1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Türk Dili ve Edebiyatı Pr. (Dr) (Tezli)
  3. Klasik Türk Edebiyatında Mesnevi (2020 - 2021)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Klasik Türk Edebiyatında Mesnevi TED 615 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. BAYRAM ALİ KAYA
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Arzu Yıldırım, Arş. Gör. Bedriye Gülay Açar
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Türk edebiyatının zengin mesnevî örneklerinin, aynı zamanda zengin Türk kültürü ve sosyal hayatı içerisinde önemli bir yere sahip olduklarının belirlenen metin örnekleri çerçevesinde vurgulanması, sahip oldukları çok yönlü ve çeşitli malzemeye dikkat çekilmesi.
Dersin İçeriği

Bu derste, mesnevi nazım şekliyle ilgili ayrıntılı bilgiler verilmesinin yanında Türk edebiyatının belli başlı mesnevîleri üzerinde durulacak ve gruplarını temsil eden eserlerden seçilmiş metin örnekleri eşliğinde, eser içerikleri ile sosyal ve kültürel hayatımız arasındaki bağlantılara dikkat çekilecektir.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Mesnevi nazım şeklini tanımlar. Mesnevi metinlerini sıralar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
2 Türk mesnevi tarihini anlatır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
3 Türk mesnevi tarihinin önemli metinlerini yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
4 Türk mesnevi tarihinin önemli metinlerini karşılaştırır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
5 Mesnevi tarihi ve mesnevi metinleriyle ilgili bilgisini geliştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
6 Mesnevi tarihi ve mesnevi metinleriyle ilgili hüküm verir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Mesnevînin tanımı, özellikleri ve konularına göre mesneviler. İsmail Ünver'in "Mesnevi" isimli makalesi okunacak.
2 Türk mesnevî edebiyatı tarihine genel bir bakış. İsmail Ünver´in "Mesnevi" isimli makalesi okunacak.
3 Yusuf Has Hâcib ve Kutadgu Bilig adlı mesnevîsi: Konuları, temaları, diğer özellikleri ve örnek metinler. Reşit Rahmeti Arat´ın hazırladığı, Yusuf Has Hâcib´in Kutadgu Bilig adlı eseri okunacak.
4 Mevlânâ ve Mesnevî’si: Konuları, temaları. Abdülbaki Gölpınarlı´nın hazırladığı, Mevlânâ´nın Mesnevî adlı eseri okunacak.
5 Mevlânâ ve Mesnevî’si: Diğer özellikleri ve örnek metinler. Abdülbaki Gölpınarlı´nın hazırladığı, Mevlânâ´nın Mesnevî adlı eseri okunacak.
6 Ahmedî ve İskender-nâme adlı mesnevîsi: Konuları, temaları, diğer özellikleri ve örnek metinler. Ahmedî´nin İskender-nâme adlı eseri okunacak.
7 Yazıcıoğlu Mehmed ve Muhammediye adlı mesnevîsi: Konuları, temaları, diğer özellikleri ve örnek metinler. Yazıcıoğlu Mehmed´in Muhammediye adlı eseri okunacak.
8 Âşık Paşa ve Garib-nâme adlı mesnevîsi: Konuları, temaları, diğer özellikleri ve örnek metinler. Kemal Yavuz´un hazırladığı, Âşık Paşa´nın Garib-nâme adlı eseri okunacak.
9 ARA SINAV
10 Hamdullah Hamdi ve Yusuf ile Züleyhâ adlı mesnevîsi: Konusu, şahıs kadrosu, temaları, diğer özellikleri ve örnek metinler. Naci Okur´un hazırladığı, Hamdullah Hamdi´nin Yusuf ile Züleyhâ adlı eseri okunacak.
11 Fuzûlî ve Leylâ ve Mecnûn adlı mesnevîsi: Konusu, şahıs kadrosu, temaları, diğer özellikleri ve örnek metinler. M: Nur Doğan´ın hazırladığı, Fuzûlî´nin Leylâ ve Mecnûn adlı eseri okunacak.
12 Şeyh Gâlib ve Hüsn ü Aşk adlı mesnevîsi: Konusu, şahıs kadrosu, temaları, diğer özellikleri ve örnek metinler. Hüseyin Ayan ve Orhan Okay´ın hazırladığı, Şeyh Gâlib´in Hüsn ü Aşk adlıeseri okunacak.
13 Nâbi ve Hayriyye adlı mesnevîsi: Konuları, diğer özellikleri ve örnek metinler. Nâbi´nin Hayriyye adlı eseri okunacak.
14 Sünbülzâde Vehbî ve Lutfiyye adlı mesnevîsi: Konuları, diğer özellikleri ve örnek metinler. Sünbülzâde Vehbî´nin Lutfiyye adlı eseri okunacak.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1. Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig, Türkiye Türkçesi’ne çeviren: Ordinaryus Prof. Dr. Reşit Rahmeti Arat, Ankara 1988.
2. Abdülbaki Gölpınarlı, Mesnevî Tercümesi ve Şerhi, I-VI c., İstanbul 1981-1984.
3. Aşık Paşa, Garib-name, Hazırlayan: Prof. Dr. Kemal Yavuz, Türk Dil Kurumu, I-II c., Ankara 2000.
4. Hamdullah Hamdi, Yusuf ile Züleyha, Hazırlayan: Naci Okur, Ankara 1991.
5. Fuzuli, Leyla ve Mecnun, Hazırlayan: Prof. Dr. M. Nur Doğan, İstanbul 2002.
6. Şeyh Galip, Hüsn ü Aşk, Hazırlayan: Prof. Dr. Hüseyin Ayan-Prof. Dr. Orhan Okay, Dergah Yayınları, İstanbul 1975.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır. X
1 Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır.
2 Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar.
2 Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar. X
3 Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar.
3 Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar.
4 Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır.
4 Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. X
5 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
5 Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar.
6 Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır.
6 Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır. X
7 Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır. X
7 Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır.
8 Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır.
8 Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır. X
9 Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür X
9 Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 1 PÇ 2 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 9
1 Mesnevi nazım şeklini tanımlar. Mesnevi metinlerini sıralar.
2 Türk mesnevi tarihini anlatır.
3 Türk mesnevi tarihinin önemli metinlerini yorumlar.
4 Türk mesnevi tarihinin önemli metinlerini karşılaştırır.
5 Mesnevi tarihi ve mesnevi metinleriyle ilgili bilgisini geliştirir.
6 Mesnevi tarihi ve mesnevi metinleriyle ilgili hüküm verir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Ödev 10
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 2 2
Ödev 2 10 20
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Toplam İş Yükü 149
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,96
dersAKTSKredisi 6