| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Türk Dili | TUR 101 | 1 | 4 + 0 | 4 | 4 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Öğr.Gör. GÖKHAN EKŞİ |
| Dersi Verenler | Dr.Öğr.Üyesi EROL EROĞLU, Öğr.Gör.Dr. ŞULE ERTÜRK ANIKLI, Prof.Dr. ENGİN YILMAZ, Öğr.Gör.Dr. ENGİN ÖMEROĞLU, Öğr.Gör. GÖKHAN EKŞİ, Öğr.Gör.Dr. HÜRDÜNYA AYDEMİR, Öğr.Gör.Dr. ÖZLEM DÜZLÜ, Öğr.Gör.Dr. RAMAZAN KANDEMİR ENSER, |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Genel Eğitim |
| Dersin Amacı | Öğrencinin Türkçenin özelliklerini bilmesini, dili doğru ve etkili kullanabilmesini ve toplum içinde kendini daha iyi ifade edebilmesini sağlamak. |
| Dersin İçeriği | Türkçenin yapı ve anlam bakımından özellikleri, temel eserler, toplum içinde kendini ifade etme, dili doğru ve etkili kullanma yolları. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin amacını ve işleyiş planını görür, dilin tanımını ve insan hayatındaki yerini kavrar, konuşma ve yazı dili arasındaki farkları bilir. | Anlatım, | |
| 2 | Dilin özelliklerini, dil-toplum ve dil-kültür ilişkilerini kavrar; okuma ve anlama yöntemlerini bilir. | Anlatım, | |
| 3 | Türk dilinin yapısını ve yeryüzündeki dil aileleri arasındaki yerini, lehçe-şive-ağız ayrımını bilir; noktalama işaretlerinin kullanımını anlar. | Soru-Cevap, | |
| 4 | Türk dilinin tarihi gelişimi içerisinde öne çıkan eserleri görür, yazım kurallarını bilir. | Anlatım, | |
| 5 | Türk dilinin ses özelliklerini bilir, kültürün ne olduğunu ve değişip değişmeyen unsurlarını kavrar. | Anlatım, | |
| 6 | Türk dilinin yapım ve çekim eklerini bilir, şiir türünün özelliklerini örneklerle kavrar. Teknoloji-dil ilişkisini görür. | Anlatım, | |
| 7 | Sözcük türlerini bilir, roman ve öykünün özelliklerini örneklerle kavrar. | Anlatım, | |
| 8 | Söz öbeklerini bilir, ödev-proje hazırlamanın yöntemlerini öğrenir; masal, fabl, mesnevi gibi klasik kurmaca türlerin özelliklerini kavrar. | Soru-Cevap, | |
| 9 | Cümlenin öğelerini ve cümle türlerini bilir, tiyatro ve senaryo gibi kullanmalık metinler hakkında bilgi sahibi olur, yazı yazmanın ön hazırlıklarını görür. | Gösterip Yaptırma, | |
| 10 | Paragraf ve metnin özelliklerini kavrar, makale ve eleştiri gibi işlevsel türleri bilir | Anlatım, | |
| 11 | Sözcüklerin anlam bakımından özelliklerini bilir, deneme ve fıkra gibi işlevsel türleri bilir, günlük hayattaki iletişim hatalarını örneklerle görür. | Anlatım, | |
| 12 | Deyimler, atasözleri ve Türk dilinin söz varlığı hakkında bilgi sahibi olur, anlatım bozukluklarını örnekleriyle tanır. | Anlatım, | |
| 13 | Türk dilinin güncel sorunlarını bilir, etkili ve güzel konuşmanın ilkelerini kavrar. | Anlatım, | |
| 14 | Bilimsel yazıları tanır, etkili ve güzel konuşma örneklerini görür. | Rol Oynama, | |
| 15 | Genel iletişimde yapılan hataları görür, topluluk önünde konuşma yapmanın inceliklerini bilir. | Rol Oynama, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | A. Dersin amacı ve işleyişi, dilin tanımı ve insan hayatındaki yeri B. Konuşma dili ile yazı dili arasındaki farklar. | |
| 2 | A. Dilin özellikleri ve dilin yapısını kavrama. Okuma ve anlama yöntemleri B. Noktalama işaretleri | |
| 3 | A. Dünya dilleri arasında Türkçe; lehçe, şive ve ağız arasındaki farklar B. Dil-düşünce ilişkisini kavrama, eleştirel düşünme. Noktalama işaretleri | |
