1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
  3. Türk Ad Bilimi (2020 - 2021)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk Ad Bilimi TDE 382 6 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri Türk dilinin grameri, Dilbilim ve Anlam Bilim derslerinin alınmış olması tavsiye edilir.
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. İLHAN UÇAR
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları Arş. Gör. Esra Kirik, Arş. Gör. Bahri KUŞ
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Türk dünyası ad sisteminin son bulgulara dayalı benimsetilmesi
Dersin İçeriği Türk Dünyasında Ad Bilimi sistemi. Türklerde ad verme gelenekleri ve eğilimleri. Yer adlarının verilişinde başlıca etkenler. Ad Bilimi’nin başka ilimlerle alâkası.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Türk Dünyasında Ad Bilimi’nin inkişaf tarihini anlatır. Anlatım, Soru-Cevap, Sözlü Sınav,
2 Çağdaş Türk Dilinin Ad Bilim sistemini belirler. Anlatım, Sınav,
3 Türklerde ad verme geleneklerini ve Türk ad bilimi üzerine yapılan çalışmaları örnekler. Anlatım, Soru-Cevap, Sözlü Sınav,
4 Türklerde ad verme gelenekleri arasındaki farkları ayırt eder. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav,
5 Hayvan, yer, kişi adı gibi örnekler derler. Bireysel Çalışma, Ödev,
6 Kişi adlarının dil bilim açısından önemini değerlendirir. Tartışma, Bireysel Çalışma, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Çağdaş Türk Dilinin Ad Bilim sistemi Dilbilimin bir alt dalı olan Ad bilimi konusunda ön bilgi sahibi olmak
2 Türk Dünyasında Ad Bilimi’nin inkişaf tarihi Ad bilimle ilgili ilk çalışmalar konusunda ön bilgi sahibi olmak
3 Türklerde ad verme gelenekleri ve eğilimler Türklerde ad verme geleneği kopnusunda ön bilgi sahibi olmak
4 Yer adlarının verilişinde başlıca etkenler, eğilimler Yer adlarının verilmesindeki ana etkenler konusunda ön bilgi sahibi olmak
5 Ad Bilimi’nin ilmi- teorik ve metodoloji dayanağı Ad biliminin dil bilimi içerisindeki yeri ve önemi konusunda ön bilgi sahibi olmak
6 Türk Ad Bilim’i üzerine çalışmalar Türk ad bilimi üzerinde yapılan ilk çalışmalar konusunda ön bilgi sahibi olmak
7 Ad Bilimi’nin başka ilimlerle alâkası Ad biliminin başka bilim dallarıyla ilgisi konusunda ön bilgi sahibi olmak
8 Kişi ad bilimi ( antropnimler) Kişi adları konusunda ön bilgi sahibi olmak
9 ARASINAV Genel konu tekrarı yapmak.
10 Kişi adlarının dil bilim açısından önemi Kişi adlarının dilbilim tarihi içerisindeki yeri konusunda ön bilgi sahibi olmak
11 Halk ad bilimi ( etnonimler) Halk ad biiliminin dil bilimi içerisindeki önemi konusunda ön bilgi sahibi olmak
12 Yer ad bilimi (toponimler) Yer adlarının dil bilimi içerisindeki yeri konusunda ön bilgi sahibi olmak
13 Su ad bilimi (hidronimler) Su ad biliminin dil bilimi içerisndeki yeri konusunda ön bilgi sahibi olmak
14 Hayvan ad bilimi( zoonimler),Sema cisimleri ad bilimi ( kosmonimler) Hayvan ad biliminin dil bilimi içerisinde yeri konusunda ön bilgi sahibi olmak
Kaynaklar
Ders Notu 1.Aksan, Doğan,Her Yönüyle Dil…TDK Yay.,Ankara, 1998
2.Atalay, Besim,Türk Büyükleri ve Türk Adları, 2.Baskı , İstanbul,1935
3.Başgöz,İlhan, İnsan adları ve Toplum, Türk Dili N=294, 1976
4. Eren, Hasan, Yer adlarının dili, TDAY Belleten, 1965
Ders Kaynakları 5.Mehmedoğlu, A., Hatire, A.. Yer adları “ Tarihin Aynası”dır, Türk Kültürü, sayı 437, 1999
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. X
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir.
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır.
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. X
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. X
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. X
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Türk Dünyasında Ad Bilimi’nin inkişaf tarihini anlatır.
2 Çağdaş Türk Dilinin Ad Bilim sistemini belirler.
3 Türklerde ad verme geleneklerini ve Türk ad bilimi üzerine yapılan çalışmaları örnekler.
4 Türklerde ad verme gelenekleri arasındaki farkları ayırt eder.
5 Hayvan, yer, kişi adı gibi örnekler derler.
6 Kişi adlarının dil bilim açısından önemini değerlendirir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 125
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5
dersAKTSKredisi 5