Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Triboloji MKM 507 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. NESLİHAN ÖZSOY
Dersi Verenler Prof.Dr. VAHDET UÇAR, Doç.Dr. NESLİHAN ÖZSOY,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

“Triboloji”, karşılıklı etkileşim halinde olan ve birbirine göre bağıl hareket yapan yüzeyler (malzemeler) arasındaki sürtünme, aşınma ve yağlama olayları ile bu olaylar arasındaki ilişkilerin bilimi, teknolojisi ve mühendisliği şeklinde tanımlanmaktadır.

Dünyamızın temel yapı taşlarını oluşturan malzeme, enerji ve bilgi üçlüsü; aşınma sonucunda ortaya çıkan malzeme kayıpları, sürtünme dolayısı ile oluşan enerji kayıpları ve bunların en uygun seviyelere getirilmesi için alınabilecek önlemleri içeren bilgi formatında farklı tribolojik süreçlerde karşımıza çıkmaktadır.

Triboloji dersinin temel amacı; tribolojinin tüm bileşenleri ve yönleri ile bu konuda detaylı çalışma yapacak olanlara interaktif olarak öğretilmesini sağlamaktır.




Dersin İçeriği

Tribolojinin tanımı, bileşenleri ve endüstrideki önemi,
Sürtünme, aşınma ve yağlama olaylarını önemli ölçüde etkileyen yüzey özellikleri, bunların ölçülmesi,
Sürtünme olayı, sürtünme teorileri ve farklı malzemeler arasındaki sürtünme davranışları,
Aşınma ve aşınma mekanizmaları,
Tribolojik test sistemleri (sürtünme direnci ve aşınma dayanımı ölçüm yöntemleri),
Yağlayıcılar ve yağlama teknikleri,
Yataklar,
Yüzey mühendisliği uygulamaları,
Tribolojik açıdan tasarım ve
Tribolojide özel konular ve uygulamalı triboloji (otomotiv tribolojisi, bakım tribolojisi, biyo-triboloji, insan tribolojisi, eko-triboloji vb.) alanları ele alınmaktadır.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Triboloji, sürtünme ve aşınma olaylarını; bunların ekonomik, ekolojik, teknolojik ve endüstriyel etkilerini bilir Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Sınav,
2 Sürtünme ve aşınma olaylarının optimum (en uygun) şartlarda gerçekleşmesi için önlemler alır Alıştırma ve Uygulama, Tartışma, Soru-Cevap, Anlatım, Sınav,
3 Tribolojik yüzeylerin ölçüm ve değerlendirme tekniklerini bilir ve sonuçları tribolojik açıdan değerlendirir Soru-Cevap, Anlatım, Ödev,
4 Tribolojik açıdan en uygun malzeme seçimini ve değerlendirilmesini yapar Alıştırma ve Uygulama, Örnek Olay, Anlatım, Sınav,
5 Tribolojik açıdan en uygun yüzey modifikasyon işlemini, uygulanmasını ve değerlendirmesini yapar Tartışma, Problem Çözme, Anlatım, Ödev, Sınav,
6 Tribolojik açıdan en uygun yağlayıcı ve yağlama yöntemini seçer ve uygular Grup Çalışması, Alıştırma ve Uygulama, Tartışma, Anlatım, Sınav,
7 Sürtünme, aşınma ve yağlama açısından en uygun yatak seçimini ve uygulamasını yapar Alıştırma ve Uygulama, Tartışma, Anlatım, Ödev, Sınav,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Tribolojinin tanımı, bileşenleri ve endüstrideki önemi
2 Sürtünme
3 Sürtünme olayı, sürtünme teorileri ve farklı malzemeler arasındaki sürtünme davranışları
4 Aşınma
5 Aşınma ve aşınma mekanizmaları
6 Tribolojik test sistemleri (sürtünme direnci ve aşınma dayanımı ölçüm yöntemleri)
7 Tribolojik test sistemleri (sürtünme direnci ve aşınma dayanımı ölçüm yöntemleri)
8 Yağlayıcı maddeler, yağlama teknik ve teknolojileri
9 Yataklar, seçimi ve yatak uygulamaları
10 Yıl içi sınavı
11 Polimerlerde tribolojik davranışlar
12 Polimerlerde tribolojik davranışlar
13 Öğrenci Sunumları
14 Öğrenci Sunumları
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1. Soydan Y. ve Ulukan L., Temel Triboloji; Sürtünme-Aşınma-Yağlama Bilimi ve Teknolojisi, Tagem Kopisan Yayınevi, Sakarya, 2013.

2. Leach R., Optical Measurement of Surface Topography, Springer, 2011.

3. Shizhu W. and Ping H., Principles of Tribology, Wiley, Tsinghua University Press, 2012.

4. Hutchings I.M., Tribology: Friction and Wear of Engineering Materials, Adward Arnold, London, 1992.

5. Chizhos, H. And Habig K-H., Tribologie-Handbuch: Tribometrie, Tribomaterialien, Tribotechnik, Vieweg+Teubner, 2010.

6. Brushan, B., Introduction to Tribology, Wiley, 2013.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Mühendislik alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulama becerisi X
2 Sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi tamamlayabilme ve uygulama becerisi; değişik disiplinlere ait bilgileri bütünleştirebilme becerisi
3 Mühendislik problemlerini kurgulayabilme, çözmek için yöntem geliştirme ve çözümlerde yenilikçi yöntemler uygulama becerisi
4 Yeni ve orijinal fikir ve yöntemler geliştirme becerisi; sistem, parça veya süreç tasarımlarında yenilikçi çözümler geliştirebilme becerisi
5 Mühendislikte uygulanan modern teknik ve yöntemler ile bunların sınırları hakkında kapsamlı bilgi
6 Analitik, modelleme ve deneysel esaslı araştırmaları tasarlama ve uygulama becerisi; bu süreçte karşılaşılan karmaşık durumları analiz etme ve yorumlama becerisi
7 Gereksinim duyulan bilgi ve verileri tanımlama, bunlara ulaşma ve değerlendirmede ileri düzeyde beceri
8 Çok disiplinli takımlarda liderlik yapma, karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilme ve sorumluluk alma becerisi
9 Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, o alandaki veya dışındaki ulusal ve uluslar arası ortamlarda sistematik ve açık bir şekilde yazılı ya da sözlü olarak aktarabilme becerisi X
10 Verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliği
11 Mesleğinin yeni ve gelişmekte olan uygulamaları hakkında farkındalık; gerektiğinde bunları inceleme ve öğrenebilme becerisi X
12 Mühendislik uygulamalarının sosyal ve çevresel boyutlarını anlama ve sosyal çevreye uyum becerisi X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Ödev 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 2 2
Kısa Sınav 1 1 1
Ödev 1 12 12
Final 1 2 2
Performans Görevi (Seminer) 1 25 25
Toplam İş Yükü 138
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,52
Dersin AKTS Kredisi 6