Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Genel Fiziki Coğrafya SBE 105 1 4 + 0 4 7
Ön Koşul Dersleri

Yoktur.

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. YÜKSEL GÜÇLÜ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

-

Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Bu dersin amacı fiziki coğrafya ile ilgili temel kavramları ve olguları kavratmaktır.

Dersin İçeriği

Coğrafya bilimi. Kartografya. Jeomorfoloji (temel Jeoloji bilgileri, yeryüzü şekilleri bilgisi).Hidrografya (akarsular, yeraltı suları, göller, denizler).İklim Bilimi. Toprak Coğrafyası (oluşumu, çeşitleri, dağılışı, toprak sorunları). Bitki Coğrafyası (yetişme ortamı şartları, dağılışı).

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Coğrafya biliminin konusunu, ilkelerini, bölümlerini ve tarihçesini genel olarak açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar,
2 Harita bilgisi ile ilgili temel kavramları ve olguları genel olarak açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar,
3 Haritalar kullanarak mesafe, alan, eğim ve zaman hesaplaması yapar. Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar,
4 Yerkürenin yapısını, bileşimini ve hareketlerini genel olarak açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar,
5 Fiziki coğrafya ile ilgili temel kavramları ve olguları genel olarak açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar,
6 İnsan yaşamını etkileyen fiziki coğrafya sorunlarını genel olarak değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar,
7 Dersle ilgili bir konuda ödev hazırlar. Deney ve Laboratuvar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Coğrafya biliminin tanımı, konusu, ilkeleri, bölümleri. Coğrafya biliminin tarihi gelişimi İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
2 Yerkürenin şekli ve boyutları. Yerkürenin hareketleri ve sonuçları. Güneş ve ay tutulmaları İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
3 Harita bilgisi: Küre. Projeksiyonlar. Enlem. Boylam. Ölçek. Lejant. Haritalar İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
4 Atmosfer olayları ve iklim İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
5 Yerkürenin ana iklim tipleri İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
6 Yerkürenin yapısı ve bileşimi. Kayaç çeşitleri. Yerkabuğunun hareketleri. Jeolojik Zamanlar İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
7 Ara sınav
8 Yeryüzü Şekilleri: Yeryüzü şekillerinin oluşumunda etkili olan kuvvetler. Akarsu topoğrafyası. Buzul topoğrafyası. Rüzgar topoğrafyası İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
9 Kıyı topoğrafyası. Karst topoğrafyası. Yapıya bağlı yüzey şekilleri İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
10 Yer altı suları ve kaynaklar. Akarsuların genel özellikleri. Göller ve sınıflandırılması. Denizlerin genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
11 Toprak oluşum süreçleri. Toprakların fiziksel özellikleri. Toprakların kimyasal özellikleri. Toprağı oluşturan faktörler İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
12 Toprak profili. Pedojenez rejimleri. Toprakların sınıflandırması. Yerkürede toprakların dağılışı: Zonal topraklar. Azonal topraklar. İntrazonal topraklar İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
13 Vejetasyonun yetişme ortam şartları ve vejetasyon ekolojisi İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
14 Yeryüzündeki bitki topluluklarının sınıflandırılması İlgili kaynaklardan ilgili bölüm okunacak.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

* Atalay, İ., Genel Fiziki Coğrafya. Genişletilmiş 6.Baskı, META Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir, 2006.

*Gönençgil, B.(Editör), Genel Fiziki Coğrafya, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, 2018.

* Doğanay, H., Coğrafya’ ya Giriş-I: Genel ve Fiziki Coğrafya. 8. bs., Aktif Yayınevi, Erzurum, 2003.

* Akengin, H. ve Dölek, İ. (Editörler), Genel Fiziki Coğrafya. Pegem A Yayıncılık, Ankara, 2013.

* Akkuş, A., Genel Fiziki Coğrafya.  2. bs., Nobel, Ankara, 2007.

* Atalay, İ., Açıklamalı Türkçe-İngilizce Doğa Bilimleri Sözlüğü. Coğrafya-Ekoloji-Ekosistem. META Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir, 2004.

* Atalay, İ., Vejetasyon Coğrafyasının Esasları. T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Yay., Dokuz Eylül Üniversitesi Basımevi, İzmir. 1990.

