1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (Yeni Plan)
  3. Mesleki Rehberlik (2023 - 2024)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Mesleki Rehberlik RPD 309 5 2 + 0 2 2
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler

Dezavantajlı Gruplarla Kariyer Danışmanlığı, İş ve Meslek Danışmanlığı, Bilgisayar Destekli Kariyer Danışmanlığı Sistemleri, Endüstri ve Örgüt Psikolojisi, Endüstride Rehberlik ve Psikolojik Danışma, İnsan Kaynakları Yönetimi, İş Analizi ve Performans Değerlendirmesi, Kariyer Bilgi Kaynakları, Okullarda Yaşam Kariyeri Gelişimi, Yaşam Boyu Kariyer Gelişimi, Kariyer Bilgi Kaynakları, Kariyer Planlama ve Geliştirme
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. BETÜL DÜŞÜNCELİ
Dersi Verenler Doç.Dr. BETÜL DÜŞÜNCELİ,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Eda Biçener
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Mesleklerle ilgili rehberlik hizmetlerinin içeriği hakkında bilgi edinme, kariyer gelişimini etkileyen faktörleri ve kariyer danışmanlığı yaklaşımlarını öğrenmektir.
Dersin İçeriği

Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı ile ilgili temel kavram ve ilkeler; kariyer gelişim sürecini etkileyen psikolojik faktörler, kariyer gelişim sürecini etkileyen diğer faktörler, kariyer danışmanlığında psikodinamik ve gelişimsel yaklaşımlar, Türkiye’de Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Mesleki rehberlik ve danışma ile ilgili temel kavram ve ilkeleri açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Mesleki rehberlik ve danışmanın tarihsel gelişimini inceler. Anlatım,
3 Meslek seçimini etkileyen faktörleri tartışır. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Meslek gelişimi kuramlarını açıklar. Anlatım,
5 Türkiye’de mesleki rehberlik ve kariyer danişmanlığının gelişimini inceler. Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
2 Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı ile ilgili temel kavram ve ilkeler Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
3 Kariyer gelişim sürecini etkileyen faktörler Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
4 Kariyer gelişim sürecini etkileyen faktörler Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
5 Kariyer Danışmanlığında Değerlendirme Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
6 Özellik- Faktör Uyumlu Kuramlar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
7 Özellik- Faktör Uyumlu Kuramlar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
8 Özellik- Faktör Uyumlu Kuramlar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
9 Ara sınav Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
10 Psikodinamik Yaklaşımlar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
11 Gelişimsel Yaklaşımlar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
12 Sosyal Bilişsel Yaklaşımlar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
13 Sosyal Bilişsel Yaklaşımlar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
14 Genel değerlendirme Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Ünsal, P. (2014). Kariyer Gelişim Kuramları ve Kariyer Danışmanlığı. Nobel Yayın evi. Yeşilyaprak, B. (2015).  Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı: Kuramdan Uygulamaya, Pegem  Akademi, 6.Baskı

Kuzgun, Y, Bacanlı, F. (2012). Rehberlik ve Psikolojik Danışmada Kullanılan Ölçme Araçları ve Programlar Dizisi. Nobel Yayın evi.

Niles, S.G., Goodman, J. ve Poe, M. (2018). Kariyer Danışması Vaka Kitabı: Öğrenciler, Uygulayıcılar ve Psikolojik Danışman Eğitimcileri için bir kaynak, (Çev. Ulaş, Ö. Ve Doğan T.), Ankara: Nobel Yayıncılık.

Yeşilyaprak, B. (2015).  Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı: Kuramdan Uygulamaya, Pegem  Akademi, 6.Baskı

Kuzgun, Y, Bacanlı, F. (2012). Rehberlik ve Psikolojik Danışmada Kullanılan Ölçme Araçları ve Programlar Dizisi. Nobel Yayın evi.

Niles, S.G., Goodman, J. ve Poe, M. (2018). Kariyer Danışması Vaka Kitabı: Öğrenciler, Uygulayıcılar ve Psikolojik Danışman Eğitimcileri için bir kaynak, (Çev. Ulaş, Ö. Ve Doğan T.), Ankara: Nobel Yayıncılık.

Sharf, R. S. (2017). Kariyer Gelişim Kuramlarının Kariyer Danışmasına Uygulanması(Edit. Nilüfer Voltan .Acar, Kemal Öztemel) Pegem  Akademi,

Kuzgun, Y. (2014). Akademik Benlik Kavramı Ölçeği, Nobel Yayın evi.

Niles, S. G. Bowlsbey, J. H. (2013) 21. Yüzyılda Kariyer Gelişimi Müdahaleleri, Nobel Yayın Dağıtım.

Korkut Owen, F. (2008). Mesleki Teleskop,  Anı Yayıncılık, 1.basım

Binbaşıoğlu, C. (2006).  Türkiyede Mesleki Rehberlik Merkezlerinin Kuruluşu ve Okullarda Mesleki Rehberlik Çalışmaları, Nobel Yayıncılık.

