| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Kıpçak Türkçesi | TDE 361 | 5 | 3 + 0 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi ÇİĞDEM TOPÇU |
| Dersi Verenler | Dr.Öğr.Üyesi ÇİĞDEM TOPÇU, |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Esra KİRİK, Arş. Gör. Bahri KUŞ |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Kıpçak Türkçesi dönemini, eserlerini tanıtmak ve dönemin dil özelliklerini öğretmek. |
| Dersin İçeriği | Kıpçak Türkçesinin kaynakları, kaynak eserler, dönemin şahsiyetleri ve eserler, dil özellikleri, metin incelemeleri. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Kıpçak Türkçesinin dayandığı tarihî şiveleri kronolojik olarak sıralar. | Anlatım, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 2 | Kıpçak Türkçesinin tarihî Türk şiveleri içindeki konumunu anlatır. | Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 3 | Kıpçak Türkçesinin ses ve şekil özelliklerini kendi cümleleriyle ifade eder. | Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 4 | Okuduğu bir metnin Kıpçak Türkçesine ait olup olmadığını belirler. | Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, | Sınav , Ödev, |
| 5 | Arap harfli bir Kıpçak Türkçesi metninin çevriyazı harfli karşılığını gösterir. | Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, | Sınav , Ödev, |
| 6 | Kıpçak Türkçesine ait bir edebî metnin Türkiye Türkçesi karşılığını gösteren taslak metin hazırlar. | Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, | Sözlü Sınav, Ödev, |
| 7 | Ses ve şekil bilgisi birikiminden şivenin özellikleriyle ilgili bilgilerinden yararlanarak Kıpçak Türkçesine ait cümle ve kelimeleri çözümler. | Anlatım, Soru-Cevap, | Sözlü Sınav, |
| 8 | Kıpçak Türkçesini diğer tarihî Türk şiveleriyle karşılaştırırarak onlardan ayırt eder. | Anlatım, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, | Sözlü Sınav, Ödev, |
| 9 | Elindeki bir Kıpçak Türkçesi metninde gördüğü özellikleri bu şivenin genel özelliklerine göre derleyip düzenler. | Anlatım, Soru-Cevap, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 10 | Ses ve şekil bilgisi birikiminden yararlanarak Kıpçak Türkçesindeki ses ve şekil özelliklerinin sonraki şivelerde hangi biçimleri alacağı konusunda tahminde bulunur. | Anlatım, Soru-Cevap, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| 11 | Elindeki bir transkripsiyonlu metnin tarihî mi çağdaş mı olduğu konusunda hüküm verir. | Anlatım, Soru-Cevap, | Sınav , Sözlü Sınav, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Karadenizn kuzeyindeki Türk kavimleri tarihi | Kıpçak Türklerinin tarihi ile ilgili araştırma yapmış olmak. |
| 2 | Kuman-Kıpçaklar ve Kıpçak Türkçesinin Türk dili tarihi içerisindeki yeri | Kıpçak Türkçesi ile ilgili araştırma yapmış olmak. |
| 3 | Kıpçak Türkçesinin dil bilgisi özellikleri (özet olarak) | Kıpçak Türkçesi ile ilgili araştırma yapmış olmak. |
| 4 | Asıl Kıpçak sahası metinleri üzerinde dil incelemeleri (Kodeks Kumanikus) | Kodeks Kumanikus ile ilgili ön bilgi edinmiş olmak. |
| 5 | Asıl Kıpçak sahası metinleri üzerinde dil incelemeleri (Kutb´un Hüsrev ü Şirin mesnevisi ) | Metin incelemesi için gerekli fotokopileri temin etmiş olmak. |
| 6 | Asıl Kıpçak sahası metinleri üzerinde dil incelemeleri (Kutb´un Hüsrev ü Şirin mesnevisi) | Metin incelemesi için gerekli fotokopileri temin etmiş olmak. |
| 7 | Asıl Kıpçak sahası metinleri üzerinde dil incelemeleri (Gülistan Tercümesi) | Gülistan Tercümesi ile ilgili ön bilgi edinmiş olmak. |
| 8 | Asıl Kıpçak sahası metinleri üzerinde dil incelemeleri (Gülistan Tercümesi) | Metin incelemesi için gerekli fotokopileri temin etmiş olmak. |
| 9 | ARASINAV | |
| 10 | Kıpçak Sözlükçülüğü ve Sözlükleri | Kıpçak sahasında hazırlanan sözlükleri araştırmak. |
| 11 | Memlûk sahası Kıpçak Türkçesi metinleri üzerinde dil incelemeleri (İrşâdü´l-Mülûk ve´s-Selâtîn) | İrşadü´l-Müluk hakkında araştırma yapmış olmak. |
| 12 | Memlûk sahası Kıpçak Türkçesi metinleri üzerinde dil incelemeleri (İrşâdü´l-Mülûk ve´s-Selâtîn) | Metin incelemesi için gerekli fotokopileri temin etmiş olmak. |
| 13 | Memlûk sahası Kıpçak Türkçesi metinleri üzerinde dil incelemeleri (Münyetü´l-Guzât) | Münyetü´l- Guzat hakkında araştırma yapmış olmak. |
| 14 | Memlûk sahası Kıpçak Türkçesi metinleri üzerinde dil incelemeleri (Münyetü´l-Guzât) | Metin incelemesi için gerekli fotokopileri temin etmiş olmak. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | KARAMANLIOĞLU, Ali Fehmi; Kıpçak Türkçesi Grameri, TDK Yay., Ank., 1994 KARAMANLIOĞLU, Ali Fehmi (1989), Gülistan Tercümesi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. | X | |||||
| 2 | Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir. | ||||||
| 3 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir. | ||||||
| 4 | Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. | X | |||||
| 5 | Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. | X | |||||
| 6 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. | X | |||||
| 7 | Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar. | ||||||
| 8 | Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar. | ||||||
| 9 | Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. | ||||||
| 10 | Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir | ||||||
| 11 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. | X | |||||
| 12 | Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. | X | |||||
| 13 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. | X | |||||
| 14 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. | X | |||||
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Kısa Sınav | 15 |
| 2. Kısa Sınav | 15 |
| 1. Ödev | 10 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Ara Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Ödev | 1 | 4 | 4 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 1 | 12 | 12 |
| Toplam İş Yükü | 117 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,68 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||