Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Motorlarda Performans Araştırma Teknikleri OTO 527 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. VEZİR AYHAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Taşıtlar ve içten yanmalı motorların performans karakteristiklerini, bunların ölçüm yöntem ve düzeneklerini tanımak;farklı yakıt kullanımı ve konstüktif değişikliklerde, motorlar performans ölçümlerini yaparak, motorun bu karakteristiklerinin karşılaştırmalı olarak yorumlama yeteneğinin kazandırılması

Dersin İçeriği

Taşıt ve motor performans testleri uygulama ve ölçüm yöntemleri; güç, moment, özgül yakıt tüketimi, yakıt sarfiyatı, verim, sıcaklık ölçümleri, motor enerji dağılımı, egzoz gaz analizi, motor ve taşıt deney odalarının özellikleri.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Güç, moment ve özgül yakıt sarfiyatını formül ve hasabını bilir,içten yanmalı bir motor için yorumlar Anlatım, Soru-Cevap, Gezi / Gözlem,
2 Motor güç ve moment ölçüm yöntemini öğrenmek, elektrikli ve hidrolik dinometrede tam ve kısmi yük deneyleri bilir, performansa ait eş eğrileri çizer Anlatım, Beyin Fırtınası, Grupla Çalışma, Gezi / Gözlem,
3 Sürtünme kayıplarını bilir, performans analizi ile sürtünmenin etkilerini formüle eder yorumlar Anlatım, Soru-Cevap,
4 Yakıt sarfiyat ölçüm yöntemlerini bilmek ve hacimsel ve kütlesel ölçüm yöntemleriyle ölçmeyi bilir Anlatım, Soru-Cevap, Eğitsel Oyun,
5 Ölçümlerde hata ve belirsizlik analizini yapar. Ölçümden kaynaklanan toplam belirsizliği hesaplar Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem,
6 motorlarda hava debisi ölçüm yöntemlerini bilmek ve hava debisini ölçerek hacimsel verimi hesaplar Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
7 Sıcaklık ölçümünde kullanılan termo eleman çifti ve özelliklerini açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
8 Motor enerji ve ekserji dağılımını çıkarır Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Sürtünme gücü, Sürtünme kaybı, Pompalama kaybı, Direk sürtünme kaybı, Parazitik kayıplar, Sürtünmenin temelleri
2 Motor deneylerinde dikkat edilecek hususlar, Sürtünmelere harcanan gücün hesaplanması, Willians Metodu, Morse Testi, Motor testi,
3 Gecikme (Retardation) Testi, İndikatör diyagramı yardımıyla sürtünme gücü hesabı,Buji ateşlemeli ve dizel motorlarda motor sürtünme verileri,
4 Dinamometreler Tork ve Güç, Efektif Güç ve Moment Ölçümü, Dinamometre Çeşitleri, Prony Freni,
5 Hidrolik Dinamometreler, Eddy Current(Ters Akımlı) Dinamometreler
6 Hava Sariyatı Ölçümü, Hacimsel Ölçü Metotları, Gazometre metodu, Basınç farkıyla ölçüm, Orifis ile ölçüm, Venturi ile ölçüm, Nozul ile ölçüm
7 Pitot tüpü ile hava debisi ölçümü, Rotametre ile debi ölçüm, Laminer Akış ölçer, Türbin tipi debi ölçer, Vorteks tipi akış ölçer
8 Yakıt Sarfiyatı Ölçümü, Hacimsel ölçüm metodu, Kütlesel ölçüm, Güç tansdüseri kullanılarak kütlesel debi ölçümü
9 Sıcaklık ölçümlerinin yapılması, Bakır-Konstantan, Demir-Konstantan
10 Vize
11 Enerji balansının çıkarılması
12 Şasi dinamometresi. Şasi dinamometresinde tekerlek gücü ve motor gücünün ölçüm yöntemleri, motor ve tekerlek gücünün ölçülmesi
13 Şehiriçi ve şehirlerarası sürüş çevrimi ve yakıt ekonomisi tayin ve deney şartları, deneyin yapılması.
14 Egzoz emisyonlarının ölçümü, ölçüm yöntemlerinin tanıtımı
Kaynaklar
Ders Notu

Konuyla ilgili hazırlanmış ders notu

Ders Kaynakları

1. Heywood J.B., Internal Combustion Engine Fundamentals, McGraw Hill, 1988
2. V.Genesan, Internal Combustion Engines, McGraw-Hill,1994.
3. Willard W.Pulkrabek Internal Combustion Engine, ,Prentice Hall,1997.
4. Colin R. Ferguson, Allan T.Kirkpatrick Internal Combustion Engines, ,2th Edition, 2001.
5. Safgönül B., Ergeneman M., Arslan E., Soruşbay C., İçten Yanmalı Motorlar, Birsen Yayınevi, 1995

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgiye sahip olup ve elde ettiği bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular.
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ile gelişmekte olan yenilikçi yöntemleri kullanır.
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin bir biçimde birlikte ve ya bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5
1 Güç, moment ve özgül yakıt sarfiyatını formül ve hasabını bilir,içten yanmalı bir motor için yorumlar
2 Motor güç ve moment ölçüm yöntemini öğrenmek, elektrikli ve hidrolik dinometrede tam ve kısmi yük deneyleri bilir, performansa ait eş eğrileri çizer
3 Sürtünme kayıplarını bilir, performans analizi ile sürtünmenin etkilerini formüle eder yorumlar
4 Yakıt sarfiyat ölçüm yöntemlerini bilmek ve hacimsel ve kütlesel ölçüm yöntemleriyle ölçmeyi bilir
5 Ölçümlerde hata ve belirsizlik analizini yapar. Ölçümden kaynaklanan toplam belirsizliği hesaplar
6 motorlarda hava debisi ölçüm yöntemlerini bilmek ve hava debisini ölçerek hacimsel verimi hesaplar
7 Sıcaklık ölçümünde kullanılan termo eleman çifti ve özelliklerini açıklar
8 Motor enerji ve ekserji dağılımını çıkarır
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 15
1. Ödev 15
1. Performans Görevi (Seminer) 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 1 10 10
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Seminer) 1 12 12
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 148
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,92
Dersin AKTS Kredisi 6