 
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Okul rehberlik ve psikolojik hizmetlerinin kapsamını bilir. X
2 Öğrencilerin akademik, kariyer, ve sosyal-duygusal gelişim alanlarına ve ihtiyaçlarına uygun okul rehberlik ve psikolojik danışma programı planlar. X
3 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programını ilgili kurumlar, komisyonlar ve paydaşlarla işbirliği ve eşgüdüm içerisinde yürütür X
4 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı çıktılarını değerlendirir ve sonuçlar doğrultusunda geliştirir. X
5 Kritik yaşam olayları ve kriz durumlarında ikincil ve üçüncül önleme hizmetleri ve psiko-sosyal müdahale planı hazırlar ve sunar. X
6 Kariyer psikolojik danışmanlığı kapsamında bireyi tanıma tekniklerini uygulayarak bireysel ve grup değerlendirmeleri yapar. X
7 Kariyer planlama kapsamında eğitim ve mesleki fırsatlar, rol geçişleri ve kariyer gelişimine yönelik bireysel ve grupla kariyer rehberliği hizmetleri yürütür. X
8 Çalıştığı kurumun paydaşlarına ihtiyaçları doğrultusunda kariyer gelişim programı hazırlar ve yürütür. X
9 Mesleki kurum, eğitim kuruluşları, iş gücü piyasası arasındaki işbirliğini ve koordinasyonu geliştirici faaliyetleri organize eder X
10 Organizasyon ve örgütlere yönelik kariyer psikolojik danışmanlığı hizmeti sunar. X
11 Aile danışmanlığı kuramlarını bilir. X
12 Evliliğe hazırlık ve evliliği güçlendirme programları planlar. X
13 Evlilik öncesi psikolojik danışma hizmetleri kapsamında eş seçimi kuramları, kişisel ve çevresel faktörleri açıklar. X
14 Aile yaşam döngüsü evreleri kapsamında rol geçişleri konusunda önleyici rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütür. X
15 Aile içi şiddet ve boşanma gibi kriz durumlarında müdahale hizmetlerini açıklar. X
16 Psikolojik danışma sürecinde terapötik koşulları sağlamaya yönelik terapötik becerileri etkili şekilde kullanır. X
17 Danışanın sorunu ve davranışsal amacına uygun bireysel danışma oturumları planlar ve yürütür. X
18 Danışanın ihtiyacına yönelik uygun müdahale yöntem ve tekniklerini kullanır. X
19 Grup kuralları doğrultusunda ve grup evreleri çerçevesinde grubun amacına uygun alıştırma ve teknikler ile grupla psikolojik danışma liderliğini yürütür. X
20 Danışanların sorunlarını gelişim, kişilik, psikolojik danışma kuramları çerçevesinde profesyonel bir bakışla çerçevelendirir. X
21 Yaşam dönemi ve uyum problemleri, davranış bozukluklarına dair alan bilgisini vaka formülasyonunda işe koşar. X
22 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken mevcut toplumsal yapı ve kültürel dinamiklerin ve kendi kültürel özelliklerinin farkındadır. X
23 Kültüre duyarlı psikolojik danışma beceri ve yeterliklerine sahiptir. X
24 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip ve dezavantajlı danışanlara okul, kariyer ve aile psikolojik danışmanlığı hizmetlerini sunarken kültüre duyarlı psikolojik danışma bilgi, beceri ve yeterliklerini işe koşar. X
25 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri seçer. X
26 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri yönergeleri doğrultusunda uygular ve değerlendirir. X
27 Bilimsel araştırma süreci basamaklarını ve yöntemlerini bilir. X
28 Rehberlik ve psikolojik danışma alanına dair araştırma tasarlar. X
29 Araştırma konusu ve amacına uygun örnekleme ve veri toplama yöntemiyle elde ettiği verileri analiz eder. X
30 Araştırma sonuçlarını araştırma amacına uygun şekilde yorumlar ve raporlar. X
31 Rehberlik ve psikolojik danışma alanında ulusal ve uluslararası etik ilkeleri, standartları, kuralları ve kodları bilir. X
32 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken meslek etiğine riayet eder. X
33 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek yabancı dil bilgisine sahiptir. X
34 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri takip ederken (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar, kongreler, çalıştaylar v.b.) basılı ve dijital kaynakları etkin şekilde kullanır. X
35 Mesleki konularda alan savunuculuğu ve danışanlar konusunda hak savunuculuğuna önem verir.
36 Sosyal ve dijital bağlamlarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili bilgi, beceri ve deneyimlerini etkili şekilde ifade eder.
37 Ulusal ya da yerel çapta meydana gelebilecek travmatik olaylar sonrasında, sosyal sorumluluk çerçevesinde psikolojik danışma yardımı sunar.
38 Psikolojik yardım sürecini yürütürken manevi ve evrensel değerleri gözetir.
39 Demokratik ve aktif katılım kararlılığına sahip bir şekilde sosyal yaşama dahil olur. X
40 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bilimsel tutuma, kanıta dayalılığa ve hesap verilebilirliğe önem verir.
41 Psikolojik danışman olarak kendi beden ve ruh sağlığına önem verir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 80
1. Kısa Sınav 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ara Sınav 1 3 3
Kısa Sınav 1 1 1
Final 1 4 4
Toplam İş Yükü 56
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 2,24
Dersin AKTS Kredisi 2