1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
  3. Dilbilim (2020 - 2021)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Dilbilim TDE 354 6 4 + 0 4 7
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. ENGİN YILMAZ
Dersi Verenler Prof.Dr. ENGİN YILMAZ, Doç.Dr. ŞAHRU PİLTEN UFUK,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Tuğçe TAKOĞLU, Arş. Gör. Emel TEK
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Dilbilimi ile ilgili temel bilgileri kazandırmak.
Dersin İçeriği

Dil, dilbilimi ve dilbilimi tarihine genel bir bakış.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Dilbilimine dair temel bilgileri kazanıp dilbilimi ve alt türleri nedir, tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
2 Dilbiliminin diğer bilimlerle ilişkisi ve kullanım alanlarını belirler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
3 Gösterge kavramını yorumlayıp örnekler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
4 İletişimin unsurlarını karşılaştırır. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
5 Bildirişme dizgesi olarak dil türlerini derler. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
6 Dilbilim ve türlerini değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav, Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dil, dilbilimi, dilbilimi tarihine genel bakış. Dil, dilbilimi, dilbiliminin tarihi hakkında ön bilgi sahibi olmak
2 Dilbiliminin diğer bilimlerle ilişkisi ve kullanım alanları. Dilbiliminin diğer bilim dallarıyla ilgisi konusunda ön bilgi sahibi olmak
3 Göstergebilim, Dil göstergesinin unsurları ve özellikleri. Göstergebilim ve dil göstergesinin unsurları konusunda ön bilgi sahibi olmak
4 Dilin çift eklemli oluşu, dil yetisi, dil ve söz, dil dizgesi. Dilin çift eklemliliği ve dil- söz arasındaki ilişki konusunda ön bilgi sahibi olmak
5 Dil ve İletişim. İletişimin unsurları; verici, alıcı, ileti, kod ve kanal. İnsanlar arasındaki iletişim unsurları hakkında ön bilgi sahibi olmak
6 Bildirişim,bildirişme dizgesi olarak dil, dil türleri. Dil türleri hakkında ön bilgi sahibi olmak
7 Genel dilbilim, dilde eş zamanlı, art zamanlı kavramlar. Eş-zamanlılık ve art-zamanlılık kavramları hakkında ön bilgi sahibi olmak
8 Yeryüzündeki diller, dil akrabalıkları; diller arası ve dil içi çeviri. Yeryüzündeki diller, dil akrabalıkları konusunda ön bilgi sahibi olmak
9 Ara Sınav Genel konu tekrarı yapmak.
10 Dilbilim akımları ve dilbilim toplulukları. Dilbilim akımları konusunda ön bilgi sahibi olmak
11 Dilbilim dalları. Dilbilim dalları konusunda ön bilgi sahibi olmak
12 Dil tipolojisi ve dil sınıflamaları. Dil sınıflandırmaları konusunda ön bilgi sahibi olmak
13 Göstergebilim ve dilbilim. Dilbilim ile Göstergebilim arasındaki ilişki konusunda ön bilgi sahibi olmak
14 Lehçebilim ve dil atlasları. Dil atlasları konusunda ön bilgi sahibi olmak
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1.Aksan, Prof. Dr. Doğan, Her Yönüyle Dil,4.b, TDK Yayınları, Ankara 2007.
2.Kıran, Prof. Dr. Zeynel, Dilbilimine Giriş, 1.b, Seçkin Yay., Ankara 2001.
3.Başkan, Prof. Dr. Özcan, Bildirişim, 3.b,
Multılengual Yay., İstanbul 2004.
4.Başkan, Prof. Dr. Özcan, Lenguistik Metodu, Mult.Yay., İstanbul 2004.
5.Aksan, Prof. Dr. Doğan, Dilbilim ve Türkçe Yazıları, 1.b, Mult.Yay., İstanbul 2004.
6.Porzıg, Prof. Dr. Walter, Dil Denen Mucize, TDK Yay., Ankara 1995.

7. Saussure, F. de; Genel Dilbilim Dersleri (Çeviren: Berke Vardar), Ankara: Birey ve Toplum, 1985. 
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. X
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir.
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır.
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. X
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. X
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. X
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. X
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Dilbilimine dair temel bilgileri kazanıp dilbilimi ve alt türleri nedir, tanımlar.
2 Dilbiliminin diğer bilimlerle ilişkisi ve kullanım alanlarını belirler.
3 Gösterge kavramını yorumlayıp örnekler.
4 İletişimin unsurlarını karşılaştırır.
5 Bildirişme dizgesi olarak dil türlerini derler.
6 Dilbilim ve türlerini değerlendirir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 45
1. Final 55
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 3 3
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 166
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,64
dersAKTSKredisi 7