Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk İslam Düşünce Tarihi SBK 309 5 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler

Siyasal Düşünceler Tarihi

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. ZEYNEL ABİDİN KILINÇ
Dersi Verenler Prof.Dr. ZEYNEL ABİDİN KILINÇ,
Dersin Yardımcıları

Arş. Grv. Abdullah S. ÖZCAN

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

İslam´ın doğuşundan modernleşmeye kadar olan süreci kapsayan İslam toplumunun klasik dönem siyasal düşüncesinin analizi.

Dersin İçeriği

Bu derste, İslam´ın doğuşundan modernleşmeye kadar olan süreçte ortaya çıkan ve değişen şartlara bağlı olarak farklılaşan Müslüman toplumlarda siyasal düşünce analiz edilmektedir.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Tanıtım
2 İslam öncesi Aarap Toplumunu siyasal, sosyal, ekonomik ve kültürel durumu Adem APAK, İslam Öncesi Dönemde Mekke
3 Hz. Peygamber dönemi siyasal hayat ve Medine Site Devleti M 2 KUR´ AN ve EHL-İ SÜNNET KAYNAKLARINA GÖRE HAZRET-İ PEYGAMBER ÖRNEGİNDE SiYASET
4 Dört Halife dönemi siyasal hayat SİYASET BİLİNCİNİN OLUŞUMU BAĞLAMINDA DÖRT HALİFENİN SEÇİM SİSTEMİ - M 4 HZ. EBU BEKR DÖNEMiNDE İÇ SİYASET VE iDARE
5 Siyasal İhtilaflar ve İç Savaşlar M 7 Sünni Siyaset Düşüncesinin Tarih İçindeki Gelişimi ve Etkinliği
6 İbn Mukaffa
7 Farabi FARABİ Notları (sistemde yüklü)
8 Maverdi MAVERDİ notları - Din ve Dünya Edebi
9 Gazali GAZALİ Notları ve Yöneticilere Aaltın Öğütler
10 Nizamülmülk Siyasetname
11 İbn Teymiyye İBN TEYMİYYE Notları ve Siyaset
12 İbn Rüşd İbn Rüşd notları ve ilgili makaleler
13 Siyasetnameler M 6 SİYASETNÂMELER’İN KLASİK KAYNAKLARI - M 6-B KLÂSİK DÖNEM OSMANLI SİYASETNÂME GELENEĞİNE GENEL BİR BAKIŞ -M 7 Sünni Siyaset Düşüncesinin Tarih İçindeki Gelişimi ve Etkinliği
14 Genel değerlendirm M 9 EHL-İ SÜNNET SİYASET ANLAYIŞININ DİNÎ TEMELLERİNİN SORGULANMASI -
Kaynaklar
Ders Notu

1. İSMET KAYAOĞLU, “HALİFELİK” Ankara Üniversitesi, İslami İlimler Enstitüsü Dergisi, 4, 1980.
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/69/1743/18505.pdf

2. Erwın, I. J. ROSENTHALL, Ortaçağ’da İslam Siyaset Düşüncesi, 1996, İz yayıncılık.

3. İsrafil Balcı, “HZ. EBU BEKR DÖNEMiNDE İÇ SİYASET VE iDARE”, Samsun üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi, 1999, sayı 11.
http://dergi.ilahiyat.omu.edu.tr/Makaleler/1864952932_199911100202.pdf
4. Süleyman Uludağ, İSLAM SİYASET İLİŞKİLERİ, Dergah Yayınları.
5. AYHAN BIÇAKÇI, “İSLAM DEVLET ANLAYIŞI”, Kaynak: TÜRK DÜŞÜNCESİ-I: ss. 232-247, Dergah Yayınları.
6. Adem APAK, “İSLAM ÖNCESi DÖNEMDE MEKKE İDARE SİSTEMİ VE SİYASETİNİN OLUŞUMU” Uludağ Üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi, 2001, sayı 1, ss. 177-194.
http://dergipark.ulakbim.gov.tr/uluifd/article/viewFile/5000018069/5000018359

7. Prof. Dr. Hamza AKTAN “KUR´ AN ve EHL-İ SÜNNET KAYNAKLARINA GÖRE HAZRET-İ PEYGAMBER ÖRNEGİNDE SiYASET”, ss. 313-344. Kaynak: Tarihte ve Günümüzde Ehl-i Sünnet, Ensar neşriyat, 2006.
http://ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D149034/2006/2006_AKTANH.pdf

