| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Klasik Türk Edebiyatı Nazım I | TDE 252 | 4 | 4 + 0 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | Klakis Türk Edebiyatı Temel Bilgiler-I Klasik Türk Edebiyatı Temel Bilgiler-II |
| Önerilen Seçmeli Dersler | Klasik Türk Edebiyatı'nın Kaynakları Farsça I-II Osmanlı Türkçesi-II Türk Tasavvuf Edebiyatı Metin Şerhi-II |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. ORHAN KAPLAN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Arzu Yıldırım, Arş. Gör. B. Gülay Açar |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Semboller ve belli metaforlara dayalı Klasik edebiyatımızın ilk dönemi (14. 15. Yüzyıllar) ile Osmanlı Devleti’nin gelişmesinin şiir diline yansıdığı 16. Yüzyıl önemli şiir metinlerini açıklamak ve yorumlamak. |
| Dersin İçeriği | Klasik edebiyatımızın ilk dönem metinlerinin anlaşılmasına katkı sağlamak için alanın aruz, edebi sanatlar, günümüz Türkçsesi ile nesre çeviri, belli başlı mazmunlar gibi temel bilgilerinin pekiştirilmesine yönelik çalışmaların yapılması. Örnek şiir metinleri veya beyitlerden hareketle yeni mazmunların açıklanması, dönemin Hoca Dehhânî, Kadı Burhaneddin, Ahmedî, Şeyhî, Ahmet Paşa, Necâtî, Zâtî, Fuzûlî, Bâkî, Taşlıcalı Yahya, Bağdatlı Rûhî gibi şairlerinin metinlerini okuma, günümüz Türkçesi ile nesre çevirme, belli başlı sanatlarını bulma ve yer verdikleri mazmunlardan hareketle, metinleri anlamaya çalışılacaktır. Ayrıca şairlerimizin hayata ve dünyaya bakışı; Osmanlı Devleti’nin gelişim döneminde sanata ve edebiyata bakış; devlet adamlarının şiire bakışı üzerinde durulacaktır. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Anlaşılması belli bir uzmanlık alanını gerektiren Divan şiirinin şifrelerini çözmek için bir takım alt-yapı bilgilerini sıralar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Dönemi anlayabilmek için edebî bilgilerle donanmış olmanın yanında, Osmanlı Devleti’nin kuruluşu yıllarındaki tarihî ve sosyal yapıyı açıklar. | Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 3 | Şiir, tasavvuf, tarikat, Mevlevilik, mesnevi, mazmun, edebî sanatlar, türler, aruz vezni vs. kavram bilgisini yorumlar. | Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 4 | Şiir, tasavvuf, tarikat, Mevlevilik, mesnevi, mazmun, edebî sanatlar, türler, aruz vezni vs. kavram bilgisini karşılaştırır. | Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 5 | Şiir, tasavvuf, tarikat, Mevlevilik, mesnevi, mazmun, edebî sanatlar, türler, aruz vezni vs. kavram bilgisini analiz eder. | Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 6 | Şiir, tasavvuf, tarikat, Mevlevilik, mesnevi, mazmun, edebî sanatlar, türler, aruz vezni vs. kavram bilgisini değerlendirir. | Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Ders hakkında genel bilgiler. Hoca Dehhani'nin biyografisi, edebi kişiliği hakkında bilgilendirme. Şiirlerinden örneklerin işlenmesi. | Hoca Dehhani hakkında yeni bilgiler adlı makale okunmalı. |
| 2 | Kadı Burhâneddîn’in biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. Şiirlerinden seçilmiş örneklerin işlenmesi. Ahmedî’nin biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. Şiirlerinden seçilmiş örneklerin işlenmesi. | Kadı Burhâneddîn’in Tuyuğlarından örnekler incelenmeli. |
| 3 | Seyyid Nesîmî’nin biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. Hurûfîlik hakkında bilgilendirme. Nesîmî’nin şiirlerinden seçilmiş örneklerin işlenmesi. 15. yy. Osmanlı Sahası Türk Edebiyatı hakkında genel bilgilendirme. | DİA’dan “Hurûfîlik” maddesi ve ayrıca “Hurûfî Türk Şairleri” adlı makale okunmalı. |
| 4 | Şeyhî’nin biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme Şeyhî’nin şiirlerinden seçilmiş örneklerin işlenmesi. | Şeyhî’nin “Harnâme” adlı eserinin metni temin edilip incelenmeli ve eser hakkında yazılmış bir makale okunmalı. |
| 5 | Necâtî Bey’in biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. Şiirlerinden seçilmiş örneklerin işlenmesi. | Necâtî Bey’in şiirleriyle ilgili bir makale okunmalı. |
