Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Özel Yetenekli Çocuklar ve Eğitimi RPD 010 0 2 + 0 2 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Öğr.Gör.Dr. BASRİ ÖZÇELİK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Eda Biçener

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Özel yetenekli ve üstün zekalı çocukların temel özelliklerinin belirlenmesinde kullanılan ölçeklerin tanıtılması, özel yetenekli çocuklara uygun önleyici psikolojik danışmanlık ve rehberlik servislerinin hizmetleri, bireysel eğitim ve danışma programı hazırlamada dikkat edilecek hususlar ve uygulama örneklerinin tanıtımı. 

Dersin İçeriği

Özel yetenekli çocukların tanımı ve sınıflaması, gelişimsel ve sosyo-kültürel özellikleri, özel eğitim gerekçeleri, eğitimlerinin tarihçesi, eğitim uygulamaları, eğitimlerinde göz önünde bulundurulması gereken hususlar, özel yetenekliler üzerinde yapılan araştırmalar, Türkiye'deki uygulamalar.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Özel yetenekli çocukları tanır Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Özel eğitime gereksinim duyan bireylerin eğitimleri ile ilgili tarihsel bilgiye sahip olur. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
3 Özel eğitim uygulamaları ile ilgili bilgiye sahip olur ve onları uygular. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Özel eğitime gereksinim duyan bireyleri tanımlamak için kullanılan ölçekleri uygular. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Özel yetenekli çocuklar için bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamayı bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
6 Özel yetenekli çocuklar hakkında yapılan araştırmaları inceler. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
7 Özel yetenekli çocuklar için Türkiye’de yapılan uygulamalar hakkında bilgi sahibi olur. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
8 Özel yetenekli öğrenciler için PDR servislerinde önleyici hizmet sunabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Özel Yetenekli Birey Kimdir? Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
2 Özel Yetenekli Çocukların Gelişimsel Özellikleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
3 Türkiye’de ve Dünya’da Özel Yetenekli Bireylerin Eğitiminin Tarihsel Gelişimi Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
4 Özel Yetenekli Bireylerin Tanılama Süreci Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
5 Özel Yetenekli Bireylerin Eğitim Seviyelerine Göre Uygulanabilecek Eğitim Modelleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
6 Özel Yetenekli Bireyler İçin Eğitim Ortamları Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
7 Ara Sınav
8 Özel Yetenekli Bireyler İçin Eğitim Programı Geliştirme Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
9 Özel Yetenekli Bireylerin Öğretmenlerinin Sahip Olması Gereken Özellikler Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
10 Özel Yetenekli Bireyler ve Aileleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
11 Özel Yetenekli Bireylerin Hayat Boyu Takibi Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
12 Özel Yetenekli Bireyler ve Toplum, Aile, Öğretmen, Akran İlişkileri ve İletişim Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
13 Türkiye’de Özel Yetenekli Bireyler İçin Yapılan Eğitim Politikaları Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
14 Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Davis, A.G. (2014). Üstün Yetenekli Çocuklar ve Eğitimi. (Çev.M. Işık Koç). İstanbul: Özgür Yayınları
Gürlen, E. (2018). Üstün Yetenekli Çcuklar ve Eğitim Uygulamaları. İstanbul: Pegem Akademi Yayıncılık.

