Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk-İslam Sanatları Tarihi ILA 302 5 2 + 0 2 3
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. MEHMET MEMİŞ
Dersi Verenler Prof.Dr. MEHMET MEMİŞ,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Hüseyin CAN

Arş. Gör. Sümeyye Yaman

Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Türk ve İslam sanatının tarihi gelişimini ve özelliklerini öğrenmek, başta mimari eserler olmak üzere Türk ve İslam dünyasında meydana getirilmiş sanat zenginliklerini tanımak

Dersin İçeriği

Sanatın tanımı ve çeşitleri, İslam sanatı ve özellikleri, İslam mimarisinin tarihi gelişimi, İslam mimarisinde yapılar ve özellikleri; cami ve mescitler, eğitim yapıları (medreseler) ve türbeler, mimari süsleme, hat ve diğer tezyini sanatlar

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Sanat ve İslam sanatı kavramlarını yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav,
2 Sanatın oluşumunda payı olan faktörleri açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav,
3 İslam coğrafyasında yapılmış önemli mimari eserleri tanır. Anlatım, Gösteri, Ödev,
4 Yapıların kısımlarını ve mimari kavramları açıklar. Anlatım, Gösteri, Sınav,
5 Mescit, cami ve medrese mimarisinin tarihsel gelişimini açıklar. Anlatım, Gösteri, Sınav,
6 Selçuklu mimarisinin genel özelliklerini tanır Anlatım, Gösteri, Sınav,
7 Osmanlı mimarisinin dönem özelliklerini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri, Sınav,
8 Mimaride uygulanan süsleme sanatlarını tanır. Anlatım, Gösteri, Ödev,
9 Türk kitap sanatlarının genel özelliklerini açıklar. Anlatım, Gösteri, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Sanat Kavramı ve Sanatın Dalları
2 Sanat Olgusunu Etkileyen Faktörler
3 İslam´ın Sanata Bakışı ve İslam Sanatının Hususiyetleri
4 Erken Dönem İslam Mimarisi (Hz. Muhammed ve Dört Halife Dönemi)
5 Emevi ve Abbasi Dönemi Eserleri
6 Müslüman Türk Devletlerinde Sanat
7 Büyük Selçuklu Dönemi Mimarisi
8 Anadolu Selçukluları Dönemi Mimari Eserleri
9 Erken Dönem Osmanlı Mimarisi
10 Klasik Dönem Osmanlı Mimarisi
11 Mimaride Süsleme (Çini, Kalem işi Ahşap ve Taş işçiliği)
12 Türk Kitap Sanatları (Hat Sanatı)
13 Türk Kitap Sanatları (Tezhip, Minyatür)
14 Türk Kitap Sanatları (Ebru ve Cilt)
Kaynaklar
Ders Notu

[1] Dundar, A.K. (Editör) (2018): Türk İslam Sanatları Tarihi El Kitabı, Grafiker Yayınları.
[2] Çam, N. (2000): İslamda Sanat Sanatta İslam, İstanbul: Akçağ Yayınları.

Ders Kaynakları

[3] Ayverdi, E.H. (1989): Osmanlı Mimarisi Külliyatı, İstanbul: Fetih Cemiyeti Yayını.
[4]Yetkin, S. K. (1954): İslam Sanatı Tarihi, Ankara: AÜ. İlahiyat Fakültesi Yayınları.
[5] Aslanapa O. (1989): Türk Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir. X
2 Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde).
3 Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar.
4 Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular.
5 İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır.
6 Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir.
7 Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar.
8 İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır.
9 Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır.
10 Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
11 İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. X
12 Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir. X
13 İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir.
14 İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
Toplam 100
1. Final 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ara Sınav 1 4 4
Kısa Sınav 2 2 4
Ödev 1 3 3
Final 1 4 4
Toplam İş Yükü 63
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 2,52
Dersin AKTS Kredisi 3