* Atalay, İ., Uygulamalı Hidrografya. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, No:38, Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova, İzmir, 1986.

* Atalay, İ., Toprak Coğrafyası . 5. Baskı, Ege Üniv. Edebiyat Fak. Yay. Ege Üniversitesi Basımevi, 1997.

*Atalay, İ., Toprak ve Bitki Atlası (Global Isınma). Farklı Yayıncılık, İstanbul, 2007.

* Atalay, İ., Toprak Oluşumu, Sınıflaması ve Coğrafyası. Meta Basım, İzmir, 2011.

* Özçağlar, A., Coğrafyaya Giriş. Hilmi Usta Matbaacılık, Ankara, 2001.

* Öngör, S., Coğrafya Terimleri Sözlüğü. Birinci Basılış, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1975.

* Atalay, İ., Uygulamalı Klimatoloji. META Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir, 2010.

* Atalay, İ., Ekosistem Ekolojisi ve Coğrafyası. Cilt I, Cilt II. Çevre ve Orman Bakanlığı Yayınları, No.327, META Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir, 2008.

* Tunçdilek, N., Geoekoloji’nin İlkeleri Doğal Bölgeler. Genişletilmiş 2.Baskı, İstanbul Üniversitesi Yayınları, No. 3417, Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayınları, No.5, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul, 1987.

* Şahin, C., Coğrafyaya Giriş. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık Ankara, 2002.

* Özgüç, N., Coğrafya Geçmiş Kavramlar Coğrafyacılar.  Çantay Kitabevi, İstanbul, 2000.

* İzbırak, R., Coğrafya Terimleri Sözlüğü: Almanca - Fransızca - İngilizce Karşılıkları Eski Ve Yeni Şekilleriyle, Milli Eğitim Bakanlığı, İstanbul, 1992.

* Doğanay, H., Coğrafya’da Metodoloji : Genel Metodlar ve Öğretim Metodları, Atatürk Üniversitesi yayınları,  Erzurum, 1992.

* Tez, Z., Astronomi ve Coğrafyanın Kültürel Tarihi,  Doruk Yayınları,  İstanbul, 2009.

* Ketin, İ., Genel Jeoloji, 5.bs., İTÜ Vakfı,  İstanbul, 1998.

* Güney, E., Jeoloji.  Çantay Kitabevi,  İstanbul, 2004.

* Symes, R.F. (çeviri Gürol Seyitoğlu), Taşların Dünyası. 2. bs., TÜBİTAK, Ankara, 2000.

* İzbırak, R., Yerbilimi Bilgileri. Milli Eğitim Bakanlığı,  İstanbul, 199.

* Ardos, M., Jeolojik Temel Bilgiler (Coğrafya Açısından).  İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 1996.

* Hoşgören, M. Y., Jeomorfoloji’nin Ana Çizgileri I. 3. bs., İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 1993.

* Hoşgören, M. Y., Jeomorfoloji’nin Ana Çizgileri II. Çantay Kitabevi, İstanbul, 1998.

* Erinç, S.,  Jeomorfoloji I (Güncelleştirenler Ahmet Ertek, Cem Güneysu). Gen. 5. Bs., ,  İstanbul, 2000.

* Erinç, S., Jeomorfoloji II (Güncelleştirenler Ahmet Ertek, Cem Güneysu). 3. bs.,  Der Yayınları, İstanbul, 2001.

* Erinç, S., Klimatoloji ve Metodları. Genişletilmiş 4. Bs,   Alfa Basım Yayım Dağıtım,  İstanbul, 1996.

* Erol, O., Genel Klimatoloji. genşl.5. bs.,  Çantay Kitabevi, İstanbul, 1999.

* Katip Çelebi'nin Esas Kitab-I Cihannüması ve Coğrafya Tarihindeki Yeri (Tıpkıbasım ve önsöz Fuat Sezgin). Boyut, İstanbul, 2013.

* Doğanay, H., Coğrafyaya Giriş. 5. bs.,  Çizgi,  Konya, 1999.

* Yazıcı, H. ve Koca, M. K. (Editörler), Genel Coğrafya : Yeni YÖK Kur Tanımına Uygun. PEGEM A Yayıncılık, Ankara, 2007.

* Gomez, B. ve Jones, P., Research Methods In Geography: A Critical Introductionedited III. Chichester, West Sussex, U.K.; Malden, MA: Wiley-Blackwell, 2010.

