Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Arkeojeofizik JFM 432 8 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri

yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Arş.Gör.Dr. HASAN KARAASLAN
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi EMRAH BUDAKOĞLU,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Özellikle son 10 yılda ülkemizde arkeojeofizik çalışmalarda Türk bilim adamları başarılı olmuşlardır. Bu konuda eğitim verilmesi, öğrencilerimizin mezun olduktan sonra çalışabilecekleri bir iş dalı olmasıdır.

Dersin İçeriği

Anadolu uygarlıkları, yerleşim yerleri, sanat ve mimarlığı (Hattie, Hitit, Frig, Lidya, İyonya,Karya, Likya, Alisya, Trakya, Bitinya, Galatya, Katonya, Kilikya, Kapadokya,, Pondus, Mazaka, Urartu,. Kommagene, Amanos, Mezopotamya, Ronca), arama ve kazı üzerine yasalar, ekin (kültür) varlıkları bilinci, arkeolojide kullanılan jeofizik aygıtlar ve yöntemler, aramacılık aşamaları, yaş, yangın, sel ve deprem belirleme, taş ve toprakların fiziksel özellikleri, eski yerleşim tasarımı, höyük, tümülüs, tapınak, gömütler, büvet, gölet, su yolları, oluklar, geçitler, in ve oyuklar, yeraltı odaları, yapı taşlarının yıpranmasının belirlenmesi için yöntemler öğretilir. Aramacılık örnekleri; Denizli Toptaş Lidya tümülüsü, Hiarapolis ve Bintepeler Hitit ve Haymana Kül höyüğü, Uşak Lidya tümülüsleri, Kapadokya Kayaevleri yıpranması, Doğu Roma (İstanbul) Büyük Sarayı, Topkapı Suyolları, Mostar (Bosna-Hersek) köprüsü, Trakya (Enez) kanalı gibi örnekler verilecektir.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Arkeolojik Yerleşmeler ve Mimari Hakkında Genel Bilgileri kavrar. Anlatım, Grup Çalışması, Sınav ,
2 Veri Toplama ve Hava Fotoğraflarının Elde edilmesinde Toprak ve İklim Etkilerini ayırt eder. Anlatım, Sınav ,
3 Hava Fotoğrafları ve Jeofizik Değerlendirmeye Katkısını kavrar Anlatım, Sınav ,
4 Geniş Ölçekli Araştırmalarda Veri Toplama, Koordinatlama ve Verinin Görüntü İşleme gibi ilkeleri uygular Anlatım, Sınav ,
5 Görüntü İşlemleme Tekniklerini kavrar. Anlatım, Grup Çalışması, Sınav ,
6 Arkeojeofizik Görüntülerin Zenginleştirilmesi için gerekli alt yapıları uygular. Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Ödev,
7 Dünyada ve Türkiyede Yapılan Arkeojeofizik Çalışmalarda Uygulanan Görüntü İşleme Teknikleri ve Çeşitli Sonuçlarını tanımlar ve kavrar. Anlatım, Tartışma, Grup Çalışması, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş
2 Arkeolojik Yerleşmeler ve Mimari Hakkında Genel Bilgi
3 Veri Toplama ve Hava Fotoğraflarının Eldesinde Toprak ve İklim Etkileri
4 Hava Fotoğrafları ve Jeofizik Değerlendirmeye Katkısı
5 Geniş Ölçekli Jeofizik Araştırmalarda Kullanılan Aletler ve Görüntü İşlemlemeye Katkıları
6 Geniş Ölçekli Araştırmalarda Veri Toplama İlkeleri, Koordinatlama ve Verinin Görüntü İşlemleme öncesi Hazırlığı
7 Görüntü İşlemlemesinde Verilerin Özellikleri
8 Görüntü İşlemleme Teknikleri
9 Görüntü İşlemleme Teknikleri II
10 Arkeojeofizik Görüntülerin Zenginleştirilmesi
11 Arkeojeofizik Görüntülerin Zenginleştirilmesi
12 Dünyada ve Türkiyede Yapılan Arkeojeofizik Çalışmalarda Uygulanan Görüntü İşleme Teknikleri ve Sonuçları I
13 Dünyada ve Türkiyede Yapılan Arkeojeofizik Çalışmalarda Uygulanan Görüntü İşleme Teknikleri ve Sonuçları II
14 Dünyada ve Türkiyede Yapılan Arkeojeofizik Çalışmalarda Uygulanan Görüntü İşleme Teknikleri ve Sonuçları III
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Archaeogeophysical Studies on the Halicarnassos Antiquities Site (1993): Drahor, M.G., Geophysical Exploration of Archaeological Sites, Vieweg Publishing, Braunschweig/Weisbaden 1993, p: 273-290.
Resistivity Researches on the Ionian Metropolis Theatre in 1991 (1993): Drahor, M.G., Proceedings of the 2nd. Congress of the Hellenic Geophysical Union, Vol.2-3, p:150-163.
Acemhöyükten Manyetik ve Elektromanyetik-VLF Sonuçları (1999): Drahor, M. G., Kaya, M. A., Bayrak, M., İlkışık, O. M. ve Öztan, A., DEÜ Müh. Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, Sayı: 2, Nisan 1999, s: 78-92
Aitken, M. J., Physics and Archaeology, 291p., Clarendon Press, Oxford, England, 1974.
Prospezioni Archeologiche kursları ders notları, 1966-1974.
Rapp, G. and Gifford, J., Archaeological Geology, Yale University Press, England, 1985.
Scollar, I., et. al., Archaeological Prospecting and Remote Sensing, 674p.,Cambridge University Press, England, 1990.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 -Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi. X
1 -Matematik, fen bilimleri ve kendi dalları ile ilgili mühendislik konularında yeterli bilgi birikimi; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik problemlerini modelleme ve çözme için uygulayabilme becerisi. X
2 -Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi X
2 -Karmaşık mühendislik problemlerini saptama, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi X
3 -Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. (Gerçekçi kısıtlar ve koşullar tasarımın niteliğine göre, ekonomi, çevre sorunları, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik, sosyal ve politik sorunlar gibi ögeleri içerirler.) X
3 -Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. (Gerçekçi kısıtlar ve koşullar tasarımın niteliğine göre, ekonomi, çevre sorunları, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık, güvenlik, sosyal ve politik sorunlar gibi ögeleri içerirler.) X
4 -Mühendislik uygulamaları için gerekli olan modern teknik ve araçları geliştirme, seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. X
5 -Mühendislik problemlerinin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi
5 -Mühendislik problemlerinin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi X
6 -Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi. X
6 -Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi.
7 -Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; en az bir yabancı dil bilgisi.
8 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi.
9 -Mesleki ve etik sorumluluk bilinci. X
9 -Mesleki ve etik sorumluluk bilinci.
10 Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürebilir kalkınma hakkında farkındalık. X
10 Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürebilir kalkınma hakkında farkındalık.
11 -Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 3 6
Ödev 1 5 5
Final 1 2 2
Toplam İş Yükü 103
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,12
Dersin AKTS Kredisi 5