Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk Mesnevi Edebiyatı TDE 457 7 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler

KTE Nazım III

 

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. İSMAİL GÜLEÇ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Arzu Yıldırım, Arş.Gör. B.Gülay Açar

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Aynı zamanda bir nazım şeklinin adı da olan “mesnevi”yi bir tür olarak tanıtmak, işlemek ve Klasik Türk edebiyatı içindeki yeri ve durumuna dair örnek metinlerden hareketle bilgi vermektir.

Dersin İçeriği

Mesnevinin tanımı, tarihçesi, konularına göre mesnevi çeşitleri (dinî-tasavvufi, aşk ve kahramanlık konulu mesneviler), Mevlânâ ve Mevlevî kültürüne dair bilgiler, Mevlânâ’nın Mesnevisi’nden Seçmeler, Yûsuf ile Züleyhâ, Hüsn ü Aşk ve Leylâ ile Mecnûn mesnevilerinin konuları, kahramanları, temleri ve mazmunları, Hayriyye ve Lutfiyye mesnevileri.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Mesnevinin tanımı ve tarihçesi hakkında bilgi sahibi olur. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
2 Konularına göre mesnevi çeşitleri sıralar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
3 Mevlana ve Mevlevî kültürünü tanır, Mesnevî´de geçen hikayeleri yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Sözlü Sınav, Ödev,
4 Yûsuf ile Züleyhâ, Hüsn ü Aşk ve Leylâ ile Mecnûn mesnevilerinin konularını, kahramanlarını, temlerini ve mazmunları açıklar. Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Ödev, Performans Görevi,
5 Hayriyye ve Lutfiyye mesnevilerini yüzyılın zihniyet yapısıyla ilişkilendirir. Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Ödev, Performans Görevi,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Mesnevinin tanımı, tarihçesi. İsmail Ünver´in "Mesnevi" adlı makalesinden ilgili bölümler okunmalı.
2 Konularına gore mesnevi çeşitleri: Dinî-tasavvufi mesneviler İsmail Ünver´in "Mesnevi" adlı makalesinden ilgili bölümler okunmalı.
3 Konularına gore mesnevi çeşitleri: Ahlaki mesneviler İsmail Ünver´in "Mesnevi" adlı makalesinden ilgili bölümler okunmalı.
4 Konularına gore mesnevi çeşitleri: Aşk konulu mesneviler İsmail Ünver´in "Mesnevi" adlı makalesinden ilgili bölümler okunmalı.
5 Konularına gore mesnevi çeşitleri: Kahramanlık konulu mesneviler İsmail Ünver´in "Mesnevi" adlı makalesinden ilgili bölümler okunmalı.
6 Mevlânâ ve Mevlevî kültürüne dair bilgiler (ney, sema vs.) Bayram Ali Kaya´nın "Mesnevi´den Seçmeler" adlı eserinden konu ile ilgili bölümler okunmalı.
7 Mevlânâ´nın Mesnevisi’nden seçmeler Bayram Ali Kaya´nın "Mesnevi´den Seçmeler" adlı eserinden konu ile ilgili bölümler okunmalı.
8 Yûsuf ile Züleyhâ (Konusu, kahramanları, temler, mazmunlar) Taşlıcalı Yahya´nın "Yusuf ile Züleyha" adlı mesnevisinden seçilen örnek metin okunmalı.
9 ARA SINAV
10 LeyLâ ile Mecnûn (Konusu, kahramanları) Fuzuli´nin "Leyla ile Mecnun" adlı mesnevisinden seçilen örnek metin okunmalı.
11 Leylâ ile Mecnûn (Temler, mazmunlar) Fuzuli´nin "Leyla ile Mecnun" adlı mesnevisinden seçilen örnek metin okunmalı.
12 Hüsn ü Aşk (Konusu, kahramanları) Şeyh Galib´in "Hüsn ü Aşk" mesnevisinden seçilen örnek metinler okunmalı.
13 Hüsn ü Aşk (Temler, mazmunlar) Şeyh Galib´in "Hüsn ü Aşk" mesnevisinden seçilen örnek metinler okunmalı.
14 Hayriyye ve Lutfiyye mesnevileri Nabi´nin "Hayriyye" adlı mesnevisinden seçilen örnek metinler okunmalı.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Ahmet Ateş, Mesnevî, İslâm Ansiklopedisi, C.7, İstanbul, 1971.
Bayram Ali Kaya, Mesneviden Seçmeler, İstanbul, 2005.
Mine Mengi, Gerileme Devrini Belgeleyen Bir Eser: Nâbî’nin Hayriyyesi. Divan Şiiri Yazıları, Ankara, 2010.
Muhammet Nur Doğan, Leyla ile Mecnûn, Yapı Kredi Yayınları.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler.
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. X
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar. X
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar. X
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. X
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. X
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. X
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 3 3
Kısa Sınav 2 3 6
Ödev 1 5 5
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 115
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,6
Dersin AKTS Kredisi 5