* Strahler, A.H. ve Strahler, A. N., Introducing Physical Geography.  John Wiley Sons, New York, 1997.

* Strahler, A. ve Strahler, A., Physical Geography: Science And Systems Of The Human Environment. John Wiley&Sons, New York, 1997.

* Ketin, İ., Genel Jeoloji: Yer Bilimlerine Giriş. 5. bs., İTÜ Vakfı Yayınları,  No : 22, İstanbul, 2000.  

* Güney, E., Yerbilim Terimleri Sözlüğü: Mineraloji, Petrografi, Jeoloji, Jeomorfoloji. 1.bs., Nobel Yayın Dağıtım,  Ankara, 2003.

* Güney, E., Yerbilim 1: Jeoloji. Literatür Yayınları, İstanbul, 2010.

* Atalay, İ., Denizaltı Jeolojisi ve Jeomorfolojisi.  Atatürk Üniversitesi, Erzurum, 1981.

* Güney, E., Yerbilim 2: Jeomorfoloji. Literatür Yayınları, İstanbul, 2011.

* Güney, E., Jeomorfoloji = Geomorphology: Physical Geology. Tekağaç Eylül Yayıncılık, Ankara, 2004.  

* Gregory, K.J., The Earth's Land Surface: Landforms And Processes in Geomorphology. SAGE, London, 2010.

* Akkuş, A., Jeomorfolojiye Giriş. Eğitim Akademi Yayınevi, Konya, 2007.  

* Erol, O., Genel Klimatoloji. İstanbul Üniversitesi Yayınları No.: 3526; Denizbilimleri ve Coğrafya Enstitüsü No.: 9 İstanbul, 1988.

* Dönmez, Y., Umumî Klimatoloji ve İklim Çalışmaları.  İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 1990.  

* Özyuvacı, N., Meteoroloji ve Klimatoloji. İ. Ü. Orman Fakültesi,  İstanbul, 1999.  

* Yurtseven, E., İklim Bilgisi.  Ankara Üniversitesi,  Ankara, 1997.  

* Akman, Y., İklim ve Biyoiklim: (Biyoiklim Metodları ve Türkiye İklimleri). Palme Yayıncılık, Ankara, 2011.

* Gribbin, J., İklim ve İnsan (Ter. Mine Özgün). Türkiye Çevre Sorunları Vakfı,  Ankara, 1985.  

* Watt, F., Watt, F. ve Wilson, F., Hava ve İklim (çev. Gökhan Barış Bağcı). 21. bs.,  TÜBİTAK,  Ankara, 2010.  

* Hoşgören, Y., Hidrografya'nın Ana Çizgileri I : Yeraltı Suları-Kaynaklar-Akarsular. 5.bs., Çantay Kitabevi,  İstanbul, 2004.

* Hoşgören, Y., Hidrografya'nın Ana Çizgileri II: Göller. Çantay Kitabevi,  İstanbul, 2004.  

* Ardel, A., Hidrografya: Okyanuslar ve Denizler.  2. bs.,  İstanbul Üniversitesi Yayınları No.: 720 ; Coğrafya Enstitüsü Yayınları No.: 19,  İstanbul, 1975.  

* Mater, B., Toprak Coğrafyası. Çantay Kitabevi İstanbul, 2004.

* Demirsoy, A., Genel Zoocoğrafya ve “Hayvan Coğrafyası”. gnşlm. 7. bsk., Meteksan A. Ş., Ankara, 2008.  

* Demirsoy, A., Genel ve Türkiye Zoocoğrafyası: Hayvan Coğrafyası. Ankara, 1996.  

* Efe, R., Biyocoğrafya: I- Genel Prensipler, II- Bitki Coğrafyası (Vejetasyon Coğrafyası, Fitocoğrafya), III-  Zoocoğrafya (Hayvancoğrafyası). Çantay Kitabevi, İstanbul, 2004.  

* Dönmez, Y., Bitki Coğrafyası: Temel Bilgiler- Türkçe- Latince- İngilizce- Almanca- Fransızca Bitki Adları. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü, İstanbul, 1985.

* Kılınç, M.ve Kutbay, G., Bitki Coğrafyası. Palme, Ankara, 2007.

* İzbırak, R., Bitki Coğrafyası.  gnş. 2. bs., Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları No; 266, Ankara 1976.  

