| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Çuvaş-Yakut-Halaç Lehçeleri | TED 610 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi AYŞE AYDIN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş.Gör. Esra KİRİK, Arş.Gör. Bahri KUŞ |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Doktora öğrencilerine Türkçenin ilk yazılı belgelerinden önce ana gövdesinden koparak hem Türkiye Türkçesine hem de diğer şivelere göre oldukça farklılaşan Çuvaş, Yakut ve Halaç Türk lehçelerine ait metinleri okuyup dil açısından irdeleyebilme yetisi kazandırmak. |
| Dersin İçeriği | Çuvaş Yakut ve Halaç Türk lehçelerinin özellikleri. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Çuvaş, Yakut ve Halaç Lehçelerinin dayandığı tarihî şiveleri kronolojik olarak sıralar. Bunların çağdaş Türk şiveleri içindeki konumunu anlatır. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav, Sözlü Sınav, |
| 2 | Bu lehçelerin ses ve şekil özelliklerini kendi cümleleriyle ifade eder. Okuduğu bir metnin Çuvaş, Yakut veya Halaç Türkçesine ait olup olmadığını belirler. | Rol Oynama, Alıştırma ve Uygulama, Gösteri, Anlatım, | Sözlü Sınav, Sınav, |
| 3 | Kiril veya Arap harfli bir Çuvaş, Yakut veya Halaç Lehçesi metninin çevriyazı harfli karşılığını gösterir. Çuvaş, Yakut veya Halaç Türkçesine ait bir edebî metnin Türkiye Türkçesi karşılığını gösteren taslak metin hazırlar. | Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav, Ödev, Performans Görevi, |
| 4 | Ses ve şekil bilgisi birikiminden şivelerin özellikleriyle ilgili bilgilerinden yararlanarak Çuvaş, Yakut veya Halaç Türkçesine ait cümle ve kelimeleri çözümler. Diğer çağdaş Türk şiveleriyle karşılaştırırarak onlardan ayırt eder. | Alıştırma ve Uygulama, Beyin Fırtınası, Anlatım, | Sözlü Sınav, Sınav, |
| 5 | Çuvaş, Yakut veya Halaç Türkçesi metninde gördüğü özellikleri bu şivenin genel özelliklerine göre derleyip düzenler. | Anlatım, Tartışma, Rol Oynama, | Sınav, Sözlü Sınav, |
| 6 | Ses ve şekil bilgisi birikiminden yararlanarak Çuvaş, Yakut veya Halaç Türkçesinin ses ve şekil özelliklerinin ileride hangi biçimleri alacağı konusunda tahminde bulunur. | Gösteri, Anlatım, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, | Ödev, Sınav, Sözlü Sınav, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Dil, lehçe, şive vb. kavramların tartışılması. Çuvaş, Yakut ve Halaç Türk lehçelerin Türk dili tarihi içindeki yeri ve önemi. Bu üç lehçeyle konuşup yazan Türk toplulukları hakkında genel bilgi. kullandıkları alfabelerin tanıtılması. | Lehçe, şive , ağız kavramları ve Çuvaş, Yakut ve Halaç Türk lehçeleri üzerine araştırma yapmak. |
| 2 | Çuvaş Türkçesinin ses bilgisi | Çuvaş Türkçesinin ses bilgisi üzerine çalışmak. |
| 3 | Çuvaş Türkçesinin ekleşme bilgisi | Çuvaş Türkçesinin ekleşme bilgisi üzerine çalışmak. |
| 4 | Çuvaş Türkçesine ait metinler üzerinde ses, şekil ve cümle incelemeleri | Çuvaş Türkçesine ait metinler üzerinde gramer incelemesi yapmak. |
| 5 | Çuvaş Türkçesine ait metinler üzerinde ses, şekil ve cümle incelemeleri | Çuvaş Türkçesine ait metinler üzerinde gramer incelemesi yapmak. |
| 6 | Yakut (Saha) Türkçesinin ses bilgisi | Yakut Türkçesinin ses bilgisi üzerine çalışmak. |
| 7 | Yakut (Saha) Türkçesinin ekleşme bilgisi | Yakut Türkçesinin ekleşme bilgisi üzerine çalışmak. |
| 8 | Saha Türkçesine ait metinler üzerinde ses, şekil ve cümle incelemeleri | Yakut Türkçesine ait metinler üzerinde gramer incelemesi yapmak. |
| 9 | Saha Türkçesine ait metinler üzerinde ses, şekil ve cümle incelemeleri | Yakut Türkçesine ait metinler üzerinde gramer incelemesi yapmak. |
| 10 | ARA SINAV | |
| 11 | Halaç Türkçesinin ses ve ekleşme bilgisi | Halaç Türkçesinin ses ve ekleşme bilgisi üzerine çalışmak. |
| 12 | Halaç Türkçesine ait metinler üzerinde ses, şekil ve cümle incelemeleri | Halaç Türkçesine ait metinler üzerinde gramer incelemesi yapmak. |
| 13 | Çuvaş, Yakut ve Halaç Türk lehçeleri üzerinde karşılaştırma çalışması | Çuvaş, Yakut ve Halaç Türk lehçeleri üzerinde karşılaştırma çalışması yapmak. |
| 14 | Çuvaş, Yakut ve Halaç Türk lehçeleriyle ilgili akademik yayınlar üzerinde değerlendirmeler | Çuvaş, Yakut ve Halaç Türk lehçeleri üzerinde karşılaştırma çalışması yapmak. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Öğretim üyesinin ders notları kullanılacaktır. |
| Ders Kaynakları | M.Fatih KİRİŞÇİOĞLU; Saha (Yakut) Türkçesi Grameri, TDK Yay., Ank.1994 |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır. | ||||||
| 1 | Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır. | ||||||
| 1 | Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır. | ||||||
| 2 | Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar. | ||||||
| 2 | Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar. | ||||||
| 2 | Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar. | ||||||
| 3 | Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. | X | |||||
| 3 | Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. | X | |||||
| 3 | Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. | X | |||||
| 4 | Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. | ||||||
| 4 | Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. | ||||||
| 4 | Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. | ||||||
| 5 | Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar. | ||||||
| 5 | Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar. | ||||||
| 5 | Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar. | ||||||
| 6 | Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır. | ||||||
| 6 | Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır. | ||||||
| 6 | Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır. | ||||||
| 7 | Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır. | ||||||
| 7 | Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır. | ||||||
| 7 | Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır. | ||||||
| 8 | Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır. | X | |||||
| 8 | Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır. | X | |||||
| 8 | Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır. | X | |||||
| 9 | Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür | ||||||
| 9 | Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür | ||||||
| 9 | Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür | X | |||||
| 10 | X | ||||||
| 11 | |||||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Ödev | 1 | 8 | 8 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü | 140 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,6 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||