| 4 | A. Belli başlı Türkçe eserlerin değerlendirilmesi B. Yazım kuralları | |
| 5 | A. Örneklerle Türkçenin ses özellikleri B. Kültürün değişen ve değişmeyen unsurları | |
| 6 | A. Türkçede sözcük yapısının incelenmesi B. Yazı türlerinden Şiir ve şiir incelemesi C. Yazı için ön hazırlıklar D. Form yazıları: dilekçe, tutanak, rapor... | |
| 7 | A. Sözcük Türleri B. Roman ve hikâye türleri. Edebiyatta kurgu-yaşantı ayrımı. C. Sözlük kullanımı | |
| 8 | A. Söz öbekleri B. Klasik kurmaca türler C. Ödev, proje hazırlama D. Yazılı ve Görsel Medyada Dil Yanlışları | |
| 9 | A. Türkçede cümle yapısı ve cümle türleri B. Kullanmalık Metinler: Tiyatro, senaryo C. Bilimsel yazmanın ilkeleri. Yazmada plan, iyi bir plan nasıl yapılır? | |
| 10 | A. Cümle üstü dil yapıları: paragraf ve metin B. İşlevsel Türler: Makale-Eleştiri. Eleştiride yöntem sorunu. C. İletişim kazaları | |
| 11 | A. Semantik bilgisi B. İşlevsel Türler: Deneme - Fıkra-Gazete Köşe yazısı-Söyleşi C. Paragraf yazımı; paragraf türleri ve özellikleri | |
| 12 | A. Söz sanatları ve Türkçenin söz varlığı B. İşlevsel Türler: Mektup, Gezi Yaazısı, Anı, Günlük.C. Dil Yanlışları (Anlatım Bozuklukları). | |
| 13 | A. Türkçenin güncel sorunları B. Diksiyonda dikkat edilmesi gereken noktalar C. Bilimsel yazılar | |
| 14 | Genel tekrar |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Akerson, F. (2008). Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış, Multilingual, 2. Bsk. İstanbul, 282 s. |
| Ders Kaynakları | Aksan,D. (1990). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, TDK, Ankara, Aktaş, Ş.; Gündüz, O. (2011) Yazılı ve Sözlü Anlatım Kompozisyon Sanatı, Akçağ Yayınları, Ankara, 330 s. Atasoy, F.O. (2010). Türkçede Noktalama, Özel Kitaplar, İstanbul, 530 s. Ateş, K. (2011). Türk Dili, İmge Kitabevi, 10. Bsk, İstanbul, 419 s. Caferoğlu, A. (1984). Türk Dili Tarihi, Enderun Kitabevi, İstanbul, 246 s. Demir, N.; Yılmaz, E. (2009). Türk Dili El Kitabı, Grafiker Yayınları, 4. Bsk. Ankara, 269 s. Eker, S. (2009). Çağdaş Türk Dili, 5. Bsk, İstanbul, 584 s. Ergin, M. (1972). Türk Dil Bilgisi, Ergüzel, M.; Gülsevin, G.; Boz, E.; Yaman, E. (2011). Üniversiteler İçin Türk Dili (Yazılı ve Sözlü Anlatım), Savaş Yayınevi, Ankara, 408 s. Özkan, M.; Sevinçli, V. (2008). Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, 3F Yayınevi, İstanbul, 279 s. Özkan, Mustafa. Yüksek Öğretimde Türk Dili Yazılı ve Sözlü Anlatım, Filiz Kitabevi, İstanbul 2001. Paçacıoğlu, B. (2010). Türk Dili ve Kompozisyon, Hat Yayınevi, 368 s. Yılmaz, Y. (2010). Türkçede Dil Yanlışları, Özel Kitaplar, İstanbul, 320 s. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Matematikte geçen temel kavram, teori ve uygulamaları tanımlar. | ||||||
| 2 | Matematiksel düşünme yapar ve bunu günlük hayatında kullanır. | ||||||
| 3 | Karşılaştığı bir problemi sistematik olarak betimler ayrıca problemi makul, anlaşılabilir ve objektif olarak çözümler. | ||||||
| 4 | Farklı gibi görünen olaylar arasında ilişkileri saptar. | ||||||
| 5 | Zaman, yer ve sayılar arasındaki ilişkiler hakkında açık ve kesin fikirler söyler. | ||||||
| 6 | Bilimsel yöntemin ilkelerini problem çözmede kullanır. | ||||||
| 7 | Olayları araştırıcı, tarafsız, önyargısız, yerinde karar verebilen, açık fikirli olarak çözümler. | ||||||
| 8 | Yaratıcı ve eleştirel düşünme yapar. | ||||||
