Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Hidrokarbon Arama Jeofiziği INM 473 7 3 + 0 3 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi GÜNAY BEYHAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

1. Öğrencilerin genel olarak (petrol, doğal gaz, kaya gazı ve gaz hidrat) gibi hidrokarbonlar hakkında temel bilgilere sahip olmasını sağlamak. Aynı zamanda hidrokarbonların oluşumu, bulunduğu ortamlar, konumları, türleri ve rezervleri hakkında bilgilendirmek.

2. Jeofizik arama yöntemleri (gravite, manyetik, elektrik, elektromanyetik ve sismik yöntemler) hakkında bilgilendirmek. Arama faaliyetleri açısından yöntemlerin kara ve deniz koşullarındaki uygulanabilirliklerini belirlemek.

3. Petrol, doğal gaz, kaya gazı ve gaz hidrat gibi endüstriyel hammadde aramalarında uygulanacak jeofizik yöntemlerin seçimi ile avantaj ve dezavantajlarının belirlenmesi.

4. Hidrokarbonların enerji açısından önemi ile çevresel etkilerinin tartışılması, ülkemiz ve dünyadaki potansiyeli hakkında bilgilendirmek.

5. Hidrokarbon aramacılığı, araştırma sondajı, işletilmesi ve endüstrisi gibi konularda uluslararası dergilerde yayınlanan makalelerin tartışılması ve öğrencilere bu amaçla makale sunumları yaptırılması. 

Dersin İçeriği

Petrol, doğal gaz, kaya gazı ve gaz hidrat gibi hidrokarbonlar tanıtımının yapılması.

Jeofizik yöntemlerin zaman içindeki gelişimine paralel olarak hidrokarbon aramalarında ki yeni uygulama tekniklerinin anlatılması.

Hidrokarbon aramalarında en fazla uygulanan sismik yöntemlerin veri-işlem ve yorumlama aşamalarının ayrıntılı olarak aktarılması. Sismik kalite, çözünürlük ve genlik analizleri ile 2D ve 3D sismik modelleme yapılması.

Öğrencilere jeofizik yöntemler ile hidrokarbon aramacılığı, araştırma sondajı ve veri-işlem ile hidrokarbon endüstrisi konularında uluslararası dergilerde yayınlanan makalelerin tartışılması ve makale sunumları yaptırılması.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Petrol, doğal gaz, kaya gazı ve gaz hidrat gibi hidrokarbonların tanıtılması.
2 Hidrokarbonların, ekonomik ve çevresel etkileri ile bunların aramaları hakkında kısa bir giriş.
3 Endüstriyel hammadde aramalarında kullanılan jeofizik gravite ve manyetik yöntemlerin tanıtılması ve uygulamaları.
4 Endüstriyel hammadde aramalarında kullanılan jeofizik elektrik-rezistivite ve elektromanyetik yöntemlerin tanıtılması ve uygulamaları.
5 Endüstriyel hammadde aramalarında kullanılan jeofizik sismik yöntemler ve kuyu içi sismik yöntemlerin tanıtılması ve uygulamaları.
6 KISA SINAV-1, öğrencilerle uluslararası makalelerin tartışılması
7 Petrol ve doğal gaz rezervlerinin tespitinde kullanılan AVO (Amplitude versus Offset-Genliğin Ofsete Bağlı Değişim) analizi.
8 Hidrokarbon rezervuar yapıları ile jeofizik yöntem sonuçlarının korelasyonu.
9 ARA SINAV
10 Hidrokarbon aramalarında AVO uygulamaları ve diğer jeofizik yöntemler ile ilişkilendirilmesi.
11 Hidrokarbon içeren yapısal kapanların sismik yöntemlerle modellenmesi (geometrik ve yatay düşey çözünürlük).
12 KISA SINAV-2. öğrencilerle uluslararası makalelerin tartışılması
13 Uluslararası ölçekte ve ülkemize yakın denizel alanlarda yapılan hidrokarbon aramaları ve sondaj faaliyetleri.
14 Hidrokarbonların ülkemiz ve dünya siyaseti ile ilişkileri.
Kaynaklar
Ders Notu

Beyhan, G., (2013). Uygulamalı Jeofizik (Elektrik-Elektromanyetik-Sismik), Ders Notları. SAU, Sakarya

Beyhan, G., (2015). Sismik Prospeksiyon, Ders Notları. SAU, Sakarya.

Ders Kaynakları

Çağlar, İ. 1991. Jeofizikte Doğal Polarizasyon (SP) Yöntemi, İTÜ Kütüphanesi, No:1437, İstanbul.

Keçeli, A. 2009. Uygulamalı Jeofizik-Zemin Etütleri, TMMOB Jeofizik Müh. Odası, No:9, Ankara.

Ergin, K. 1981. Uygulamalı Jeofizik, İTÜ Kütüphanesi, No: 1189, İstanbul.

Us, E. 1993. Sismik Yöntemler ve Yorumlamaya Giriş, TMMOB Jeofizik Müh. Odası, No:2, Ankara.

Ergin, K., (1985). Uygulamalı Jeofizik, İTÜ Matbası, Maçka.

N. Canıtez, 1984 Jeofizikte Veri-İşlem, İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları.

Telford, W.M., Geldart, L.P., Sheriff, R.E., Keys, D.A.(1981). Applied Geophysics, Cambridge University Press.

Lowrie, W., 1997. Fundamentals of Geophysics, Cambridge University Press.

Judd, A. And Hovland, M., 2007. Seabed fluid flow, the impact on geology, biology and the marine environment, Camvridge University Press.

Field Geophysics; J. Milson, Wiley and Sons.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 a Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi;
1 b Bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi.
2 a Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi;
2 b Bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi.
3 Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi.
4 Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.
5 a Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama becerisi.
5 b Deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.
6 a Disiplin içi takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 b Çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi.
6 c Bireysel çalışma becerisi.
7 a Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme becerisi,
7 b En az bir yabancı dil bilgisi.
7 c Etkin sunum yapabilme becerisi.
7 d Açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi.
8 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi.
9 a Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk hakkında bilgi,
9 b Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi.
10 a Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi;
10 b Girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık
10 c Sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi.
11 a Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi;
11 b Mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 1 a PÇ 1 b PÇ 2 PÇ 2 a PÇ 2 b PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 5 a PÇ 5 b PÇ 6 PÇ 6 a PÇ 6 b PÇ 6 c PÇ 7 PÇ 7 a PÇ 7 b PÇ 7 c PÇ 7 d PÇ 8 PÇ 9 PÇ 9 a PÇ 9 b PÇ 10 PÇ 10 a PÇ 10 b PÇ 10 c PÇ 11 PÇ 11 a PÇ 11 b
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
Toplam 0
Toplam 0
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)