Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Köktürkçenin Grameri TED 605 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. PAKİ KÜÇÜKER
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Ar. Gör. Esra Kirik, Arş. Gör. Bahri Kuş

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Köktürk döneminin Türk dili tarihi içerisindeki yerini, dil özelliklerini metinler aracılığıyla öğretmek.

Dersin İçeriği

Köktürkler, Köktürk yazısı, Köktürkçenin gramer özellikleri.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Köktürkler ve tarihleri hakkında her türlü bilgiye sahip olunabilecek Anlatım, Soru-Cevap, Sınav, Sözlü Sınav,
2 Köktürk alfabesiyle yazılmış metinler okunabilecek Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav, Sözlü Sınav, Ödev,
3 Köktürk Türkçesinin ses, şekil ve cümle bilgisi hakkında bilgi sahibi olup metinlerde bu hadiseler incelenecek duruma gelinecek Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav, Sözlü Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Köktürkler ve kültürleri hakkında genel bilgi Köktürkler hakkında araştırma yapmış olmak.
2 Köktürk şivesi Köktürkçe hakkında araştırma yapmış olmak.
3 Köktürkçenin Türk dili tarihi içindeki konumu Köktürkçe hakkında araştırma yapmış olmak.
4 Köktürk yazısı Köktürk işaretleri hakkında araştırma yapmış olmak.
5 Köktürk yazısı Verilen işaretlere çalışmış olmak.
6 Köktürkçenin imla gelenekleri Verilen işaretlere çalışmış olmak.
7 Köktürkçenin imla gelenekleri Verilen metinleri okumuş olmak.
8 Köktürkçenin ses bilgisi özellikleri Geriye dönük ses bilgisi tekrar etmiş olmak.
9 Ara Sınav Genel konu tekrarı yapmış olmak.
10 Köktürkçenin ses bilgisi özellikleri Verilen metni ses bilgisi bakımından incelemiş olmak.
11 Köktürkçenin ekleşme bilgisi özellikleri Geriye dönük ekleşme bilgisi tekrarı yapmak.
12 Köktürkçenin ekleşme bilgisi özellikleri Verilen metni ekleşme bilgisi bakımından tahlil etmiş olmak.
13 Köktürk metinlerini okuma ve metinlerin gramer incelemesini yapma Verilen metinleri incelemiş olmak.
14 Köktürk metinlerini okuma ve metinlerin gramer incelemesini yapma Verilen metinleri incelemiş olmak.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları


Gabain, A.Von, (Çev. Mehmet Akalın), Eski Türkçenin Grameri, TDK Yay. Ank. 1988, 311s.
Alyılmaz, Cengiz, Orhun Yazıtlarının Söz Dizimi, Erzurum 1994, 379s.
Akalın, Mehmet, Tarihi Türk Şiveleri, Ank. 1988
Caferoğlu, Ahmet, Türk Dili Tarihi, İst.1984
Ercilasun, Ahmet Bican, Türk Dili Tarihi, Akçağ Yay., Ank. 2004, 488s.
Ergin, Muharrem,Orhun Abideleri, İst. 1997
Gömeç, Sadettin, Köktürk Tarihi, Akçağ Yay., Ank. 2001
Gemalmaz, Efrasiyap, Eski Türkçenin Ekliği Denemesi, Erzurum.,1971

Turan, Zikri;  Eski Türkçe Döneminde Bir Morfofonetik Karşıtlık Sorunu.  Teke Dergisi, 2014. 

Turan, Zikri; "Türk" Kelimesinin Aslı.  5. Uluslar Arası Türk Dili Kurultayı(1),

Tuna, Osman Nedim; Eski Doğu Türk Yazısında Kullanılan Ligatürler ve Bunlarla İlgili Bazı Meseleler Hakkında, III. Sovyet-Türk Kollokyumu, Göktürk Yazıtlan,Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten l990, s.207-222

Tuna, Osman Nedim; 'Ekin Ara İdi Oksuz Kök Türk Ança Olurur Ermiş' İbaresi Hakkında, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1993, s.77-81.

TUNA, O. N. (1988). Bazı İmlâ Gelenekleri, Bunların Metin İncelemelerindeki Önemi ve Orhon Yazıtlarında Birkaç Açıklama. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1957, Ankara.

ORKUN, Hüseyin Namık;  Eski Türk Yazıtları. Ankara, 1987.

ALYILMAZ, Cengiz; Orhun Yazıtlarının Bugünkü Durumu. Ankara, 2005.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır.
1 Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır.
1 Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır.
2 Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar.
2 Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar.
2 Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar.
3 Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. X
3 Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. X
3 Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. X
4 Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. X
4 Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. X
4 Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. X
5 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
5 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
5 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
6 Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır.
6 Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır.
6 Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır.
7 Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır.
7 Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır.
7 Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır.
8 Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır.
8 Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır.
8 Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır.
9 Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür X
9 Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür X
9 Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür X
10 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur, Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
10 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur, Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
11 Dil bilgisi ve edebi yönden metin analizi yapma bilgisine sahip olur. X
11 Dil bilgisi ve edebi yönden metin analizi yapma bilgisine sahip olur. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 40
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 40
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 5 5
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 20 20
Toplam İş Yükü 147
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,88
Dersin AKTS Kredisi 6