| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Kalıp Tasarım ve İmalatı | MTI 506 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi OSMAN İYİBİLGİN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | İmalat yöntemleri arasında lokomotif konumunda olan kalıp teknolojileri, kalıp tasarım ve imalatı konusunda tez çalışması yapacak olan lisansüstü öğrencilerine gerekli bilgilerin detaylı bir şekilde aktarılması. |
| Dersin İçeriği | Fire oranının, işçiliğin, enerji yoğunluğunun düşük olduğu kalıpçılık teknolojisi, malzeme teknolojilerinde sağlanan gelişmelere bağlı olarak önemini gittikçe artırmaktadır. Kalıpçılık teknolojisi; hacim kalıpçılığı, sac-levha kalıpçılığı ve bağlama kalıpçılığı şeklinde üç ana başlık altında toplanmaktadır. Bunlardan hacim kalıpçılığı özellikle polimer malzeme teknolojisindeki gelişmelere bağlı olarak özellikle enjeksiyon ve ekstrüzyon yöntemleri ile ön plana çıkmaktadır. Sac-levha kalıpçılık teknolojisinde ise özellikle form kalıp teknolojisi özellikle otomotiv sektörünün vazgeçilmezleri arasındadır. Bağlama kalıp teknolojisi, özellikle seri imalatta hem iş parçalarının hem de takımların hızlı, verimli, emniyetli, kaliteli bağlama-çözme-transfer-değiştirme operasyonlarının ana unsurudur. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Optimal imalat yöntemi seçimi | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Doğru kalıplama yöntemi seçimi | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 3 | Kalıp tasarım parametrelerinin belirlenmesi ve analizi | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 4 | Plastik enjeksiyon kalıbı tasarımı | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 5 | Sac kalıbı tasarımı | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 6 | Kalıp imalat yöntemleri ve analizi | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | İmalat, İmalat yöntemleri, imalat yöntemi seçim kriterleri/seçimi, Kalıpçılık teknolojisi | 1. Hafta Sunusu |
| 2 | Kalıpçılığın sınıflandırılması, takım (kalıp), iş parçası ve tezgah açısından sistemin irdelenmesi, Hacim kalıpları, sac-levha kalıpları, bağlama kalıpları | 2. Hafta Sunusu |
| 3 | Hacim kalıpları ve genel tasarım kriterleri, Malzemeler; özellikleri ve kalıpçılık tekniği açısından önemli olan malzeme özellikleri, Polimerler, alüminyum ve demir esaslı malzemelerin kalıpçılık yöntemiyle üretimi | 3. Hafta Sunusu |
| 4 | Polimer hacim kalıpçılığı, Sıkıştırma, Transfer, Enjeksiyon, Ekstrüzyon, Şişirme, Savurma, Vakum vb. | 4. Hafta Sunusu |
| 5 | Enjeksiyon kalıplarının tasarımı, Enjeksiyon işleminde ortaya çıkan problemler, nedenleri, çözüm yolları, Çekme ve çarpılmanın analizi, Enjeksiyon makinelarının analizi, Proses şartlarının optimizasyonu | 5. Hafta Sunusu |
| 6 | Enjeksiyon kalıplarının tasarımı, Enjeksiyon işleminde ortaya çıkan problemler, nedenleri, çözüm yolları, Çekme ve çarpılmanın analizi, Enjeksiyon makinelarının analizi, Proses şartlarının optimizasyonu | 6. Hafta Sunusu |
| 7 | Ekstrüzyon kalıplarının tasarımı, Ekstrüzyon işleminde ortaya çıkan problemler, nedenleri, çözüm yolları, Çekme ve çarpılmanın analizi, Ekstrüzyon makinelarının analizi, Proses şartlarının optimizasyonu | 7. Hafta Sunusu |
| 8 | Şişirme kalıplarının tasarımı, Şişirme işleminde ortaya çıkan problemler, nedenleri, çözüm yolları, Çekme ve çarpılmanın analizi, Şişirme makinelarının analizi, Proses şartlarının optimizasyonu, Enjeksiyon + Şişirme, Ekstrüzyon + Şişirme | 8. Hafta Sunusu |
| 9 | Hacim kalıplarının imalatı, Enjeksiyon kalıplarının imalatı, Ekstrüzyon kalıplarının imalatı, Şişirme kalıplarının imalatı | 9. Hafta Sunusu |
| 10 | Hacim kalıplarının imalatı, Enjeksiyon kalıplarının imalatı, Ekstrüzyon kalıplarının imalatı, Şişirme kalıplarının imalatı | 10. Hafta Sunusu |
| 11 | Sac-levha kalıplarının tasarımı, Kesme-delme kalıpları, Çekme kalıpları, Ortaya çıkan hatalar, nedenleri ve giderilmesi | 11. Hafta Sunusu |
| 12 | Çekme (form) kalıpları, Progresif kalıplar, Sac-levha kalıplarının imalatı, işletilmesi, imalatta ve kullanımdaki takım tezgahları ve özellikleri | 12. Hafta Sunusu |
| 13 | Kalıp yapımında kullanılan malzemeler ve özellikleri, Kalıplara uygulanan yüzey işlemleri (sertleştirme, ıslah, normalizasyon, parlatma vb.) | 13. Hafta Sunusu |
| 14 | Örnek kalıp tasarımları, Genel değerlendirme | 14. Hafta Sunusu |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | [1] Yrd.Doç.Dr. Yavuz SOYDAN, Kalıp Tasarım ve İmalat Ders Notları |
| Ders Kaynakları | 1. Jerry Y. H. Fuh, A. Y. C. Nee, M. W. Fu, Y. F. Zhang, Computer-Aided Injection Mold Design and Manufacture, Marcel Dekker Inc, 2004. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır. | ||||||
| 2 | Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgiye sahip olup ve elde ettiği bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular. | ||||||
| 3 | Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ile gelişmekte olan yenilikçi yöntemleri kullanır. | ||||||
| 4 | Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. | ||||||
| 5 | Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin bir biçimde birlikte ve ya bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Optimal imalat yöntemi seçimi | |||||
| 2 | Doğru kalıplama yöntemi seçimi | |||||
| 3 | Kalıp tasarım parametrelerinin belirlenmesi ve analizi | |||||
| 4 | Plastik enjeksiyon kalıbı tasarımı | |||||
| 5 | Sac kalıbı tasarımı | |||||
| 6 | Kalıp imalat yöntemleri ve analizi |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 40 |
| 1. Ödev | 15 |
| 1. Performans Görevi (Seminer) | 30 |
| 2. Ödev | 15 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 60 |
| 1. Final | 40 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 30 | 30 |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 15 | 15 |
| Ödev | 2 | 15 | 30 |
| Toplam İş Yükü | 155 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6,2 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||