu kavramını örneklerle tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
4 Grup izomorfizması ve homomorfizması kavramlarını çeşitli örneklerle açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
5 Lie cebiri kavramını örneklerle tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
6 Grup teorisi ile parçacık fiziği arasındaki ilişkiyi ortaya koyar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Simetri, Kuantum Mekaniği, Grup Teori [1] Sayfa 1-11
2 Grup tanımı ve basit örnekler [1] Sayfa 12-26
3 Grup Temsilleri, İndirgenemez Temsiller [1] Sayfa 27-52
4 İndirgenemez Vektörlerin ve İşlemcilerin Genel Özellikleri, Wigner-Eckart Teoremi [1] Sayfa 54-62
5 Simetrik Grupların Temsilleri, Young Diyagramları [1] Sayfa 64-78
6 SO(2) Dönme Grubu, Üreteci ve İndirgenemez Temsili [1] Sayfa 80-89
7 SO(3) Grubu, Euler Açıları, SO(3) Lie Cebiri [1] Sayfa 94-102
8 SO(3) Lie Cebirinin İndirgenemez Temsili, Casimir İşlemcisi [1] Sayfa 102-109
9 Arasınav
10 Merkezsel Potansiyelde Bir Parçacık, Dalga Fonksiyonları ve İşlemcilerin Dönüşüm Özellikleri [1] Sayfa 109-123
11 SU(2) Grubu ve Parçacık Fiziği [2] Sayfa 140-149
12 SU(3) Grubu ve Parçacık Fiziği [2] Sayfa 149,158
13 Süreksiz Simetriler [3] Sayfa 205-218
14 CP ve CPT [3] Sayfa 218-234
Kaynaklar
Ders Notu [1] Tung Wu-Ki,Group Theory in Physics, World Scientific Publishing Co Pte Ltd, 1985
[2] Jones H.F.,Groups, Representations and Physics, CRC Press, 1998
[3] Rolnick W.B.,The Fundamental Particles and Their Interactions, Addison-Wesley Publishing Company, 1994
Ders Kaynakları
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri içeren bilimsel projeler geliştirir ve bu projeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında sahip olduğu kapsamlı bilgiyi elde ettiği bilgi ile karşılaştırarak değerlendirir ve sentezleyerek yeni sonuçlar ortaya koyar.
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ve/veya yöntemler geliştirir.
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ile yeni modellemelerin oluşturulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ile proje yönetimi ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilir, bu tür takımlarda liderlik yapabilir ve karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilir; bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
6 Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, alanında veya alan dışındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Genel Düzeyinde kullanarak, yazılı ya da sözlü olarak aktararak sözlü ve yazılı iletişim kurar.
7 Alanındaki lisans ve yüksek lisans düzeyi yeterliliklerini temel alarak, laboratuvar, modem cihaz, yazılım, yöntem, tasarım hakkında uygulamalı ve teorik bilgilere sahip olur, yeni düşünce-yöntem-tasarım-uygulama geliştirir, akademik düzeyde elde ettiği özgün sonuçları bilimsel aktarım yollarıyla (makale, proje, bildiri..vs.) paylaşıp yorumlar.
8 Fizikte uzmanlık alanı ile ilgili sorunların farkına varır, bağımsız olarak eleştirel bakış, sorgulama ve problem çözme becerilerini kullanıp sorumluluk alarak yenilik, strateji, uygulama planları geliştirir, geliştirdiği planları kalite süreçleri çerçevesinde uygulamaya dönüştürmeye liderlik eder.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8
1 Grup kavramını örneklerle tanımlar.
2 Grup temsillerini ifade eder.
3 Lie Grubu kavramını örneklerle tanımlar.
4 Grup izomorfizması ve homomorfizması kavramlarını çeşitli örneklerle açıklar.
5 Lie cebiri kavramını örneklerle tanımlar.
6 Grup teorisi ile parçacık fiziği arasındaki ilişkiyi ortaya koyar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 15 15
Kısa Sınav 2 5 10
Ödev 1 10 10
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 151
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,04
Dersin AKTS Kredisi 6