| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Uygulamalı Sözlük Bilimi | TEG 513 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi BEKİR İNCE |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Sözlük ve sözlükçülük, ana dili kullanıcılarının dil yetilerini geliştirmek için; ama daha da önemlisi ülkeler arasındaki sosyal, kültürel, diplomatik, özellikle de ticari ilişkilerin zorunlu kıldığı uluslar arası ilişkiler ve bu ilişkilerin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan bireylerin ve toplumların (hatta devletlerin) başka bir dili öğrenme ihtiyacı ve çabası sonucunda doğmuştur. Başka başka ulusların birbirleriyle ilişki kurdukları anda da anlaşma güçlüğü belirmiş, böylelikle yabancı dil öğrenme çabası başlamış ve hız kazanmıştır. İşte sözlükler hem ana dili kullanıcıları için, hem de yabancı dil öğrenenler için temel kılavuz niteliğindendir. Farklı sözlük türlerinin bilimsel yöntemler ışığında incelenmesi bu açılardan, hem de dile yeni yerleşen ögelerin, yeni gelişmelerin yansıtılması açısından büyük önem arz etmektedir |
| Dersin İçeriği | Sözlük bilim tanıtılması ve geçmişi, sözlük ve sözlük türleri, günümüzde sözlük, modern bir sözlüğün hazırlanmasında geçerli olan aşamalar, modern bir sözlükte kullanılan içeriksel terimler ve kavramlar, örnek sözlük incelemeleri. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Sözlük bilimiyle ilgili temel kavramları bilir. | Anlatım, Soru-Cevap, | Sınav, Ödev, |
| 2 | Sözlüklerdeki madde başı öğeleri inceler. | Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, | Sınav, Sözlü Sınav, |
| 3 | Sözlükleri, sözlükbilim ilke ve yöntemlerine uygun olarak karşılaştırmalı bir yöntemle inceler. | Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, | Ödev, |
| 4 | Sözlük hazırlama aşamalarını uygulamalı olarak tasarlar. | Alıştırma ve Uygulama, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası, | Sınav, Sözlü Sınav, |
| 5 | Sözlüklerle kitaplar (ders, güncel), günlük dil arasındaki ilişkiyi değerlendirir. | Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, | Ödev, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Sözlük, sözlük bilimi tanımı, tarihçesi | |
| 2 | Sözlüklerin tasnifinde kullanılan ölçütler: Bir ya da birden çok söz varlığını işlenmesi, alfabetik sıranın temel alınıp alınmaması, söz varlığının niteliği. | |
| 3 | Modern bir sözlüğün hazırlanmasında geçerli olan aşamalar, modern bir sözlükte kullanılan içeriksel terimler ve kavramlar | |
| 4 | Sözlük türleri: 1) Alfabetik sözlükler 2) Kavram (kavram alanı) sözlükleri | |
| 5 | Genel Sözlükler (ortak dil, yazı dili sözlükleri, ansiklopedik sözlükler) | |
| 6 | Yabancı Ögeler Sözlükleri, Eşanlamlı Sözlükler, Karşıt anlamlı Sözlükler | |
| 7 | Deyim ve Atasözleri Sözlükleri; Argo Sözlükleri | |
| 8 | Kökenbilgisi Sözlükleri | |
| 9 | Uzmanlık Alanı (Terim) Sözlükleri | |
| 10 | ARA SINAV | |
| 11 | Örnek Sözlük İncelemeleri: TDK, Türkçe Sözlük; MEB, Türkçe Sözlük vb. | |
| 12 | Eğitim Terimleri Sözlükleri: Ferhan OĞUZKAN, Eğitim Terimleri Sözlüğü, Remzi ÖNCÜL, Eğitim ve Eğitim Bilimleri Sözlüğü, Özcan DEMİREL, Eğitim Sözlüğü | |
| 13 | Okul Sözlükleri: Akçağ Yay., (haz. Ahmet Doğan), İlköğretim Türkçe Sözlük 6-7-8; Arkadaş Yay., (haz. Ali Püsküllüoğlu), İlköğretim 6., 7., 8. Sınıflar İçin Türkçe Sözlük; Esen Yay., (haz. Temel Ateş), Örnekli Türkçe Sözlük İlköğretim II. Aşama ; Serhat | |
| 14 | Genel Değerlendirme |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Engin Yılmaz, Türkiye Türkçesi Üzerine Araştırmalar, Pegem Akademi Yay., Ankara, 2009. R. R. K. Hartmann, Lexicography: Dictionaries, compilers, critics, and users, USA, 2003. Nurettin Demir, Emine Yılmaz, Uluslararası Sözlükbilim Sempozyumu Bildirileri, Doğu Akdeniz Üniv. Yay., 20-23 Mayıs 1999, Gazimağusa, 2001. |
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı |
|---|---|
| 1 | Sözlük bilimiyle ilgili temel kavramları bilir. |
| 2 | Sözlüklerdeki madde başı öğeleri inceler. |
| 3 | Sözlükleri, sözlükbilim ilke ve yöntemlerine uygun olarak karşılaştırmalı bir yöntemle inceler. |
| 4 | Sözlük hazırlama aşamalarını uygulamalı olarak tasarlar. |
| 5 | Sözlüklerle kitaplar (ders, güncel), günlük dil arasındaki ilişkiyi değerlendirir. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 30 |
| 1. Kısa Sınav | 30 |
| 1. Ödev | 40 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 5 | 80 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü | 147 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,88 | ||
| dersAKTSKredisi | 6 | ||