* Tunçdilek, N., Sıcak Kuşak. İstanbul Üniversitesi Yayınları; No.1995. Coğrafya Enstitüsü Yayınları; No.77, İstanbul, 1975

* Güney, E., Toprak-Bitki Ekocoğrafya Sözlüğü.  2.bs., Çantay Kitabevi, İstanbul, 2003.

* Ünaldı, Ü.E., Eğitim Fakültesi Öğrencileri ve Öğretmenleri İçin Harita Bilgisi ve Uygulamaları.  Gazi kitabevi, Ankara, 2012.

* Johnson, W. E., Mathematical Geography.  E-Kitap Projesi, İstanbul, 2014.

* Bilgin, T., Genel Kartoğrafya I: Kartoğrafyanın Tarihçesi Projeksiyonlar- Harita Alma ve Yapmanın Esasları. İstanbul Üniversitesi Yayınları; No: 1898, İstanbul, 1983.

* Bilgin, T., Genel Kartoğrafya II: Harita ve Diagramların Hazırlanışı ve Çizimi : Temel Bilgiler ve Metodlar.  İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü, İstanbul, 1986.

* Dorling, D. ve Fairbairn, D., Mapping: Ways Of Representing The World.  Longman, Essex, 1997.  

* Yomralıoğlu, T., Coğrafi Bilgi Sistemleri: Temel Kavramlar ve Uygulamalar.  2.bs., Karadeniz Teknik Üniversitesi,  Trabzon, 2002.

* Şerbetçi, M., Türk Haritacılığı Tarihi (1895 - 1995): Türk Haritacılığının 100. Kuruluş Yılı Anısına. 2. Bs., TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, İstanbul, 1999.  

* Yıldız, F., Harita Çizimi (Çizgisel-Sayısal).  2 bs., Nobel Yayınları, Ankara, 1999.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Sosyal Bilgiler eğitimini destekleyen sosyal bilim disiplinlerini tanır ve sosyal bilgiler eğitiminde kullanır. X
2 Sosyal bilgiler eğitimi alanında tanımlanmış bir hedef doğrultusunda süreci tasarlar.
3 Sosyal bilgiler eğitimi alanında özel öğretim yöntemlerini uygular, verileri değerlendirir ve bu veriler ışığında toplumsal olayları sosyolojik perspektifle yorumlar.
4 Sosyal bilgiler eğitimi alanında eğitim problemlerini tanımlar, modeller ve çözer.
5 Etkin vatandaş olarak sorumluluk bilinciyle küresel ve toplumsal sorunları tespit eder ve bu sorunlara çözüm önerileri geliştirir. X
6 Eğitim uygulamaları için gerekli çağdaş teknikleri ve ölçme araçlarını kullanır.
7 Eğitim uygulamalarında disiplin içi ve disiplinler arası takım çalışması yapar.
8 Eğitim uygulamalarında bağımsız davranır, inisiyatif kullanır ve yaratıcı davranış sergiler X
9 Yaşam boyu öğrenme kapsamında sözlü ve yazılı iletişim becerileri edinerek mesleki ve etik sorumluluk anlayışı kazanır. X
10 Çevreye ilişkin sorunları tespit ederek çözüm önerileri getirecek projeler tasarlar.
11 Kalite konularını tanımlar ve bu konuları alanı ile ilgili durumlarda kullanır.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11
1 Coğrafya biliminin konusunu, ilkelerini, bölümlerini ve tarihçesini genel olarak açıklar.
2 Harita bilgisi ile ilgili temel kavramları ve olguları genel olarak açıklar.
3 Haritalar kullanarak mesafe, alan, eğim ve zaman hesaplaması yapar.
4 Yerkürenin yapısını, bileşimini ve hareketlerini genel olarak açıklar.
5 Fiziki coğrafya ile ilgili temel kavramları ve olguları genel olarak açıklar.
6 İnsan yaşamını etkileyen fiziki coğrafya sorunlarını genel olarak değerlendirir.
7 Dersle ilgili bir konuda ödev hazırlar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Kısa Sınav 20
1. Ara Sınav 80
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 55
1. Final 45
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 25 25
Kısa Sınav 2 5 10
Ödev 1 10 10
Final 1 25 25
Toplam İş Yükü 166
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,64
Dersin AKTS Kredisi 7