Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Söz-Ek-Ses Düzeninde Parelel Karşıtlıklar YTD 512 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi ÇİĞDEM TOPÇU
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi ÇİĞDEM TOPÇU,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Bahri KUŞ

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Türk dilinin karşıtlık düzenini ses, şekil, ekleşme düzleminde kavratmak.

Dersin İçeriği

Karşıtlık kavramının ses, şekil, söz dizimi düzleminde işleme şekli, karşıtlık türleri, yatay, dikey, çapraz ve  paralel karşıtlık

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Karşıtlık teriminin ne olduğunu bilir ve açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösterip Yaptırma, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
2 Karşıtlık türlerini sıralar ve örneklendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösterip Yaptırma, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
3 Karşıtlık ilişkilerini bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Karşıtlık nedir? tanımı ve içeriği Karşıtlık terimi hakkında araştırma yapmış olmak.
2 Karşıtlığın mahiyeti, alanı Karşıtlık terimi hakkında araştırma yapmış olmak.
3 Dil bilgisinin temelleri bakımından karşıtlık türleri Karşıtlık türleri hakkında araştırma yapmış olmak.
4 Seste karşıtlık Karşıtlık türleri hakkında araştırma yapmış olmak.
5 Seste karşıtlık Ses bilgisi konularını tekrar etmiş olmak.
6 Ek ve ekleşme düzeninde karşıtlık Ekleşme bilgisi konularını tekrar etmiş olmak.
7 Ek ve ekleşme düzeninde karşıtlık Ekleşme bilgisi konularını tekrar etmiş olmak.
8 Ek ve ekleşme düzeninde karşıtlık Ekleşme bilgisi konularını tekrar etmiş olmak.
9 Ek sınıfları Ek sınıfları hakkındaki kaynakları incelemiş olmak
10 Ek sınıfları Ek sınıfları hakkındaki kaynakları incelemiş olmak
11 Ek sınıfları Ek sınıfları hakkındaki kaynakları incelemiş olmak
12 Karşıtlık türleri: yatay-dikey-çapraz karşıtlık Verilen örnekleri incelemiş olmak.
13 Karşıtlık türleri: yerdaş-yandaş karşıtlık Verilen örnekleri incelemiş olmak.
14 Karşıtlık türleri: yerdaş-yandaş karşıtlık Verilen örnekleri incelemiş olmak.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Korkmaz, Zeynep; Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi); TDK Yay., Ankara, 2009.
Karaağaç, Günay, Türkçenin Ses Bilgisi, Kesit Yay., 2010.

 

Turan, Zikri; Türkçenin Yapım ve Çekim Düzeninde Yer Alan Eklerin Sınıflandırılması Nasıl Olmalıdır?, 4. Uluslar Arası Türk Dili Kurultayı’nda sunulan bildiri, 25-29 Eylül 2000, Çeşme-İZMİR;
Turan, Zikri; Eski Türkçe Döneminde Bir Morfofonetik Karşıtlık Sorunu, VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı’nda sunulan bildiri, 20-25 Ekim 2008, Ankara;
Turan, Zikri; Zaman Eki Unsurunun Tayinine Ağızlardan Tanıklar, II. Uluslar Arası Türkiye Türkçesi Ağız Araştırmaları Çalıştayı’nda sunulan bildiri, Kars, 22 Mayıs 2009;
Turan, Zikri; Türk Dilinin Söz Diziminde Yer Ödünçlemesi, III. Uluslar Arası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu, 16-18 Aralık 2010, İzmir;
Turan, Zikri; Gösterme Sıfat Fiili, Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun Armağanı, s. 235-243, Akçağ Yayınları, Ankara, 2008;
Turan, Zikri; Cümlenin Yapısı İle İlişkilendirilen “Basit” ve “Birleşik” Kavramları Üzerine (Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, S.8, Sivas 1999, s. 299-311);
Turan, Zikri; Eski Anadolu Türkçesi’nde Ol- Cevherî Fiili, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten 1996;
Turan, Zikri; Türkçede Basit/Birleşik Çekim Ayırımıyla Sembolleşen Fiil Çekiminin Problemleri, Journal of Turkish Studies Türklük Bilgisi Araştırmaları, Volume 30/ III (Orhan Okay Armağanı III), Harvard Üniversity 2006, s.279-292;
Turan, Zikri; Orta Türkçe Dönemi Metinlerinde, Kelime Başı Ünsüzlerinde Aşırı Patlayıcılaşma Var Mıydı?, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstiütsü VII. .Milletler Arası Türkoloji Kongresi’nde sunulan bildiri, 8-12 Kasım, İstanbul 1999./ İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, S. 2001-2003, İstanbul 2003, s. 539-558.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır.
2 Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar.
3 Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. X
3 Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. X
4 Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. X
4 Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. X
5 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
6 Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır.
7 Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır.
8 Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır.
9 Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür X
9 Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür X
10 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur, Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
11 Dil bilgisi ve edebi yönden metin analizi yapma bilgisine sahip olur. X
11 Dil bilgisi ve edebi yönden metin analizi yapma bilgisine sahip olur. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 9 9
Ödev 1 8 8
Final 1 12 12
Toplam İş Yükü 141
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,64
Dersin AKTS Kredisi 6