| 6 | Ahmed Paşa’nın biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. “Güneş” ve “Kerem” kasidelerinden seçilmiş örnek beyitlerin işlenmesi. Ahmed Paşa’nın gazellerinden örneklerin işlenmesi. | Ahmet Paşa’nın şiirleri ile ilgili bir makale okunmalı. “Ahmet Paşa’nın Şiir Dünyası” adlı kitap incelenmeli. |
| 7 | 16. yy. Osmanlı Sahası Türk Edebiyatı hakkında genel bilgilendirme. Klasik üslup, folklorik üslup vb. hakkında bilgilendirme. Zâtî’nin biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. Zâtî’nin gazellerinden örneklerin işlenmesi | “Kendi Dilinden Zâtî’nin Şairliği” adlı makale okunmalı. |
| 8 | Hayâlî Bey’in biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. Şiirlerinden seçilmiş örneklerin işlenmesi. | Hayâlî Bey’in şairliği ve şiirleriyle ilgili bir makale okunmalı. |
| 9 | ARA SINAV | |
| 10 | Taşlıcalı Yahyâ’nın biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. Şiirlerinden seçilmiş örneklerin işlenmesi. Bağdatlı Rûhî’nin biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. “Terkîb-i Bend”inden bir bendin işlenmesi. | Taşlıcalı Yahyâ Bey’in “Şehzâde Beyazıd Mersiyesi” ile ilgili bir makale okunmalı. Bağdatlı Rûhî’nin Terkîb-i Bend’inin tam metni incelenmeli ve bu şiir hakkında yazılmış bir makale okunmalı. |
| 11 | Bâkî’nin biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. “Kanûnî Mersiyesi”nden örnek beyitlerin işlenmesi. | Bâkî’nin hayatı ve kişiliği ile ilgili bir makale okunmalı. |
| 12 | Bâkî’nin gazellerinden örneklerin işlenmesi. | Bâkî’nin “Hazan Gazeli” adlı şiiri ile ilgili bir makale okunmalı. |
| 13 | Fuzûlî’nin biyografisi ve edebî kişiliği hakkında bilgilendirme. Fuzûlî’nin “Su Kasidesi”nden seçilmiş örnek beyitlerin işlenmesi. | Fuzûlî’nin “Su kasidesi” ile ilgili bir makale okunmalı. Prof. Dr. Metin Akar’ın “Su Kasîdesi’nin Şerhi” adlı kitabı incelenmeli. |
| 14 | Fuzûlî’nin gazellerinden örneklerin işlenmesi. | Fuzûlî’nin gazelleri ile ilgili bir makale okunmalı. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Öğrenciler için hazırlanmış ders notu içeren pdf dosyası. Prof. Dr. Fahir İz, “Eski Türk Edebiyatında Nazım I-II”, (Akçağ Yayınları); Prof. Dr. Ahmet Atilla Şentürk-Doç. Dr. Ahmet Kartal, “Üniversiteler İçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi” (Dergah Yayınları, İstanbul), A. Atilla Şentürk, Osmanlı Şiiri Antolojisi, Yapıkredi Yay., İstanbul; Muhsin Macit-Ömür Ceylan-Ozan Yılmaz, Klasik Dönem Osmanlı Nazmı, Kesit Yayınları.
|
| Ders Kaynakları | Prof. Dr. İskender Pala, “Ansiklopedik Dîvân Şiiri Sözlüğü” (Kapı Yayınları, İstanbul); “Ahmed Paşa Dîvânı,” (Haz. Ali Nihat Tarlan), (Akçağ Yayınları Ankara); Ahmet Talat Onay, “Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar” (Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara); “Şeyhî Dîvânı,” (Haz. M. İsen-C. Kurnaz), (Akçağ Yayınları Ankara); Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat (Aydın Kitabevi, Ankara).Ayrıca online sözlük için bk. kubbealtılugatı.com; belli başlı divan ve mesneviler için bk. kültür bakanlığı e-kitap.gov.tr |
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı |
|---|---|
| 1 | Anlaşılması belli bir uzmanlık alanını gerektiren Divan şiirinin şifrelerini çözmek için bir takım alt-yapı bilgilerini sıralar. |
| 2 | Dönemi anlayabilmek için edebî bilgilerle donanmış olmanın yanında, Osmanlı Devleti’nin kuruluşu yıllarındaki tarihî ve sosyal yapıyı açıklar. |
| 3 | Şiir, tasavvuf, tarikat, Mevlevilik, mesnevi, mazmun, edebî sanatlar, türler, aruz vezni vs. kavram bilgisini yorumlar. |
| 4 | Şiir, tasavvuf, tarikat, Mevlevilik, mesnevi, mazmun, edebî sanatlar, türler, aruz vezni vs. kavram bilgisini karşılaştırır. |
| 5 | Şiir, tasavvuf, tarikat, Mevlevilik, mesnevi, mazmun, edebî sanatlar, türler, aruz vezni vs. kavram bilgisini analiz eder. |
| 6 | Şiir, tasavvuf, tarikat, Mevlevilik, mesnevi, mazmun, edebî sanatlar, türler, aruz vezni vs. kavram bilgisini değerlendirir. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 50 |
| 1. Ödev | 30 |
| 1. Kısa Sınav | 20 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Final | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü | 122 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,88 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||