Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Selçuklu Devri Kültür Tarihi TAR 381 5 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri Yok
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi EFE YEŞİLDURAK
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi EFE YEŞİLDURAK,
Dersin Yardımcıları Yok
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Türklerin tarih boyunca kurmuş oldukları dört büyük devletten birisi olan Selçukuların kültürel ve sosyal hayatlarını, ilim dünyasına katkılarını, sanatsal faaliyetlerini ve din ve düşünce yapılarını kavratmak
Dersin İçeriği Selçuklu devletlerinde, eğitim, bilim, din, tasavvuf, düşünce, kültür hayatı, beslenme kültürü, ahilik, ideolojiler, diğer toplumlarla etkileşimler hakkında detaylı bilgi verir
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Selçuklu sultanların dine, eğitim ve bilime bakışlarını açıklar Anlatım, Soru-Cevap,
2 Selçuklu devletlerinde dini düşünce hakkında bilgi sahibi olur Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
3 Selçuklu toplumunda Müslüman-Hıristiyan ilişkilerini kavrar Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar,
4 Selçuklu toplumunda yaygın tasavvuf hareketleri hakkında bilgi edinir Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım,
5 Ahilik, fütüvvet ve esnaf teşkilatını açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar, Beyin Fırtınası,
6 Kalenderiyye, Vefaiyye, Haydariyye ve Mevelivvye hakkında bilgi sahibi olur Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım,
7 Selçuklu eğitim sistemi hakkında bilgi edinir Anlatım, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar,
8 Nizamiye Medreselerinin dünya eğitim sistemi içerisindeki yerini kavrar Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Anlatım,
9 Selçuklu dönemi beslenme kültür hakkında bilgi sahibi olur Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Büyük Selçuklu Döneminde Kültür ve Düşünce Hayatının Kaynakları
2 Nizamiye Medreseleri
3 İmam Gazali’nin Selçuklu Toplumunun Oluşumundaki Rolü
4 Hasan Sabbah ve Selçuklu Toplumunda Batıni Hareketler
5 İsmailiyye ve Selçuklu Toplumuna Etkileri
6 Büyük Selçuklu Devrinde Önemli Kültür Merkezleri
7 Büyük Selçuklu devrinde seyahat kültürü ve dervişler
8 Türkiye Selçukluların devrinde eğitim ve öğretim
9 ARASINAV
10 Selçuklular devrinde mistik hareketler ve tarikatlar
11 Mevlana, Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre
12 Kalenderiler, Babailer, Hayderiler, Abdalan-ı Rum, Vefailer
13 Fütüvvet, Ahilik ve Selçuklu toplumuna etkileri
14 Türkiye Selçuklularında Beslenme Kültürü
Kaynaklar
Ders Notu Ahmet Yaşar Ocak, Ortaçağlar Anadolu’sunda İslam’ın Ayak İzleri: Selçuklu Dönemi, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2011.
Ders Kaynakları 1. Ahmet Yaşar Ocak, Türk Sufiliğine Bakışlar, 9. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları, 2007.
2. Ahmet Yaşar Ocak, Ortaçağ Anadolu’sunda İki Büyük Yerleşimci (Kolonizatör) Derviş Yahut Vefaiyye ve Yeseviyye Gerçeği, Ankara: Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Merkezi Yayını, 2011.
3. M. Said Polat, Selçuklu Göçerlerinin Dünyası, İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2004.
4. Abdülhüseyin Zerrinkub, Medreseden Kaçış, İstanbul: Ağaç Yayınları, 2010.
5. Nizamülmülk, Siyasetnâme, haz.: Mehmet Altay Köymen, Ankara: TTK Basımevi, 1982.
6. Mikail Bayram, Ahi Evran: Tasavvufi Düşüncenin Esasları, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayını, 1995.
7. Haşim Şahin, “Türkiye Selçuklu ve Beylikler Dönemi Mutfak Kültürü”, Türk Mutfağı, ed.: Arif Bilgin-Özge Samancı, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayını, 2008, s. 39-55.
8. Abdülbaki Gölpınarlı, Mevlana’dan Sonra Mevlevilik, İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 1953.
9. Irene Melikoff, Hacı Bektaş: Efsaneden Gerçeğe, İstanbul: Cumhuriyet Kitapları, 1998.
10. M. Fuad Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, 8. Baskı, Ankara: Dİyanet İşleri Başkanlığı Yayını, 1998.
11. Ahmed Eflaki, Ariflerin Menkıbeleri, I-II, terc.: Tahsin Yazıcı, Ankara: MEB Yayınları, 1989.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 30
1. Performans Görevi (Seminer) 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 5 5
Kısa Sınav 1 5 5
Ödev 1 5 5
Performans Görevi (Seminer) 1 5 5
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 120
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,8
Dersin AKTS Kredisi 5