Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İleri Çekirdek Fiziği I FIZ 519 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. FİLİZ ERTUĞRAL YAMAÇ
Dersi Verenler Prof.Dr. FİLİZ ERTUĞRAL YAMAÇ,
Dersin Yardımcıları

Nükleer Fizik EBD Araş.Görevlileri

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Nükleer Teorinin temel yönleri açıklanarak nükleer yapıdaki radyoaktif bozunmaların ve nükleer reaksiyonların yapısı açıklanarak nükleer fiziğinin önemi kavratılıp dünyadaki gelişmeleri ve nükleer fiziğin yeri ile ekonomideki katkılarını aktarılacaktır.

Dersin İçeriği

Temel Kavramlar, Kuantum Mekaniğinin Öğeleri, Nükleer özellikler, Nükleonlar Arasındaki Kuvvet, Radyoaktivite, Alfa-Beta ve Gama Bozunumları, Nükleer Modeller

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Nükleer fiziğin diğer bilim dallarıyla olan ilişkisini ifade eder. Anlatım, Gezi / Gözlem, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Çekirdek fiziğinde kullanılan temel kavramları tarif eder. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Anlatım,
3 Çekirdeklerin birkaç temel özelliğini açıklayarak çekirdekten çekirdeğe nasıl değiştiğini karşılaştırmalı olarak anlatır. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar, Anlatım,
4 Herhangi bir çekirdeğin nükleer bağlanma enerjisini hesaplar. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Anlatım,
5 Nükleer elektromanyetik momentler hakkında bilgi sahibi olur. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar, Anlatım,
6 Nükleer kuvvetin özelliklerini ana hatlarıyla belirtir. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Deney ve Laboratuvar, Anlatım,
7 Nükleer modellerden birkaçının özelliklerini sıralar ve aralarındaki farkları belirler. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem, Anlatım,
8 Alfa, beta ve gama bozunumlarını açıklar ve örneklendirir. Tartışma, Gezi / Gözlem, Anlatım,
9 Açısal momentum ve parite seçim kurallarını ifade eder. Tartışma, Gezi / Gözlem, Anlatım,
10 Radyasyon sayaçlarının özelliklerini sıralar ve radyasyon ölçümlerini uygulamalı yapar. Grupla Çalışma, Eğitsel Oyun, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Temel Kavramlar [1] Sayfa 2-7
2 Kuantum Mekaniğinin İlkeleri [1] Sayfa9-25
3 Açısal Momentumun Kuantum Teorisi [1] Sayfa 25-34
4 Parite, Durumlar Arasındaki Geçişler [1] Sayfa 34-40
5 Nükleer Yarıçap, Çekirdeklerin Kütle ve Bolluğu [1] Sayfa 44-59
6 Nükleer Bağlanma Enerjisi [1] Sayfa 59-65
7 Nükleer Elektromanyetik Momentler [1] Sayfa 65-75
8 Nükleonlar Arasındaki Kuvvet [1] Sayfa 80-86
9 ARASINAV
10 Proton-Proton ve Nötron-nötron Etkileşmesi [1] Sayfa 86-96
11 Nükleer Kuvvetin Özellikleri [1] Sayfa 96-108
12 Kabuk Modeli [1] Sayfa 117-134
13 Çift-Z, Çift-N’li Çekirdekler ve Kolektif Yapı [1] Sayfa 134-149
14 Daha Gerçekçi Nükleer Modeller [1] Sayfa 149-160
Kaynaklar
Ders Notu

[1] Krane K. S., ‘’Nükleer Fizik 1. Cilt’’ çev. Ed. Şarer B., Palme Yayıncılık, 2001, Ankara

[2] Krane K. S., ‘’Nükleer Fizik 2. Cilt’’ çev. Ed. Şarer B., Palme Yayıncılık, 2002, Ankara

[3] A.P. Arya, Çekirdek Fiziğinin Esasları, Çev: Yusuf Şahin, Aktif Yayınevi, 1999, İstanbul

 

Ders Kaynakları

[2] Soloviev S.G., ‘’Theory of Complex Nuclei’’ Pergamon Pres, Oxford 1976

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgiye sahip olup ve elde ettiği bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular.
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ile gelişmekte olan yenilikçi yöntemleri kullanır.
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin bir biçimde birlikte ve ya bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
6 Alanındaki lisans düzeyi yeterliliklerinden hareketle laboratuvar, modem cihazlar, yazılımlar, yöntemler, tasarımlar hakkında uygulamalı ve teorik bilgilere sahip olur, bu yöntemlerle akademik düzeyde elde ettiği özgün sonuçları bilimsel aktarım yollarıyla (makale, proje, bildiri..vs.) paylaşıp yorumlar.
7 Fizikte uzmanlık alanı ile ilgili sorunların farkına varır, bağımsız olarak eleştirel bakış, sorgulama ve problem çözme becerilerini kullanıp sorumluluk alarak yenilik, strateji, uygulama planları geliştirir, geliştirdiği planları kalite süreçleri çerçevesinde uygulamaya dönüştürmeye katkı sağlar.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7
1 Nükleer fiziğin diğer bilim dallarıyla olan ilişkisini ifade eder.
2 Çekirdek fiziğinde kullanılan temel kavramları tarif eder.
3 Çekirdeklerin birkaç temel özelliğini açıklayarak çekirdekten çekirdeğe nasıl değiştiğini karşılaştırmalı olarak anlatır.
4 Herhangi bir çekirdeğin nükleer bağlanma enerjisini hesaplar.
5 Nükleer elektromanyetik momentler hakkında bilgi sahibi olur.
6 Nükleer kuvvetin özelliklerini ana hatlarıyla belirtir.
7 Nükleer modellerden birkaçının özelliklerini sıralar ve aralarındaki farkları belirler.
8 Alfa, beta ve gama bozunumlarını açıklar ve örneklendirir.
9 Açısal momentum ve parite seçim kurallarını ifade eder.
10 Radyasyon sayaçlarının özelliklerini sıralar ve radyasyon ölçümlerini uygulamalı yapar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Performans Görevi (Seminer) 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 1 5 5
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Seminer) 1 12 12
Final 1 17 17
Toplam İş Yükü 150
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6
Dersin AKTS Kredisi 6