Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Arapçada Edebi Sanatlar ILA 474 8 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri

Yok

Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Arş.Gör. SEMRA KAYA AITAOURI
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. ZEHRA ORAN, Arş. Gör. ESRA BAŞAK

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Belagat zihinde oluşan birikimleri muktezâ-yı hâle (duruma ve yerine) göre aktarırken onu belirli usul ve kurallar ışığında farklı söz ve üsluplarla anlatmayı öğretip aynı zamanda lafız bakımından kusursuz, mana yönünden üstün ve ahenkli bir yapıyla muhatabı etkilemeyi amaçlar. Arapçada Edebi Sanatlar dersi öğrencilere bu misyonu kazandırmayı hedeflemektedir.

Dersin İçeriği

Arapça bir kelamın (ifadenin) mecaz, istiare ve kinaye gibi farklı söyleyiş tarzlarıyla ele alınması ve kelamın hem lafzına hem de anlamına yönelik cinas, seci, tıbak vs. süslü ifadelerle dillendirilmesi hususu ayrıntılarıyla işlenmektedir.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Dilin hakikat ve mecaz kullanımları arasındaki farkları açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
2 İstiarenin kısımlarını açıklar, basit ve orta seviyedeki örnekler üzerinde gösterir. Anlatım, Soru-Cevap, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
3 Mecaz-ı mürseli açıklar, mecaz-ı mürseldeki alakalara örnek verir. Anlatım, Soru-Cevap, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
4 Dildeki kinaye kullanımlarını açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
5 Anlam ve lafız ile ilgili başlıca edebi sanatları sayabilir, basit ve orta seviyedeki örnekler üzerinde gösterebilir. Anlatım, Soru-Cevap, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Hakikat ve Mecaz
2 Lugavî Mecaz ve İstiare
3 İstiare ve Kısımları
4 Mürsel Mecaz ve Alakaları
5 Aklî Mecaz ve İsnadları
6 Kinaye ve Kısımları
7 Cinas, İktibas
8 Seci
9 Tevriye
10 Tıbak
11 Mukabele
12 Hüsn-ü Talil
13 Üslub-u Hakîm
14 Zemme Benzeyen Aşırı Medih ve Medhe Benzeyen Aşırı Zem
Kaynaklar
Ders Notu

Ali el-Cârim-Mustafa Emîn, el-Belâğatül-vâdıha, İstanbul 1996.

Ders Kaynakları

1. Ahmed Mustafa el-Merâğî, Ulûmu'l-belâğa, Beyrut 1984.
2. Nusreddin Bolelli, Belâgat, İstanbul 2000.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir. X
2 Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde). X
3 Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. X
4 Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. X
5 İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır.
6 Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir.
7 Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar.
8 İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır. X
9 Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır.
10 Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
11 İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. X
12 Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir.
13 İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir.
14 İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Dilin hakikat ve mecaz kullanımları arasındaki farkları açıklar. 2 3 2 2 0 0 0 2 0 0 2 0 0 0
2 İstiarenin kısımlarını açıklar, basit ve orta seviyedeki örnekler üzerinde gösterir. 2 2 2 2 0 0 0 2 0 0 2 0 0 0
3 Mecaz-ı mürseli açıklar, mecaz-ı mürseldeki alakalara örnek verir. 2 2 2 2 0 0 0 2 0 0 2 0 0 0
4 Dildeki kinaye kullanımlarını açıklar. 2 2 2 2 0 0 0 2 0 0 2 0 0 0
5 Anlam ve lafız ile ilgili başlıca edebi sanatları sayabilir, basit ve orta seviyedeki örnekler üzerinde gösterebilir. 2 3 2 2 0 0 0 3 0 0 3 0 0 0
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 24 2 48
Ara Sınav 1 14 14
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 114
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,56
Dersin AKTS Kredisi 5