| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Orta Türkçenin Mukayeseli Grameri | YTD 504 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. ZİKRİ TURAN |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. ZİKRİ TURAN, |
| Dersin Yardımcıları | Yrd. Doç. Dr. Çiğdem TOPÇU |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Türk dilinin Eski Türkçe döneminin devamı, hem coğrafi olarak hem de dil malzemesi açısından önemli bir zenginliğe sahip olan Orta Türkçe dönemi şiveleri arasında bir karşılaştırmalı dil bilgisi incelemesinin nasıl yapılması gerektiğinin öğretilmesi. |
| Dersin İçeriği | Gramer incelemesinin dayandığı temel disiplinler Mukayesenin gramer incelemelerindeki yeri ve önemi Mukayesede gözetilen prensipler: ses denklikleri Orta Türkçenin Türk dili tarihindeki yeri Orta Türkçe dönemi şivelerinin dil bilgisi disiplini bakımından çeşitli ölçülere göre karşılaştırılması
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Orta Türkçenin tanımını, konusunu anlatır. Bu dönemin kapsadığı şiveleri sıralar. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, | Sınav, Sözlü Sınav, |
| 2 | Orta Türkçe dönemi şivelerinin gramer özelliklerini ifade eder. | Anlatım, Gösteri, Beyin Fırtınası, | Sınav, Sözlü Sınav, |
| 3 | Orta Türkçe dönemi şivelerinin sahip olduğu gramer özelliklerini örnekler üzerinde uygular. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | Sözlü Sınav, Ödev, |
| 4 | Herhangi bir örneğin hangi Orta Türkçe dönemi şivesi olduğunu ayırt eder. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Proje / Tasarım, Performans Görevi, |
| 5 | Orta Türkçe dönemi şivelerini hakkın da genellemeler yapar. | Anlatım, Gösteri, Rol Oynama, Beyin Fırtınası, | Sınav, Sözlü Sınav, |
| 6 | Orta Türkçe döneminin Türk dili için neyi ifade ettiği ve içeriği konusunda hüküm verir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, | Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Mukayeseli gramer nedir ve nasıl yapılır? | Gramer çalışmalarının türleri hakkında araştırma yapmış olmak |
| 2 | Orta Türkçe nedir? Coğrafi sınırları ve periyodu | Orta Türkçe hakkında araştırma yapmış olmak. |
| 3 | Orta Türkçenin şiveleri ve coğrafi dağılımları: Karahanlı, Harezm, Kıpçak, Çağatay, Bilinmeyen Orta Asya, Erken Azeri, Eski Anadolu Türkçesi | Orta Türkçe dönemi şiveleri hakkında bilgi edinmiş olmak. |
| 4 | Ses denkliği kavramının içeriği ve mukayeseli gramer çalışmasındaki durumu | Ses bilgisi tekrarı yapmış olmak. |
| 5 | Kelime başı sesleri bakımından Orta Türkçe dönemi şivelerinin mukayesesi: # K, # T | Verilen ses denklikleriyle ilgili örnek derlemek. |
| 6 | Kelime başı sesleri bakımından Orta Türkçe dönemi şivelerinin mukayesesi: # y | Verilen ses denklikleriyle ilgili örnek derlemek. |
| 7 | Kök ünlüsünden sonraki sesler bakımından Orta Türkçe dönemi şivelerinin mukayesesi: T/, G/ | Verilen ses denklikleri konusunda örnek toplamış olmak. |
| 8 | Kök ünlüsünden sonraki sesler bakımından Orta Türkçe dönemi şivelerinin mukayesesi: d/ | Verilen ses denklikleri konusunda örnek toplamış olmak. |
| 9 | ARA SINAV | Genel konu tekrarı yapmış olmak. |
| 10 | d/ ve Ortak Türkçe | Verilen ses denklikleri konusunda örnek toplamış olmak. |
| 11 | İki ünlü arasındaki sesler bakımından Orta Türkçe dönemi şivelerinin mukayesesi: VTV, VKV, VGV | Verilen ses denklikleriyle ilgili örnek derlemek. |
| 12 | İki ünlü arasındaki sesler bakımından Orta Türkçe dönemi şivelerinin mukayesesi: VGV | Verilen metinleri incelemiş olmak. |
| 13 | Ekler bakımından Orta Türkçe dönemi şivelerinin mukayesesi: er-, bol- | Ekleşme bilgisi tekrarı yapmış olmak. |
| 14 | Ekler bakımından Orta Türkçe dönemi şivelerinin mukayesesi: +(s)I(n) | Verilen metinleri incelemiş olmak. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Timurtaş, F. Kadri; Eski Türkiye Türkçesi, 1997.
|
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır. | X | |||||
| 2 | Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar. | X | |||||
| 3 | Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. | ||||||
| 4 | Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. | ||||||
| 5 | Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar. | X | |||||
| 6 | Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır. | X | |||||
| 7 | Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır. | ||||||
| 8 | Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır. | ||||||
| 9 | Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür | X | |||||
| 10 | Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur, Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar. | X | |||||
| 11 | Dil bilgisi ve edebi yönden metin analizi yapma bilgisine sahip olur. | ||||||
| 12 | |||||||
| 13 | |||||||
| 14 | |||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 12 | 12 |
| Kısa Sınav | 1 | 4 | 4 |
| Ödev | 1 | 6 | 6 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 6 | 6 |
| Final | 1 | 14 | 14 |
| Toplam İş Yükü | 138 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,52 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||