Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Alan Seç II: Orta Türkçe Metin İncelemeleri TRE 421 7 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. MEHMET GEDİZLİ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Bu ders, öğrencilere Orta Türkçe dönemi dil özellikleri ile bu dönemde yazılmış metinleri kavratmayı amaçlamaktadır.
Dersin İçeriği Orta Türkçe döneminin lehçeleri (Karahanlı Türkçesi, Harzem Türkçesi, Çağatay Türkçesi, Kıpçak Türkçesi, Eski Anadolu Tükçesi, vb.) ve temel dil özellikleri; Divanu Lugati?it Türk, Kutadgu Bilig gibi temel eserlerin değerlendirilmesi; Dede Korkut Hikayeleri; Ali Şir Nevai?nin eserleri; Yunus Emre?nin şiirleri gibi önemli ürünlerin incelenmesi ve değerlendirilmesi.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Kuramsal olarak metin inceleme yöntemlerini tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
2 Orta Türkçe dönemi metinlerinin dil özelliklerini sıralar. Anlatım, Soru-Cevap, Sınav , Ödev,
3 Orta Türkçe dönemi lehçelerini tanır. Anlatım, Tartışma, Sınav , Ödev,
4 Uygulamalı olarak Orta Türkçe metinlerini çözümler. Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev,
5 Orta Türkçe dönemindeki metinleri günümüz Türkçesine aktarır. Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Sınav , Ödev,
6 Orta Türkçe Dönemi’ne ait metinleri incelemek suretiyle Türkçenin tarihî gelişimini ve değerlerini ayırt eder. Tartışma, Alıştırma ve Uygulama, Bireysel Çalışma, Sınav , Ödev,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Orta Türkçe döneminin lehçeleri
2 Karahanlı Türkçesi ve dil özellikleri
3 Harezm Türkçesi ve dil özellikleri
4 Çağatay Türkçesi ve dil özellikleri
5 Çağatay Türkçesi ve dil özellikleri
6 Kıpçak Türkçesi ve dil özellikleri
7 Eski Anadolu Türkçesi ve dil özellikleri
8 Eski Anadolu Türkçesi ve dil özellikleri
9 Ara Sınav
10 Divanü Lugat´it-Türk ve dil özellikleri, Kutadgu Bilig ve dil özellikleri
11 Dede Korkut Hikâyeleri ve dil özellikleri
12 Ali Şir Nevai´nin esereri ve dil özellikleri
13 Yunus Emre´nin şiirleri ve dil özellileri
14 Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları Saadet Çağatay, Türk Lehçeleri Örnekleri, Ankara, 1977
Necmettin Hacıeminoğlu, Karahanlı Türkçesi Grameri, Ankara, 1996
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Dilin tanımı, işlevleri, dil bilgisi ve dil biliminin temel kavramları, Dünya dillerinin nitelikleri, Türk dilinin bu diller arasındaki yerini kavrar.(Alan Bilgisi)
2 Türk dilinin tarihi dönemleri, ses ve ses olayları, ekler, kelime türetme yolları, kelime grupları, cümle, cümlenin öğeleri, cümle türlerini tanımlar ve Osmanlı Türkçesini okuma yazma becerisi kazanır. (Alan Bilgisi) X
3 Edebiyat alanının temel kavramlarını, Edebiyat Bilgi ve Kuramlarını ve Edebi Akımların özelliklerini öğrenir, metinler üzerinde uygular. (Alan Bilgisi)
4 Göktürk ve Uygur edebiyatları, Eski Türk edebiyatı, Tasavvuf ve Halk edebiyatları, Yeni Türk edebiyatı, Dünya edebiyatı ve çocuk edebiyatının gelişim aşamalarını kavrar ve bu aşamalarda yer alan gelenek ve değerleri fark eder. (Alan Bilgisi)
5 Türk tiyatrosunun gelişimini kavrayarak tiyatro-drama uygulamaları yapar. (Alan Bilgisi)
6 Okuma, dinleme, konuşma, yazma eğitimine yönelik bilgi ve becerilerin düzeye uygun biçimde aktarılmasında ve uygulanmasında gerekli öğretim yöntem ve teknikleri kullanır ve edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak etkinlikler hazırlar. (Alan Bilgisi)
7 Yabancılara, Türk soylulara ve ikidillilere Türkçe öğretimine ilişkin öğretim yöntem ve teknikleri kullanır ve edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak etkinlikler hazırlar. (Alan Bilgisi)
8 Türkçe eğitimine yönelik özel öğretim yöntemleri, dil bilgisi öğretim yöntem ve teknikleri ile Türkçe öğretim programlarını uygun biçimde kullanır ve uygulamaya yönelik etkinlikler hazırlar. (Alan Bilgisi)
9 Öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği sınıf yönetimi, ölçme ve değerlendirme, eğitim psikolojisi, eğitim felsefesi ve eğitim sosyolojisi, teknoloji ve materyal kullanımı, öğretim ilke ve yöntemleri, eğitim kurumlarının faaliyetlerini düzenleyen kanun ve yönetmelikler hakkında yeterli bilgiyi hatırlar. (Meslek Bilgisi)
10 Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi´nde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilir. (Genel Kültür)
11 Türkçe eğitiminde alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilir.(Genel Kültür)
12 Türkçe eğitimi ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. (Meslek Bilgisi)
13 Atatürk’ün Türk dili ve ulusal değerlerle ilgili düşünce ve görüşlerini yansıtan özgün etkinliklerin düzenler. (Genel Kültür)
14 Ailelerle, çeşitli kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapabilir, ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilme; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilme yetkinliğine sahip olur. (Genel Kültür)
15 Türkçe öğretiminde yaşamboyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve öğretmenlik mesleğine ilişkin becerileri edinir. (Meslek Bilgisi)
16 Özel ihtiyaçlı ve özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilere göre öğretimi planlayabilir ve uygulama yetkinliğine sahip olur. (Meslek Bilgisi)
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 4 64
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 1 1 1
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 1 1
Toplam İş Yükü 124
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,96
Dersin AKTS Kredisi 5