Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Isıl İşlemler ve Laboratuvarı MTE 206 4 2 + 2 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. ZAFER TATLI
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları Arş.Gör.Salih Hakan YETGİN
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Demir esaslı ve demir dışı metallere uygulanan ısıl işlemler, faz dönüşümleri, oluşan mikroyapılara bağlı olarak malzeme özelliklerindeki değişimler, ısıl işlem özelliklerine bağlı olarak malzemede gerçekleşen değişiklikler ve bu özelliklerin teknolojideki uygulamalarda nasıl kullanıldığı konularını öğrencilere öğretmek
Dersin İçeriği Demir dışı ve demir esaslı metallere uygulanan ısıl işlemler hakkında bilgi vererek uygulamalı olarak önemli bazı ısıl işlemlerin çeşitli malzemeler için gerçekleştirilmesi
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Isıl işlemin tanımını ve gerekliliğini ayırt etmek Anlatım, Soru-Cevap,
2 Isıl işlemleri sınıflandırılmak ve karşılaştırmak Anlatım, Soru-Cevap,
3 Isıl işlem ortamlarını ısıl işlem türleri ile ilişkilendirmek Anlatım, Bireysel Çalışma,
4 Fe-C denge diyagramını değerlendirmek ve ısıl işlem türleri ile ilişkilendirmek Anlatım, Tartışma,
5 Örnek ısıl işlemlerin deneylerini yapmak, deney sonuçlarını bir araya getirme ve değerlendirmek. Anlatım, Problem Çözme, Eğitsel Oyun,
6 Yüzey sertleştirme işlemlerini ayırt etmek ve elde edilen özellikler bakımından karşılaştırmak Anlatım, Eğitsel Oyun,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Isıl işlemin tanımı, ısıl işlemin gerekliliği, üretim yöntemleri açısından ısıl işleme bakış
2 Fe-C denge diyagram, alaşım elementlerinin bu diyagrama etkileri
3 Isıl çevrim diyagrama, aşamaları, bu aşamalarda etkili olan faktörler ve parametreler
4 Demir esaslı ve demirdışı metallere uygulanan başlıca ısıl işlemler
5 Isıl işlemlerin sınıflandırılması, Ostenitik dönüşüm
6 Tavlama, Normalizasyon, homojenleştirme tavı, kaba tane tavı
7 Tavlama, Normalizasyon ısıl işlemlerinin uygulamaları ve laboratuvarı
8 Sertleşebilirlik, TTT eğrileri, CCT eğrileri Martenzitik dönüşüm esasları,
9 Sertleştirme ısıl işlemleri, uygulamalı gösterimi ve Jominy deneyi
10 Ara sınav
11 Ostemperleme, Martemperleme
12 Temperleme, Yeniden kristalleşme tavı, gerilim diderme tavı ve küreleştirme tavı
13 Demir dışı metallere uygulanan başlıca ısıl işlemler, Çökelme sertleştirmesi, Sıfır altı işlemler Isıl işlem hataları
14 Yüzey sertleştirme işlemleri ve mukavemet artırıcı işlemler
Kaynaklar
Ders Notu Ş.Şen, Ders Notları
Ders Kaynakları Boyer, H.E., Practical Heat Treating, (4th Edition) ASM, Ohio, 1989.Tekin, A., Çelik ve Isıl İşlemi, (K-E Thelning´den çeviri), Hakan Ofset, İstanbul, 1984.Topbaş, M.A., Isıl İşlemler, Prestij Basım-Yayın, İstanbul, 1993.Krauss, G., Principles of Heat Treatments of Steel, ASM, Ohio, 1988.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Genel veya mesleki orta öğretimde kazanılan yeterlilikler üzerine kurulan, alanındaki güncel bilgi ve becerileri içeren ders kitapları, uygu¬lama araç ve gereçleri ile diğer bilimsel kaynaklarla destekle¬nen ileri düzeyde uygulamaya yönelik bilgi ve becerilerine sahip olmak ve alanındaki temel kavramları kullanabilmek. Metal teknolojisi ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, bilimsel yöntemlerle inceler ve değerlendirir, karmaşık problem ve konuları tanımlar, analiz eder ve tartışır, bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir. Temel fen bilimlerine ait bilgilerini, metal teknolojileri alanındaki problemleri çözebilmede kullanabilme becerisine sahip olur. X
2 Metal teknolojileri alanında tanımı iyi yapılmış problemlerin çözümü için gerekli olan verileri tanımlama, toplama ve kullanmayı etkin bir biçimde yapabilmek; pratik uygulamalarda gereken teorik bilgileri, el ve/veya düşünsel becerileri kullanabildiğini göstermek. Teknik resim temel kavramlarını bilmek, metal teknolojileri ile ilgili mesleki resimleri okuyabilmek ve bilgisayar programlarını kullanarak tasarım yapabilmek. Metal teknolojileri alanlarında kullanılan ölçü aletlerini tanıma, kavrama, bakım ve kullanabilme bilgi ve becerisine sahip olur.