8. Ramazan HURÇ “SİYASET BİLİNCİNİN OLUŞUMU BAĞLAMINDA DÖRT HALİFENİN SEÇİM SİSTEMİ” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 1, Sayfa: 389-418, 2003.
http://web.firat.edu.tr/sosyalbil/dergi/arsiv/cilt13/sayi1/389-418.pdf

9. Ramazan YILDIRIM “Sünni Siyaset Düşüncesinin Tarih İçindeki Gelişimi ve Etkinliği”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011, 24, 5-24.
http://www.journals.istanbul.edu.tr/iuilah/article/view/1023014450
10. Murtaza KÖSE “SOSYAL SİYASET KAVRAMI VE ÖMER B. ABDÜLAZİZ’İN SOSYAL SİYASETİ” , Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:34, 2010.
http://e-dergi.atauni.edu.tr/atauniilah/article/view/1020006062

11. Mehmet Salih GEÇİT, “MÂVERDÎ’NİN HİLÂFET ANLAYIŞINDA MEŞRUİYET SORUNU”, EKEV AKADEMİ DERGİSİ Yıl: 17 Sayı: 57 (Güz 2013)
http://www.ekevakademi.org/Makaleler/1210529972_18%20Mehmet%20Salih%20GECIT.pdf

12. H. K. Sherwani, “GAZALİ’YE GÖRE NAZARi VE TATBİKİ SiYASET” Ankara üniversitesi ilahiyat Fakültesi Dergisi, 1955, Cilt : IV, Sayı : III-IV.
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/734/9367.pdf

13. Hanifi Şahin, “İBN TEYMİYYE’NİN SİYASET ANLAYIŞI” The Journal of Academic Social Science Studies, Volume 6 Issue 3, p. 615-638, March 2013
http://www.arastirmax.com/en/system/files/dergiler/79201/makaleler/6/3/arastrmx_79201_6_pp_615-638.pdf

14. Kübra Yücedoğru ve Vejdi Bilgin, “Onbirinci Yüzyılda Siyasal Gerçeklik ve İslâm Siyaset Düşüncesine Etkisi” ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ İLÂHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ Cilt: 17, Sayı: 2, 2008 s. 729-746
http://dergipark.ulakbim.gov.tr/uluifd/article/viewFile/5000017838/5000018128

15. Osman ELMALI “İBN HALDUN VE MACHiAVELLi´NİN REALİST SiYASET KURAMLARI”, EKEV AKADEMi DERCİSİ Yıl: 7 Sayı: 15 (Bahar 2003)
http://ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D01777/2003_15/2003_13_ELMALIO.pdf

16. AYHAN BIÇAKÇI , “İBN HALDUN”-Kaynak: TÜRK DÜŞÜNCESİ-I: ss. 247-277, Dergah Yayınları.
17. Akif Kayapınar, “İbn Haldûn’un Asabiyet Kavramı: Siyaset Teorisinde Yeni Bir Açılım”, İslâm Araştırmaları Dergisi, Sayı 15, 2006, 83-114.
http://isamveri.org/pdfdrg/D01712/2006_15/2006_15_KAYAPINARA.pdf

18. Yaşar A YDINLI, “FARABİ´NİN SİYASET FELSEFESİNDE "İLK-BAŞKAN (er-REİS el-EVVEL)" KAVRAMI”, ULUDAĞ ÜNIVERSITESI ILAHIYAT FAKüLTESI DERGİSİ, Sayı: 2, CiIt: 2, Yıl: 2, 1987

19. Eyüp şahin, “Platon ve Fârâbî’de Aristokrasi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51:1(2010), ss. 111-130
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/1340/15526.pdf

20. Ahmet Kamil Cihan, “FARABİ’NİN SİYASET FELSEFESİNDE TÜRK DEVLET ANLAYIŞININ İZLERİ”, bilimname IV, 2004/1, 17-31.
http://ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D02237/2004_4/2004_4_CIHANAK.pdf

21. Cevher ŞULUL “İBN RÜŞD´ÜN SiYASET FELSEFESi” HARRAN Üniversitesi İlahiyat Fak. Dergisi, 2008, sayı 20, ss. 57-70.
http://ilahiyat.harran.edu.tr/dergi/HRU_Ilahiyat_Fakultesi_Dergisi/hruilahiyatdergisi_20.pdf

