Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Yerfiziği JFM 205 3 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. TİMUR TEZEL
Dersi Verenler Doç.Dr. TİMUR TEZEL,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Dünyanın ve atmosferin fiziksel yapısının öğretilmesi

Dersin İçeriği

Jeofizik Mühendisliğinde Yerfiziğinin anlam ve öneminin kavranması. Evren, Galaktik Sistem, Güneş Sistemi ve Yerkürenin oluşum teorileri. Yer katmanlarının tanıtılması ve fiziksel özelliklerinin anlatılması. Kabuk-Üst Manto, Alt Manto-Dış Çekirdek ve Dış Çekirdek-İç çekirdek arasındaki ilişkilerin öneminin anlatılması. Yer iç ısısı ve yer manyetik alan kaynaklarının incelenmesi. Konveksiyon akımlarının kabuk hareketlerindeki etkileri ve kabuk hareketlerine genel bakış.Güneş-Yer yüzeyi-Atmosfer ilişkisi. Diğer gezeğenlerle dünya atmosferinin karşılaştırılması.Atmosferin katmanları ve fiziksel özellikleri, troposferde meydana gelen olayların incelenmesi.Küresel ısınma ve sebepleri. Stratosferde yer alan Ozon tabakasının görevlerin ve öneminin açıklanarak yorumlanması. İyonosferin özellikleri ve dünya için önemi. Atmosfer ve deprem ilişkisinin anlatılması.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Evren, Ada Evren, Güneş Sistemi ve Gezegenlerin Oluşum Teorilerini kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma,
2 Titus-Bode Kanunu, Yerkürenin Isıl Evrimini kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma, Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler,
3 Yerkürenin ve Atmosferinin Genel Özellikleri kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma,
4 Yerkürenin İç Yapısı ve Bileşimini ayırt eder. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma,
5 Yer iç ısısı ve yer manyetik alan kaynaklarını kavrar. Bireysel Çalışma, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
6 Yer içinde Yoğunluk, Basınç, Gravitasyon ve Elastik Sabitlerin Saptanması ve Değişimini kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma,
7 Yerküre ve diğer gezegenler arasındaki farkları ve benzerlikleri ayırt eder ve kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Yerfiziğinin tanıtımı, Kosmogoni, Galaktik Sistem, Güneş Sisteminin öneminin kavranması
2 Titus-Bode Kanunu, Yerkürenin Isıl Evriminin öneminin anlatılması
3 Yeryuvarının Zonlu İç Yapısı
4 Love ve Rayleigh Dalgalarının İstasyonlar Arası Ortam Tepki Fonksiyonlarından Kabuk ve Üst Manto Kalınlığının Tespiti
5 Anadolu Kabuk Yapısının Bölgesel Rayleigh ve Love Yüzey Dalgaları ile Yorumu
6 Türkiyenin Kabuk Kalınlığı
7 İzmir ve çevresinin 3-B kabuk hız yapısı
8 Ege Bölgesinde Curie Nokta Derinliklerinin Hesaplaması
9 Orta Anadolu’nun kabuksal hız yapısının araştırılması
10 Batı Türkiyede Kabuk ve Üst Manto Yapısının Araştırılması
11 Doğu Marmara Bölgesinin Moho Derinliklerinin Gravimetrik ve İzostazik Yöntemlerle Kestirimi ve Kabuk Denge Analizleri
12 Güneybatı Anadolu’da kabuk ve üst mantoda sismik dalgaların frekans bağımlı soğurulması
13 Orta Karadeniz Sırtının Tektonik Ve Kabuk Yapısının Gravite Verileri Yardımıyla Belirlenmesi
14 İzafi Kabuk Kalınlığı Değişiminin Manyetik Ve Serbest Hava Gravite Anomalileri İle araştırılması
Kaynaklar
Ders Notu

Yerfiziği ile ilgili temel ve bilimsel makaleler (TMMOB Jeofizik Müh.Odası JEOFİZİK Dergisi dahil tüm Bilimsel Dergiler)

 

 

 

 

Ders Kaynakları

Ayaz, M.E. 2017. Yeryuvarının Zonlu İç Yapısı, Yerbilim Kaynaklarının Sınıflandırılması ve Granitoyidlere Bağlı Olarak Gelişen Maden Yatakları, MTA Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni 23, 1-12.

Canbay, M. 2000. Türkiye’nin Kabuk Kalınlığı, KOÜ, Uygulamalı Yerbilimleri Dergisi, 85-97.

Erduran, M., Çakır, Ö. ve Çınar, H. 2001. Anadolu Kabuk Yapısının Bölgesel Rayleigh ve Love Yüzey Dalgaları ile Yorumu, TMMOB, JFMO, Jeofizik 15, 51-62.

