Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Deprem Dalga Şekli Modellemesi JFM 626 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. MURAT UTKUCU
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Deprem bilim (sismoloji) alanında çalışmayı öngören ya da tez konusu herhangi bir şekilde depremlerle ilişkili olan öğrencilere, deprem dalgalarının nasıl modellendiğinin öğretilmesi, bu konudaki önemli literatürün kazandırılması ve örnek bazı uygulamalarla bu bilgilerin pekiştirilmesi.

Dersin İçeriği

Tarihsel gelişim; doğrusal filtre teorisi, transfer fonksiyonları, yapay sismogramlar; modellemede faylanma ve deprem kaynağının tanımlanması, kaynak-alıcı arasındaki dalga yayılımına etki eden faktörler, alet tepkisi; dalga şekli modellemesinde yakın-alan ve uzak-alan karşılaştırması; kinematik ve dinamik kaynak tanımlamaları; nokta-kaynak ve sonlu fay dalga şekli modellemeleri, gözlenmiş dalga şekillerinin düz ve ters çözüm yoluyla deprem kaynağı ile ilişkilendirilmesi; kaynak-zaman ve yükselim-zaman fonksiyonları; karmaşık depremle; gözlenmiş dalga şekillerinin modellemeye hazırlanması, ayrıntılı kırılma süreçlerinin dalga şekli modellemesi yolu ile elde edilmesi, dalga şekli modellenmesi uygulamaları.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Deprem dalga şekli modellemesinin ne olduğunu tanımlar ve nasıl yapıldığını açıklar. Anlatım, Soru-Cevap,
2 Sentetik sismogram terimini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap,
3 Verilen bir deprem için dalga şekli modellemesi yapar. Anlatım, Tartışma, Grupla Çalışma, Rol Oynama,
4 Deprem dalga şekli modellemesi sonuçlarından bir kırılma modeli önerir. Anlatım, Beyin Fırtınası, Tartışma,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dalga şekli modellemesinin tarihsel gelişimi
2 Doğrusal filre teorisi, transfer fonksiyonları ve yapay sismogramlar
3 Dalga yayılım yolu etkileri ve alet tepkisi
4 Dalga şekli modellemesinde yakın-alan ve uzak-alan kavramları
5 Kinematik ve dinamik kaynak modelleri
6 Nokta kaynak ve sonlu fay dalga şekli modellemeleri
7 Dalga şekli modellemesinde düz ve ters çözümleme
8 Kaynak-zaman ve yükselim-zaman fonksiyonları
9 Karmaşık depremler
10 Dalga şekillerinin modellemeye hazırlanması-I
11 Dalga şekillerinin modellemeye hazırlanması-II
12 Dalga şekillerinin nokta-kaynak ters çözümü ile modellenmesi.
13 Dalga şekillerinin sonlu-fay ters çözümü ile modellenmesi.
14 Dalga şekli modellemesi sonuçlarının yorumlanması
Kaynaklar
Ders Notu

Prof.Dr. Murat UTKUCU, Deprem Dalga Şekli Modellemesi Derlenmiş Ders Sunuları

Ders Kaynakları

Honda, H., Earthquake mechanism and seismic waves, J. Phys. Earth, 10, 1-98, 1962.

Stauder, W., The focal mechanisms of earthquakes, Adv. in Geophysics, 9, 1-76, 1962.

Khattri, K., Earthquake focal mechanism studies-A review. Earth Sci. Rev.9, 19-63, 1973.

Johnson, L.R., Seismic source theory, Review of Geophysics and Space Physics, 17(N.2), 328-336.

Aki, K. and Richards, P.G., Quantitative Seismology Theory and Methods, Vol. 1 and 2, W.H. Freeman and Company, San Francisco, USA, 1980.

Kikuchi, M. and Kanamori, H., Inversion of complex body waves, Bull. Seism. Soc. Am., 72, 491-506, 1982.

Lay, T and T.C. Wallace, Modern Global seismology, San Diego, CA., USA, Academic Pres, 1995.

Utkucu, M., Pinar, A. and Alptekin, Ö., A detailed slip model for the 1995, October 1, Dinar, Turkey, earthquake (MS=6.1) determined from inversion of teleseismic P and SH waveforms, Geophys J. Int., 151, 184-195, 2002.

Stein, S. And Wysession, M., An introduction to seismology, earthquakes, and earth structure, Blackwell Publishing, 498 pp, 2003.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri içeren bilimsel projeler geliştirir ve bu projeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında sahip olduğu kapsamlı bilgiyi elde ettiği bilgi ile karşılaştırarak değerlendirir ve sentezleyerek yeni sonuçlar ortaya koyar.
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ve/veya yöntemler geliştirir.
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ile yeni modellemelerin oluşturulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ile proje yönetimi ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilir, bu tür takımlarda liderlik yapabilir ve karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilir; bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
6 Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, alanında veya alan dışındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Genel Düzeyinde kullanarak, yazılı ya da sözlü olarak aktararak sözlü ve yazılı iletişim kurar.
7 Mühendislik uygulamalarında gerekli olan jeofizik yöntemleri seçer, kuramsal ve arazi çalışmalarında liderlik eder.
8 Yerbilimlerinde üç boyutlu modelleme yapabilecek düzeyde bilişim teknolojisi bilgi ve becerisine sahip olur ve uygular.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 25
1. Performans Görevi (Seminer) 25
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 15 15
Ödev 1 15 15
Performans Görevi (Seminer) 1 15 15
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 140
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,6
Dersin AKTS Kredisi 6