Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Arkeojeofizik JFM 432 8 3 + 0 3 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Arş.Gör.Dr. HASAN KARAASLAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Öğretim
Dersin Amacı

Gömülü arkeolojik yapıların tespitine uygun olan jeofizik yöntemi ve buna ilişkin saha parametrelerini belirleyerek uygun veri işlem adımları ile gömülü yapıya ait 2D ve 3D modelleri oluşturabilen mühendisler yetiştirmek.

Dersin İçeriği

Anadolu' da mevcut olan antik yapılara ilişkin bilgiler

Özellikle elektrik, manyetik ve GPR yöntemlerinin arkeolojik alanlarda kullanımına ilişkin temel bilgiler 

Dünyada ve özellikle Türkiye' de arkeolojik alanlarda yapılan jeofizik çalışmalar ve bunların örnekleri

 

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Arkeolojik Yerleşmeler ve Mimari Hakkında Genel Bilgileri kavrar. Anlatım,
2 Jeofizik yöntemlerin arkeolojide kullanımını kavrar Anlatım,
3 Dünyada ve Türkiye'de gerçekleştirilen arkeojeofizik çalışmaların farkında olur Anlatım,
4 Yapay verileri inceleyerek arkeolojik alanlarda karşılaşılacak sorunları bilir Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş- Arkeojeofizik nedir? Jeofiziğin bu tür alanlar için önemi?
2 Arkeolojik alanlarda en sık kullanılan jeofizik yöntemler
3 Elektrik özdirenç yöntemi
4 Elektrik özdirenç yöntemi- Örnekler
5 Manyetik Yöntem
6 Manyetik Yöntem-Örnekler
7 GPR yöntemi
8 GPR yöntemi- Örnekler
9 Yapay veri- arazi verisi uygulaması
10 Jeofizikte görüntü işleme teknikleri
11 Jeofizikte görüntü işleme teknikleri- Örnekler
12 Dünyada ve Türkiyede Yapılan Arkeojeofizik Çalışmaları I
13 Dünyada ve Türkiyede Yapılan Arkeojeofizik Çalışmaları II
14 Dünyada ve Türkiyede Yapılan Arkeojeofizik Çalışmaları III
Kaynaklar
Ders Notu

Derleme Notlar

Ders Kaynakları
Prof. Dr. Bülent ORUÇ. ‘’Teori ve Örnekleriyle Jeofizikte Modelleme’’. Umuttepe Yayınları. Kocaeli 2012.
 
Karavul ve Karaaslan 2016. Investigation of structures in the Alabanda Bouleuterion by electrical resistivity method. Arab J Geosci (2016) 9:511
 
Karaaslan ve Karavul 2018. Usefulness of electrical and magnetic methods in finding buried structure of the Alabanda Ancient Cistern in Çine Town, Aydın City, Turkey. Arabian Journal of Geosciences (2018) 11:178
 
Karaaslan 2020. Edge detection for the buried archaeological structures with the geophysical image processing method in the Alabanda Ancient Cistern in Turkey. Archaeol Prospect., 27(3): 275-284

 

Doç Dr. Meriç Aziz Berge. Arkeojeofizik Prospeksiyon Ders Notları. Dokuz Eylül Üni. Jeofizik Müh. 2019
 
Kaya ve ark. 2013. ‘’Kültür Mirasımız, Torunlarımızın Emaneti İçin Arkeojeofizik Neden, Nereye?’’. www.jeofizik.org.tr
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 a Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi;
1 b Bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi.
2 a Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi;
2 b Bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi.
3 Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. X
4 Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.
5 a Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama becerisi.
5 b Deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.
6 a Disiplin içi takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 b Çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 c Bireysel çalışma becerisi.
7 a Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme becerisi,
7 b En az bir yabancı dil bilgisi.
7 c Etkin sunum yapabilme becerisi.
7 d Açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi.
8 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. X
9 a Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk hakkında bilgi,
9 b Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi.
10 a Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi;
10 b Girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık
10 c Sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi.
11 a Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi;
11 b Mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 1 a PÇ 1 b PÇ 2 PÇ 2 a PÇ 2 b PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 5 a PÇ 5 b PÇ 6 PÇ 6 a PÇ 6 b PÇ 6 c PÇ 7 PÇ 7 a PÇ 7 b PÇ 7 c PÇ 7 d PÇ 8 PÇ 9 PÇ 9 a PÇ 9 b PÇ 10 PÇ 10 a PÇ 10 b PÇ 10 c PÇ 11 PÇ 11 a PÇ 11 b
1 Arkeolojik Yerleşmeler ve Mimari Hakkında Genel Bilgileri kavrar. 2 1 2 2
2 Jeofizik yöntemlerin arkeolojide kullanımını kavrar 2 1 1 2 2
3 Dünyada ve Türkiye'de gerçekleştirilen arkeojeofizik çalışmaların farkında olur 1 1 1 1 1
4 Yapay verileri inceleyerek arkeolojik alanlarda karşılaşılacak sorunları bilir 2 1 1
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 65
1. Kısa Sınav 35
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 8 8
Kısa Sınav 1 5 5
Final 1 12 12
Toplam İş Yükü 105
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,2
Dersin AKTS Kredisi 4