22. Hasan Hüseyin ADALIOĞLU “SİYASETNÂMELER’İN KLASİK KAYNAKLARI”, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 5 Sayı: 2 Aralık 2004.
http://sbd.ogu.edu.tr/makaleler/5_2_Makale_1.pdf

23. AHMET ATALAY, “KLASİK DÖNEM OSMANLI SİYASETNÂME GELENEĞİNE GENEL BİR BAKIŞ” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/3 Summer 2011,
http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1679544216_116_ahmet_altay.pdf

24. OSMANLI DEVLETi´NİN DAHiLi SİYASETİNDE MİLLET SİSTEMİ
25. AYHAN BIÇAKÇI “OSMANLI DÖNEMİ DEVLET ANLAYIŞI” (Kaynak: TÜRK DÜŞÜNCESİ-I: ss. 292-396, Dergah Yayınları).
26. Sönmez KUTLU, “ EHL-İ SÜNNET SİYASET ANLAYIŞININ DİNÎ TEMELLERİNİN SORGULANMASI”, e-makâlât Mezhep Araştırmaları, I/1 (Bahar 2008), ss. 7-26.
http://www.emakalat.com/index.php/emakalat/article/viewFile/3/5

Ders Kaynakları

1. Ahmed, Ekber S. İslamın keşfi: İslam toplumu ve tarihi
2. Aydın, Mustafa, İlk dönem islâm toplumunun şekillenişi
3. Hamidullah, M. İslam Peygamberi
4. Ahmet El-Katip. Şia´da Siyasal Düşüncenin Gelişimi, Kitabiyat Yayınları.
5. Muhammed Mescid-i Camii. Ehl-i Sünnet ve Şia´da Siyasi Düşüncenin Temelleri, İstanbul, İnsan yayınları, 2012.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yönetim bilimi, siyaset bilimi, sosyoloji, hukuk bilimleri, kentleşme ve çevre sorunları alanlarında kuramsal bilgi ve donanıma sahip olmak X
2 Ulusal ve uluslararası düzeyde başta kamu yönetimi olmak üzere hukuk, siyaset, sosyoloji, kentleşme ve çevre sorunları konularında kuramsal ve uygulama alanlarında ortaya çıkan yenilikleri takip etmek X
3 Kazandığı kuramsal bilgi ile analiz tekniklerini kullanarak sorunlara ve olgulara çeşitli açılardan bakabilmek, çözüm önerileri üretebilmek, politika, program ve karar taslaklarını hazırlama yetkinliğine sahip olmak X
4 Kamu hukuku mevzuatına olduğu kadar özel hukuk mevzuatına da hâkim olmak, mevzuat değişikliklerini takip etmek, mevzuatı yorumlayabilmek ve uygulamaya aktarabilmek
5 Kaymakamlık, idari yargı hâkimliği, müfettişlik, denetmenlik, kontrolörlük ve uzman yardımcılığı gibi kamu yönetiminin kariyer alanlarında kendini geliştirme potansiyeline ve becerisine sahip olmak
6 Kamu kurum ve kuruluşları ve siyasi kurumlar ile birlikte özel sektör ve sivil toplum örgütlerinin insan kaynakları, halkla ilişkiler, finans ve denetim gibi yönetim alanlarının çeşitli düzeylerinde görev alabilecek niteliklere sahip olmak X
7 Mesleki ve bilimsel etik davranış ilkelerinin bilincinde olmak
8 Yaşam boyu öğrenme ilkesine uygun olarak bilişim teknolojileri, temel bilgisayar programları ve kamu yönetimi alanıyla ilgili bilgi sistemlerini takip etmek ve bunları etkili bir şekilde kullanabilmek
9 Türkçeyi iyi kullanmak, iyi bir yazılı ve sözlü iletişime sahip olmak, kendini doğru şekilde ifade edebilmek ve empati yeteneğine sahip olmak
10 Türkçe’yi iyi kullanan, yazılı ve sözlü iletişimi iyi, kendini doğru şekilde ifade edebilen ve empati yeteneğine sahip olma
11 Akademik ve mesleki konularda araştırma yapabilmek, araştırma süreçlerine hâkim olmak, nitel ve nicel veri analizi için paket bilgisayar programlarını kullanabilmek
12 Takım çalışmasına uyumlu, inisiyatif sahibi, yenilikçi fikirlere açık ve analitik düşünebilme becerilerine sahip olmak
13
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
3. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Final 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)