Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam Düşüncesinde Ehl-İ Sünnet KLM 608 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. HÜLYA TERZİOĞLU
Dersi Verenler Doç.Dr. HÜLYA TERZİOĞLU,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

İslam tarihindeki temel düşünce ekollerinden biri olan Ehl-i Sünnet ekolü hakkında öğrencilere ayrıntılı bir şekilde bilgi vermek, tarihi süreçte ortaya çıkan önemli grupları tanımak; bunların temel inanç, görüş ve metotları hakkında bilgi sahibi olmak ve kendi özgün kaynaklarından hareketle bilgi edinmek.

Dersin İçeriği

Ehl-i Sünnet Kavramı, Selefilik, Eş'arîlik, Mâtürîdîlik, Bu üç mezhebin birleştiği ve ayrıldığı konular baz alınarak temsilcileri, temel görüşleri, kavram ve terminolojileri, tarihi kırılma noktaları, bugün gelinen noktada temsiliyetleri haftalara göre ele alınır. 

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Mezheplerin ortaya çıkış süreçlerini bilir, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Ehl-i Sünnet kavramının içeriğini tanımlar, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
3 Ehl-i Sünnet ile diğer ekolleri mukayese edip değerlendirir Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Sünni fırkaların önemli şahsiyetlerini, görüşlerini ve eserlerini açıklar, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Selefilik, Eşarilik ve Maturidiliğin temel özelliklerini tanır, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
6 Günümüz Ehl-i Sünnet dünyasını bilir, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş, metod ve genel açıklamalar,
2 Ehl-i Sünnet kavramı ve isimlendirme meselesi
3 Ehl-i Sünnetin şemsiye bir kavram olması, teşekkül süreci ve kısa bir tarihçe,
4 Sünniliğin ilk temsilcileri ve Hasan-i Basri,
5 Hadis taraftarları, Rey taraftarları,
6 Ebu Hanife ve Ehl-i Rey,
7 Ahmet b. Hanbel ve Ehl-i Hadis,
8 Eşariliğin teşekkülü ve İmam Eşari,
9 Bakillani ve Eşariliğinin sistemleşmesi,
10 İmam Maturidi ve Maturidilik
11 Maturidiliğin teşekkül süreci ve Nesefi,
12 Maturidliğin önemli şahsiyetleri ve eserleri,
13 İslam tarihinde Maturidilik ve yayıldığı bölgeler,
14 Genel değerlendirme,
Kaynaklar
Ders Notu

Aşağıda belirtilen kitap bölümleri ve makaleler

Ders Kaynakları

Abdurrahman el-Bedevi, Mazâhibül-Islâmiyyîn, Beyrut 1996.
Bağdadi, Mezhepler arasındaki Farklar, tr. Ethem Ruhi Fığlalı, İstanbul 1991;
Bulut, H.İbrahim, Mutezile Mezhebinde Nedensellik Tartışmaları, Marife Bilimsel Birikim, Yıl 3, Sayı 3, (Kış 2003), ss. 275-292.
Bulut, H.İbrahim, Şeyh Müfîd ve Şia´da Usûlî Farklılaşma Süreci, İzmir, 2005.
Ebu Hanife Numan b. Sabit, İmam-ı Azamın Beş Eseri, çev. Mustafa Öz. İstanbul 1981.
Ebu Zehra, İslâmda Siyâsi ve İtikâdî Mezhepler Tarihi, (tr. E. Ruhi Fığlalı-O. Eskicioğlu), İstanbul 1970.
Eşarî, Makâlatül-Islâmiyyîn ve ihtilâfil-Musallîn, ed. Helmut Ritter, Weisbaden 1980;
Ethem Ruhi Fığlalı, Çağımızda İtikadi İslam Mezhepleri, İzmir 2004.
Ibn Hazm, el-Fasl fil-Milel, Beyrut 1986.
İmam Maturidi ve Maturidilik, ed. Sönmez Kutlu, Ankara 2003.
İsa Doğan, Mürcie ve Ebu Hanife, Samsun 1992.
Kummi/Nevbahti, Şiî Fırkalar [ Kitâbul-Makâlât vel-Fırak/Fırakiş-şia], (tr. Hasan OnatSabri Hizmetli-Sönmez Kutlu-Ramazan Şimşek), Ankara 2004.
Maturidi, Kitâbut-Tevhîd, (thk. B.Topaloğlu), İstanbul 2004.
Sönmez Kutlu, Türklerin İslamlaşma Sürecinde Mürcie ve Tesirleri, Ankara 2000.
Şehristani,el-Milel ven-nihal, (ed. A.Ali Mahna-A.H.Faur, Beyrut 1993.
W. Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, (tr. Ethem Ruhi Fığlalı), Ankara 1981.
Wilferd Madelung, Religious Schools and Sects in Medeiaeval Islam, London 1985.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 40
1. Ödev 20
2. Ödev 20
3. Ödev 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 10 20
Ödev 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 146
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,84
Dersin AKTS Kredisi 6