3 Metal teknolojileri alanları ile ilgili sektörlerde üretim aşamalarını kavrayarak gerektiğinde iyileştirmeler önerebilmek. Kalite kontrol süreçlerini kavrayarak, imal edilen ürünün kalitesine yansıtabilme bilgisine ve becerisine sahip olmak. Metal teknolojileri ile ilgili üretim yöntemlerini tanıyabilir. X
4 Metalik malzemelerin birleştirilebilirliği hakkında gerekli teorik bilgileri kazanarak uygulama becerisini elde etmek, kaynaklı konstrüksiyonların kalite kontrolünü yapabilmek ve ortaöğretim düzeyinde uygulamalı ders verebilir.
5 Oksi-gaz, elektrik ark, sert lehimleme ve gazaltı kaynak teknikleri hakkında teorik bilgilere ve uygulama yapabilme becerisine sahip olabilmek ve uygulamalı ders verebilmek. Kaynak makinelerinin mekanik arızalarını tespit ederek giderebilir.
6 Demir esaslı ve demir dışı metalik malzemelerin kaynaklı birleştirilmeleri esnasında çıkan sorunları çözebilecek bilgiye sahip olmak ve uygun kaynak yöntemi seçimini önerebilmek. Kaynaklı konstrüksiyonların gözle muayenesini yapabilme ve kaynak hatalarını tespit edebilir. X
7 Metal teknolojileri ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili konularda tasarım ve uygulamaları çalışma arkadaşlarına, üstlerine ve hizmet verdiği kişi ve gruplara açık bir biçimde anlatabilmek ve takım çalışması yapabilmek. Bireysel veya kurumsal iletişim süreçlerinde Türkçeyi etkin kullanabilmek, iletişim becerisine sahip olmak, işyerini kendi bulunduğu konuma uygun olarak temsil edebilecek vasıflara sahip olmak, kurumsal ve teknik bilgileri elektronik ortamlarda paylaşarak takım çalışması yapmak, problem¬leri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilir. X
8 Metal teknolojileri alanında bağımsız olarak öğrenmeyi ve öğrendiklerini uygulayabildiğini göstermek. Alanına yönelik konularda bireysel olarak araştırmalar yapmak ve elde edilen bulguları rapor olarak sunabilmek. Sektördeki yenilikleri izleyerek, bu alanda yaşanan gelişmeleri değerlendirip elde edilen kazanımları kendi kurumuna uyarlayabilir. X
9 Metal teknolojileri ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili bilgi ve uygulamaları takip edip kullanabilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olur.
10 Temel bilgisayar kullanımı bilgisi ile birlikte, mesleğinin gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılım ve donanım bilgisine sahip olmak, bilişim ve iletişim teknolojile¬rini kullanabilmek, ofis yazılımlarını kullanabilmek, internet üzerinden veri alışverişi yapabilmek ve tasarım yazılımları ile ilgili AutoCad ve Solidworks gibi bilgisayar programlarını kullanabilir.
11 Mesleği ile ilgili konularda iş güvenliği, işçi sağlığı, sosyal güvenlik hakları, etik değerler, kalite güvence sistemi ve yönetimi ile çevre koruma konularında yeterli bilgi ve bilince sahip olur.
12 Atatürk İlkeleri konusunda bilinçli ve İnkılâp Tarihi konusunda bilgi sahibi olur.
13 Metal Teknolojileri derslerini teorik ve uygulamalı olarak okutabilecek düzeyde mesleki bilgiye ve pedagojik formasyona sahiptir.
14 Öğrencilerinin gelişim ve öğrenmelerini değerlendirir, öğrencilerin kendilerini ve diğer öğrencileri değerlendirmelerini sağlar. Değerlendirme sonuçlarını daha iyi bir öğretimin verilmesi için kullanır; sonuçları öğrenci, veli, yöneticiler ve öğretmenlerle paylaşır
15 Özdeğerlendirme yaparak sürekli gelişim için çaba harcar. Yeni bilgi ve fikirlere açıktır, kendisini ve kurumunu geliştirmede etkin rol oynar. Mesleği ile ilgili mevzuatı (yasa, yönetmelik, genelge vb.), temel değer ve ilkeleri izleyerek bunlara uygun davranır. Toplumun değerleri konularında yeterli bilgiye ve bilince sahiptir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15
1 Isıl işlemin tanımını ve gerekliliğini ayırt etmek
2 Isıl işlemleri sınıflandırılmak ve karşılaştırmak
3 Isıl işlem ortamlarını ısıl işlem türleri ile ilişkilendirmek
4 Fe-C denge diyagramını değerlendirmek ve ısıl işlem türleri ile ilişkilendirmek
5 Örnek ısıl işlemlerin deneylerini yapmak, deney sonuçlarını bir araya getirme ve değerlendirmek.
6 Yüzey sertleştirme işlemlerini ayırt etmek ve elde edilen özellikler bakımından karşılaştırmak
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 65
1. Kısa Sınav 5
1. Ödev 10
1. Performans Görevi (Uygulama) 5
2. Kısa Sınav 5
2. Performans Görevi (Uygulama) 5
3. Performans Görevi (Uygulama) 5
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 5 5
Kısa Sınav 2 6 12
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Uygulama) 3 5 15
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 127
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,08
Dersin AKTS Kredisi 5