| 9 | Karşılaştığı problemleri hızlı, anlaşılır ve pratik olarak çözebilecek yöntemler belirler. | ||||||
| 10 | Ulusal ve uluslararası çağdaş sorunları belirler. | ||||||
| 11 | Yaşam boyu öğrenme davranışı belirler. | ||||||
| 12 | Türk Millî Eğitim Sisteminin dayandığı temel değer ve ilkeler ile özel alan öğretim programının yaklaşım, amaç, hedef, ilke ve tekniklerini belirler ve kullanır. | ||||||
| 13 | Öğrencilerinin gelişim ve öğrenmelerini belirler. Değerlendirme sonuçlarını daha iyi bir öğretimin verilmesi için kullanır ve sonuçları öğrenci, veli, yöneticiler ve öğretmenlerle rapor eder. | ||||||
| 14 | Özdeğerlendirme yapar. Yeni bilgi ve fikirleri kullanır, kendisini ve kurumunu geliştirmede gerekli olanları saptar. Toplumun değerlerini ve çevreyi koruma konularını saptar. | ||||||
| 15 | Verilen bilgileri doğrudan kabul etmek yerine, “neden” sorusunu sorarak verilen bilginin kaynağını belirler. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Dersin amacını ve işleyiş planını görür, dilin tanımını ve insan hayatındaki yerini kavrar, konuşma ve yazı dili arasındaki farkları bilir. | |||||||||||||||
| 2 | Dilin özelliklerini, dil-toplum ve dil-kültür ilişkilerini kavrar; okuma ve anlama yöntemlerini bilir. | |||||||||||||||
| 3 | Türk dilinin yapısını ve yeryüzündeki dil aileleri arasındaki yerini, lehçe-şive-ağız ayrımını bilir; noktalama işaretlerinin kullanımını anlar. | |||||||||||||||
| 4 | Türk dilinin tarihi gelişimi içerisinde öne çıkan eserleri görür, yazım kurallarını bilir. | |||||||||||||||
| 5 | Türk dilinin ses özelliklerini bilir, kültürün ne olduğunu ve değişip değişmeyen unsurlarını kavrar. | |||||||||||||||
| 6 | Türk dilinin yapım ve çekim eklerini bilir, şiir türünün özelliklerini örneklerle kavrar. Teknoloji-dil ilişkisini görür. | |||||||||||||||
| 7 | Sözcük türlerini bilir, roman ve öykünün özelliklerini örneklerle kavrar. | |||||||||||||||
| 8 | Söz öbeklerini bilir, ödev-proje hazırlamanın yöntemlerini öğrenir; masal, fabl, mesnevi gibi klasik kurmaca türlerin özelliklerini kavrar. | |||||||||||||||
| 9 | Cümlenin öğelerini ve cümle türlerini bilir, tiyatro ve senaryo gibi kullanmalık metinler hakkında bilgi sahibi olur, yazı yazmanın ön hazırlıklarını görür. | |||||||||||||||
| 10 | Paragraf ve metnin özelliklerini kavrar, makale ve eleştiri gibi işlevsel türleri bilir | |||||||||||||||
| 11 | Sözcüklerin anlam bakımından özelliklerini bilir, deneme ve fıkra gibi işlevsel türleri bilir, günlük hayattaki iletişim hatalarını örneklerle görür. | |||||||||||||||
| 12 | Deyimler, atasözleri ve Türk dilinin söz varlığı hakkında bilgi sahibi olur, anlatım bozukluklarını örnekleriyle tanır. | |||||||||||||||
| 13 | Türk dilinin güncel sorunlarını bilir, etkili ve güzel konuşmanın ilkelerini kavrar. | |||||||||||||||
| 14 | Bilimsel yazıları tanır, etkili ve güzel konuşma örneklerini görür. | |||||||||||||||
| 15 | Genel iletişimde yapılan hataları görür, topluluk önünde konuşma yapmanın inceliklerini bilir. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Kısa Sınav | 30 |
| 2. Kısa Sınav | 30 |
| 3. Kısa Sınav | 40 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Kısa Sınav | 2 | 1 | 2 |
| Ödev | 1 | 1 | 1 |
| Final | 1 | 2 | 2 |
| Toplam İş Yükü | 102 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,08 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 4 | ||