 https://orgm.meb.gov.tr/www/ustun-yenekeli-bireyler-icin-dokumanlar/icerik/31

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Okul rehberlik ve psikolojik hizmetlerinin kapsamını bilir. X
2 Öğrencilerin akademik, kariyer, ve sosyal-duygusal gelişim alanlarına ve ihtiyaçlarına uygun okul rehberlik ve psikolojik danışma programı planlar. X
3 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programını ilgili kurumlar, komisyonlar ve paydaşlarla işbirliği ve eşgüdüm içerisinde yürütür X
4 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı çıktılarını değerlendirir ve sonuçlar doğrultusunda geliştirir. X
5 Kritik yaşam olayları ve kriz durumlarında ikincil ve üçüncül önleme hizmetleri ve psiko-sosyal müdahale planı hazırlar ve sunar. X
6 Kariyer psikolojik danışmanlığı kapsamında bireyi tanıma tekniklerini uygulayarak bireysel ve grup değerlendirmeleri yapar. X
7 Kariyer planlama kapsamında eğitim ve mesleki fırsatlar, rol geçişleri ve kariyer gelişimine yönelik bireysel ve grupla kariyer rehberliği hizmetleri yürütür. X
8 Çalıştığı kurumun paydaşlarına ihtiyaçları doğrultusunda kariyer gelişim programı hazırlar ve yürütür. X
9 Mesleki kurum, eğitim kuruluşları, iş gücü piyasası arasındaki işbirliğini ve koordinasyonu geliştirici faaliyetleri organize eder X
10 Organizasyon ve örgütlere yönelik kariyer psikolojik danışmanlığı hizmeti sunar. X
11 Aile danışmanlığı kuramlarını bilir. X
12 Evliliğe hazırlık ve evliliği güçlendirme programları planlar. X
13 Evlilik öncesi psikolojik danışma hizmetleri kapsamında eş seçimi kuramları, kişisel ve çevresel faktörleri açıklar. X
14 Aile yaşam döngüsü evreleri kapsamında rol geçişleri konusunda önleyici rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütür. X
15 Aile içi şiddet ve boşanma gibi kriz durumlarında müdahale hizmetlerini açıklar. X
16 Psikolojik danışma sürecinde terapötik koşulları sağlamaya yönelik terapötik becerileri etkili şekilde kullanır. X
17 Danışanın sorunu ve davranışsal amacına uygun bireysel danışma oturumları planlar ve yürütür. X
18 Danışanın ihtiyacına yönelik uygun müdahale yöntem ve tekniklerini kullanır. X
19 Grup kuralları doğrultusunda ve grup evreleri çerçevesinde grubun amacına uygun alıştırma ve teknikler ile grupla psikolojik danışma liderliğini yürütür. X
20 Danışanların sorunlarını gelişim, kişilik, psikolojik danışma kuramları çerçevesinde profesyonel bir bakışla çerçevelendirir. X
21 Yaşam dönemi ve uyum problemleri, davranış bozukluklarına dair alan bilgisini vaka formülasyonunda işe koşar. X
22 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken mevcut toplumsal yapı ve kültürel dinamiklerin ve kendi kültürel özelliklerinin farkındadır. X
23 Kültüre duyarlı psikolojik danışma beceri ve yeterliklerine sahiptir. X
24 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip ve dezavantajlı danışanlara okul, kariyer ve aile psikolojik danışmanlığı hizmetlerini sunarken kültüre duyarlı psikolojik danışma bilgi, beceri ve yeterliklerini işe koşar. X
25 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri seçer. X
26 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri yönergeleri doğrultusunda uygular ve değerlendirir. X
27 Bilimsel araştırma süreci basamaklarını ve yöntemlerini bilir. X
28 Rehberlik ve psikolojik danışma alanına dair araştırma tasarlar. X
29 Araştırma konusu ve amacına uygun örnekleme ve veri toplama yöntemiyle elde ettiği verileri analiz eder. X
30 Araştırma sonuçlarını araştırma amacına uygun şekilde yorumlar ve raporlar. X
31 Rehberlik ve psikolojik danışma alanında ulusal ve uluslararası etik ilkeleri, standartları, kuralları ve kodları bilir. X
32 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken meslek etiğine riayet eder. X
33 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek yabancı dil bilgisine sahiptir. X
34 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri takip ederken (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar, kongreler, çalıştaylar v.b.) basılı ve dijital kaynakları etkin şekilde kullanır. X
35 Mesleki konularda alan savunuculuğu ve danışanlar konusunda hak savunuculuğuna önem verir. X
36 Sosyal ve dijital bağlamlarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili bilgi, beceri ve deneyimlerini etkili şekilde ifade eder. X
37 Ulusal ya da yerel çapta meydana gelebilecek travmatik olaylar sonrasında, sosyal sorumluluk çerçevesinde psikolojik danışma yardımı sunar. X
38 Psikolojik yardım sürecini yürütürken manevi ve evrensel değerleri gözetir. X
39 Demokratik ve aktif katılım kararlılığına sahip bir şekilde sosyal yaşama dahil olur. X
40 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bilimsel tutuma, kanıta dayalılığa ve hesap verilebilirliğe önem verir. X
41 Psikolojik danışman olarak kendi beden ve ruh sağlığına önem verir. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 20
2. Ödev 20
3. Ödev 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 3 6 18
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 102
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,08
Dersin AKTS Kredisi 4