Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Statik ve Mukavemet MIM 208 4 3 + 2 4 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. TAHSİN TURĞAY
Dersi Verenler Prof.Dr. TAHSİN TURĞAY, Öğr.Gör. PINAR ERKUŞ BUYRUK, AYŞENUR SUBAŞI, ONUR ÖZDOĞAN,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Statik ve Mukavemet dersinin amacı, mimarlık öğrencilerine yapıların ve yapı elemanlarının mekanik davranışlarını anlamaları ve analiz etmeleri için gerekli temel bilgileri sağlamaktır. Bu dersin temel amaçları şunları içermektedir:

Temel Mekanik Kavramlarının Anlaşılması: Öğrencilerin kuvvet, moment, denge, gerilme, şekil değiştirme gibi temel statik ve mukavemet kavramlarını öğrenmeleri.

Yapısal Analizin Temelleri: Yapıların nasıl kuvvetlere tepki verdiğini ve bu kuvvetlerin yapı elemanları üzerinde nasıl dağıldığını anlamak.

 

Malzeme Bilgisi: Farklı yapı malzemelerinin mekanik özelliklerini ve bu malzemelerin yapısal davranış üzerindeki etkilerini öğrenmek.

 

Güvenlik ve Dayanıklılık: Yapıların güvenli ve dayanıklı olmasını sağlayacak tasarım prensiplerini kavramak.

Problem Çözme Becerileri: Statik ve mukavemet problemlerini analiz etme ve çözme becerilerini geliştirmek.

Uygulamalı Öğrenme: Teorik bilgileri gerçek dünya örnekleri ve uygulamalarla desteklemek.

Mimarlık Tasarımına Katkı: Mimarlık tasarım süreçlerinde yapısal elemanların etkin şekilde entegrasyonunu sağlayacak bilgi birikimini geliştirmek.

 

Dersin İçeriği

Statik ve Mukavemet dersinin içeriği, genellikle aşağıdaki konuları kapsar. Bu konular, öğrencilere yapısal sistemlerin temel prensiplerini ve mühendislik yaklaşımlarını anlamaları için tasarlanmıştır:

Temel Statik Kavramları: Kuvvet ve moment sistemleri, denge koşulları, serbest cisim diyagramları, kuvvet ve moment dengesi.

Yapısal Elemanların Davranışı: Çekme, basma, bükülme, kesme ve tork gibi temel yük türleri altında yapısal elemanların davranışları.

Gerilme ve Şekil Değiştirme Analizleri: Malzemelerin elastik, plastik ve kırılgan davranışları, gerilme-şekil değiştirme ilişkileri, Hooke Yasası.

Eksenel Yüklenen Elemanlar: Eksenel yük altında çubuk ve kolonların davranışı, Euler kritik yükleme teorisi.

Kirişler ve Çerçeveler: Bükülme momentleri, kesme kuvvetleri, kirişlerin eğilme davranışı, moment dağılımı.

Yapısal Bağlantı Elemanları: Cıvata, perçin ve kaynak gibi bağlantı elemanlarının tasarımı ve analizi.

Malzeme Bilimi: Farklı yapı malzemelerinin (çelik, beton, ahşap, vb.) mekanik özellikleri ve kullanım alanları.

Yorulma ve Kırılma Mekaniği: Yapısal elemanların tekrarlanan yükler altında yorulma davranışları ve kırılma mekanizmaları.

Yapısal Güvenlik ve Tasarım İlkeleri: Güvenlik faktörleri, yük kombinasyonları, tasarım norm ve standartları.