Ersan, A. ve Erduran, M. 2010. Orta Anadolu’nun kabuksal hız yapısının araştırılması, Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 1, 1. 49-60.

Gönenç, T., Akgün, M. ve Ergün, M. 2009. Girit Bölgesinin İzafi Kabuk Kalınlığı Değişiminin Manyetik ve Serbest Hava Gravite Anomalileri İle İrdelenmesi, Deü Mühendislik Fakültesi Fen Ve Mühendislik Dergisi 11, 31, 44-56.

Özer, Ç. ve Polat, O. 2017. İzmir ve çevresinin 3-B kabuk hız yapısı, Gazi Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32, 3, 733-747.

Hisarlı, M. Edremit-Susurluk Bölgesinde Curie Nokta Derinliklerinin Saptanması, TMMOB, JFMO, Jeofizik 9-10, 111-117.

İlkışık, M. 2008. Jeofiziğe Giriş, Anadolu Yerbilimleri Ltd.Şti. İstanbul.

Kalafat, D., Gürbüz, C. ve Üçer, B. Batı Türkiyede Kabuk ve Üst Manto Yapısının Araştırılması, Jeofizik 43-64.

Kaynak, U. Yerfiziği Ders Notları, KOÜ, Jeofizik Müh. Bölümü

Ketin, İ. 2008. Genel Jeoloji, Yerbilimlerine Giriş, İTÜ Vakfı Yayınları, İstanbul.

Maden, N. Ve Dondurur, D. 2013. Orta Karadeniz Sırtının Tektonik Ve Kabuk Yapısının Gravite Verileri Yardımıyla Belirlenmesi, TMMOB, JFMO, Jeofizik 18, 29-46.

Osmanşahin, İ. ve Alptekin, Ö. 1990. Love ve Rayleigh Dalgalarının İstasyonlar Arası Ortam Tepki Fonksiyonlarından Kabuk ve Üst Manto Yapısının Belirlenmesi, TMMOB, JFMO, Jeofizik 4, 123-146.

Sönmez, T. ve Oruç, B. 2017. Doğu Marmara Bölgesinin Moho Derinliklerinin Gravimetrik ve İzostazik Yöntemlerle Kestirimi ve Kabuk Denge Analizleri, H.Ü. Yerbilimleri, 38, 2, 115-128.

Şahin, Ş. ve Alptekin, Ö. 2006. Güneybatı Anadolu’da kabuk ve üst mantoda sismik dalgaların frekans bağımlı soğurulması, H.Ü. Yerbilimleri, 27, 2, 53-62.

Telford, W.M., Geldart, L.P., Sheriff, R.E., Keys, D.A. 1981. Applied Geophysics, Cambridge University Press.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 a Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; X
1 b Bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi.
2 a Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi;
2 b Bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi.
3 Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi.
4 Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.
5 a Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama becerisi.
5 b Deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.
6 a Disiplin içi takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 b Çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 c Bireysel çalışma becerisi.
7 a Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme becerisi,
7 b En az bir yabancı dil bilgisi.
7 c Etkin sunum yapabilme becerisi.
7 d Açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi.
8 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi.
9 a Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk hakkında bilgi,
9 b Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi.
10 a Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi;
10 b Girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık
10 c Sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi.
11 a Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi;
11 b Mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 1 a PÇ 1 b PÇ 2 PÇ 2 a PÇ 2 b PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 5 a PÇ 5 b PÇ 6 PÇ 6 a PÇ 6 b PÇ 6 c PÇ 7 PÇ 7 a PÇ 7 b PÇ 7 c PÇ 7 d PÇ 8 PÇ 9 PÇ 9 a PÇ 9 b PÇ 10 PÇ 10 a PÇ 10 b PÇ 10 c PÇ 11 PÇ 11 a PÇ 11 b
1 Evren, Ada Evren, Güneş Sistemi ve Gezegenlerin Oluşum Teorilerini kavrar.
2 Titus-Bode Kanunu, Yerkürenin Isıl Evrimini kavrar.
3 Yerkürenin ve Atmosferinin Genel Özellikleri kavrar.
4 Yerkürenin İç Yapısı ve Bileşimini ayırt eder.
5 Yer iç ısısı ve yer manyetik alan kaynaklarını kavrar.
6 Yer içinde Yoğunluk, Basınç, Gravitasyon ve Elastik Sabitlerin Saptanması ve Değişimini kavrar.
7 Yerküre ve diğer gezegenler arasındaki farkları ve benzerlikleri ayırt eder ve kavrar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 25 25
Final 1 25 25
Toplam İş Yükü 130
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,2
Dersin AKTS Kredisi 5