Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Uluslararası Siyasette Ortadoğu ULI 414 8 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. ERTAN EFEGİL
Dersi Verenler Doç.Dr. İSMAİL EDİZ,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Orta Doğu dünyanın en jeo-stratejik, jeo-politik, jeo-ekonomik ve jeo-kültürel bölgelerinin başında gelmektedir. Tarihin en eski dönemlerinden itibaren dünyanın sayılı medeniyetlerine beşiklik yapmış ve dünya hakimiyet savaşlarının yapıldığı alan olmuştur. Orta Doğu bölgesi, dünya siyaseti ve ekonomisindeki önemli gelişmeleri belirleyen olaylara sahne olmuştur. Küresel güçler, kozlarını daha çok bu bölgenin hakimiyeti üzerinden paylaşmaktadırlar.

Dersin İçeriği

Ortadoğu’nun genel özellikleri; genel tarihsel gelişmesi; siyasi, ekonomik ve kültürel yapısı; ve sorunları incelenecektir. Ortadoğu’nun siyasi yapısı, bölgenin tanımı ve genel özellikleri; bölgenin dünya siyaseti ve Türkiye açısından önemi üzerinde durulduktan sonra modern dönem öncesi Ortadoğu tarihi ele alınacaktır. Daha sonra modern dönemde Batı emperyalizmi; Batılılaşma/modernleşme hareketleri ve bölgesel tepkiler; bölgede ulus-devletin doğuşu; manda yönetimleri ve bölge devletlerin bağımsızlığı ve Orta Doğu siyasetine yön veren fikir akımları ve hareketler (siyasi seçkinler ve siyasi liderlik, milliyetçilik, İslami ve İslamcı hareketler analiz edilecektir. Bölgedeki ekonomik gelişmeler (sanayi ve tarım politikaları; petrol, doğalgaz ve su siyaseti) ele alındıktan sonra bölgedeki temel sorunlar incelenecektir. Ayrıca ABD, AB, Rusya ve Çin gibi büyük güçlerin bölge politikaları üzerinde durulacaktır. Son olarak da bölge ülkelerindeki siyasi, ekonomik ve toplumsal gelişmeler hakkında bilgiler verilecek ve günümüzdeki gelişmelere değinilerek dersin genel bir değerlendirilmesi yapılacaktır.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Dünya siyasetinin işleyişini kavrar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Örnek Olay, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
2 Orta Doğu´nun Uluslararası Siyasetteki Önemini Analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Örnek Olay, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
3 Uluslararası siyasetteki güç dengelerini kavrar.
4 Orta Doğu´daki çatışmaların nedenlerini öğrenir.
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Orta Doğu’nun Siyasi Yapısı, Bölgenin Tanımı ve Genel Özellikleri
2 Modern Dönem Öncesi Orta Doğu
3 Modern Dönemde Orta Doğu (1798-1950)
4 Soğuk Savaş Sonrası Orta Doğu
5 Orta Doğu´daki Temel Sorunlar ( Filistin-İsrail)
6 Orta Doğu´daki Temel Sorunlar ( Suriye, Lübnan, Mısır, Irak)
7 Bölge Ülkelerinin Ekonomik ve Siyasi Münasebetleri
8 Orta Doğu´da Etnik ve Mezhepsel Çatışmalar
9 Ara Sınav
10 Küresel Ticaret ve Ortadoğu
11 Büyük/Küresel Güçlerin Orta Doğu Politikaları (ABD, AB)
12 Büyük/Küresel Güçlerin Orta Doğu Politikaları (Rusya, Çin)
13 Bölgesel Güçlerin İzlediği Siyaset (Mısır, Suudi Arabistan, Türkiye, İran)
14 Orta Doğu´da Halk Ayaklanmaları
Kaynaklar
Ders Notu

Robert Olson, Koyun ve Kasap: Irak İşgalinden Bu Yana Kürdistan-Irak’ta Milliyetçilik ve Devlet Oluşumu, Çev. Muhittin Ataman, Ankara: Orion Yayınları, 2008.Kemal İnat, Burhanettin Duran ve Muhittin Ataman (Der.), Dünya Çatışmaları: Bölgeler ve Alanlar, Cilt I ve Cilt II, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2010.Haluk Gerger, ABD, Orta Doğu ve Türkiye, İstanbul: Ceylan Yayınları, 2006.

Ders Kaynakları

Faleh A. CABAR-Hosham DAWOD, Aşiretler ve İktidar Orta Doğu´da Etnisite ve Milliyetçilik, iSTANBUL BİLGİ ÜNİVERSİTESİ YAYINLARI, İSTANBUL.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Uluslararası sistemin işleyişini, temel kavramlarını ve özelliklerini inceleme ve uluslararası ilişkiler disiplininin alt konuları hakkında temel bilgileri öğrenme X
2 Dünya siyasi tarihinde meydana gelen gelişmeleri neden-sonuç ilişkisi bağlamında analiz edebilme X
3 Yabancı dil becerisini geliştirme
4 Türkiye´nin dış politikasını neden-sonuç ilişkisi içerisinde kapsamlı şekilde analiz edebilme X
5 Dış politika analizine ilişkin teorik yaklaşımları ve karar verme sürecinin işleyişini analiz edebilme X
6 Teorik ve metodolojik düşünmeyi öğrenme ve olgulara bu çerçeveden bakabilme
7 Toplumsal gelişmeleri ve koşulları karşılaştırmalı analiz edebilme
8 Uluslararası Hukuk´un temel ilkelerini ve konularını öğrenme X
9 Uluslararası İlişkiler teorilerini irdeleme ve uluslararası gelişmelere teorik çerçeveden bakmayı öğrenme
10 Türkiye´nin siyasal yaşamını tarihsel bir pencereden ve kronolojik bir şekilde analiz edebilme
11 İç Hukukun işleyişini ve temel ilkelerini öğrenme
12 Uluslararası ve bölgesel örgütlerin kuruluşunu, yapısını, işleyişini ve dünya siyasetindeki etkisini analiz edebilme X
13 Devlet-içi çatışmalarının nedenlerini ve çözüm modellerini örnekleriyle analiz edebilme X
14 Uluslararası Güvenlik sorunlarını ve bu alana ilişkin teorik yaklaşımlarını inceleme X
15 Uluslararası sistemde ortaya çıkan gelişmeleri teorik açıdan ve karşılaştırmalı bir şekilde irdeleme X
16 Uluslararası gelişmelere ilişkin olarak analitik düşünce becerisini geliştirme X
17 İktisat, sosyoloji, siyaset bilimi ve kamu maliyesi gibi diğer disiplinlerin temel kavramlarını ve kuramlarını öğrenme
18 Siyaset biliminin felsefi temellerini inşa eden filozofların/düşünürlerin fikirlerini kapsamlı şekilde inceleme ve bu felsefi görüşlerin Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler disiplinlerine katkısını irdeleme X
19 Temel bilgisayar becerilerini edinme
20 Bireysel olarak bilimsel bir çalışmayı planlama, yürütme ve yazıya dökme becerisi kazanma X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 1 5 5
Ödev 1 6 6
Sözlü Sınav 1 4 4
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 136
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,44
Dersin AKTS Kredisi 5