Uygulamalı Problemler ve Vaka Çalışmaları: Gerçek dünya yapısal sorunları üzerine uygulamalı problemler ve örnek vaka çalışmaları.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Araştırma ve Analiz etme becerisi geliştirme Problem Çözme, Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı),
2 Problem tespit edebilme becerisi geliştirme Problem Çözme, Gözlem, Gözlem, Gözlem, Ödev / Evde-Çöz Sınavlar,
3 Problem çözme ve h Problem Çözme, Sözlü Sınavlar, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Sözlü Sınavlar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş ve Temel Kavramlar Dersin tanıtımı, amaç ve hedefler Temel kavramlar: Kuvvet, moment, denge
2 Statikte Temel Prensipler Serbest cisim diyagramları Kuvvet ve moment dengeleri
3 Yapısal Elemanların Davranışı Çekme ve basma kuvvetleri Malzeme özellikleri
4 Gerilme ve Şekil Değiştirme Gerilme ve şekil değiştirme analizleri Elastik ve plastik davranışlar
5 Eksenel Yüklenen Elemanlar Çubuklar ve kolonlar Kritik yükleme
6 Kirişlerin Analizi Bükülme momentleri ve kesme kuvvetleri Kirişlerin eğilme davranışı
7 Çerçeve Analizi Çerçeve sistemleri İç kuvvetler ve moment dağılımı
8 Ara Sınav
9 Yapısal Bağlantı Elemanları Cıvata, perçin ve kaynaklar Bağlantı elemanlarının tasarımı
10 Malzeme Bilimi Çelik, beton, ahşap gibi yapı malzemeleri Malzemelerin mekanik özellikleri
11 Yorulma ve Kırılma Mekaniği Yapısal yorulma Kırılma mekanizmaları
12 Yapısal Güvenlik ve Tasarım İlkeleri Güvenlik faktörleri ve yük kombinasyonları Tasarım norm ve standartları
13 Uygulamalı Problemler ve Vaka Çalışmaları Gerçek dünya yapısal sorunları Vaka çalışmaları ve problem çözme
14 Dersin özetlenmesi Önemli konuların tekrarı ve sınav ipuçları
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Araştırma ve Eleştirel Düşünme Becerisi: Mimari ve kentsel ölçekte belirli sorunlara karşı araştırma, anlama, analiz etme, bilgi üretme, karşılaştırmalı olarak inceleme ve farklı açılardan değerlendirmeler aracılığıyla çözüm önerileri ve stratejik yaklaşımlar geliştirme. X
2 İletişim ve Sunum Becerisi: Meslek ortamlarında ve toplumda, uygun temsil araçlarını kullanarak verimli yazabilme ve konuşabilme; doğru iletişim kurmak üzere geleneksel el çizimleri ve bilgisayar teknolojilerinin kullanıldığı çeşitli tekniklerle programlama ve tasarım sürecinin her aşamasını uygun tekniklerle ifade edebilme, etkili sunum yapabilme.
3 Tasarım Becerileri: Tasarımın temel ilkelerini ve gerekliliklerini kavrayarak etkin şekilde kullanabilme, ilgili ölçüt ve standartlar doğrultusunda farklı alternatifler üretebilme.
4 Bütünleşik Değerlendirme ve Karar Verme: Tasarım problemlerini çözümlemede kentsel ölçekten tekil malzeme kullanımına; toplumsal yaklaşımdan bireysel kullanım ilişkisine kadar geniş bir aralığa odaklanan unsurları bir arada değerlendirebilme. Mimari ve kentsel tasarım problemlerinin çözümlenmesinde çevrenin bilinçli kullanımı, erişilebilirlik, çevresel sistemler, taşıyıcı sistemler, yapı servis sistemleri gibi birden fazla değişkeni, belirlenen tema ve bağlam kapsamında bir arada kullanabilme. X
5 Mimarlık Tarihi ve Kültür: Mimarlık tarihi kapsamında incelenen örnekleri anlama ve kavrama; bunları şekillendiren yerel, bölgesel, küresel ortamlara ait kültürel normları mimari, sosyo-ekonomik, politik, estetik ve teknolojik faktörler bağlamında değerlendirerek bu mirasın etkilerini anlama; mimarlık düşüncesi ve uygulamasına ilişkin yenilikleri takip ederek yaşam boyu öğrenmeye açık olma.
6 Kültürel Çeşitlilik: Yerel ve küresel ölçekte farklı kültürlere sahip toplum ve bireylerin ihtiyaçları, değerleri, davranışsal normları hakkında bilgi edinme ve söz konusu kültürel çeşitliliğin etkinlik zemini olan sosyo-mekânsal dinamikleri anlama.
7 Çevresel Sistemler ve Sürdürülebilir Tasarım: Çevresel sistemlere ve coğrafi özelliklere göre tasarım kriterlerinin çeşitliliğini anlama ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda kamu yararını gözeterek kaynakların korunarak gelecek nesillere aktarılmasına katkıda bulunacak mekanlar oluşturabilme.
8 Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması: Tarihi ve doğal çevreyi tanıma, önemini kavrama ve koruma bilinci kazanma; tarihi anıtların ve yapıların belgelenmesi, rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerini hazırlamak için gerekli temel teknikleri anlama.
9 Biçimsel ve Strüktürel Kompozisyon: Form, fonksiyon, strüktür ilişkilerini bir bütün olarak ele alabilme ve mekânsal düzeyde kavrayabilme; yapı malzemeleri ve bileşenlerinin üretim, kullanım ve uygulamalarıyla ilgili ilke ve standartları anlama. X
10 Taşıyıcı Sistemler: Taşıyıcı sistemlerin temel özelliklerini anlama, çağdaş taşıyıcı sistemlerin gelişimi ve uygulama alanları hakkında bilgi sahibi olma, ilgili disiplinler ile iş birliği kabiliyeti edinme. X
11 Yapı Servis Sistemleri: Yapı tasarımında, strüktürel, çevresel, güvenlik, yapı kabuğu ve bina servis sistemlerini (tesisat, elektrik, sirkülasyon, iletişim, güvenlik ve yangın koruma) anlama, değerlendirme, seçme ve tasarım sürecine entegre edebilme.
12 Proje Yönetimi ve Saha Uygulamaları: Proje yönetimi, iş planlama, finansal yönetim, ekip oluşturma, girişimcilik ve liderlik konularında temel ilkeleri anlama ve uygulayabilme.
13 Finansal Değerlendirme: Fizibilite çalışmaları, yapı maliyeti öngörüleri, işletme maliyetleri, bina yaşam döngüsü gibi kısa, orta ve uzun vadeli finansal konuların temelleri hakkında yeterli bilgi sahibi olma.
14 Meslek Etiği, Alanla İlgili Mevzuat ve Yasal Sorumluluklar: Kamu yararı, sağlığı, güvenliği ve refahı için, mülkiyet hakları, imar ve iskân yönetmelikleri, kullanıcı hakları gibi tasarımı etkileyen konularda mimarın yasal sorumluluklarını anlama, mimari tasarım ve uygulamada mesleki muhakemenin kullanılmasına ilişkin etik değerlerin rolünü kavrayabilme.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 40
1. Ara Sınav 60
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 5 80
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 5 5
Kısa Sınav 1 1 1
Ödev 1 1 1
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 124
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,96
Dersin AKTS Kredisi 5