Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türkiyede Dini Akımlar ILA 441 7 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Türkiyede siyasî-dinî akımları ve din anlayışlarındaki farklılıkları tarihsel, siyasi, dini, sosyo-psikolojik açıdan tahlil etmek, cemaatleşmenin sebeplerini incelemek ve günümüz dini cemaatlerini tanıtmak, bunların düşünsel yapılarını ortaya koymak, bilimsel bir bakış acısıyla değerlendirmek,
Dersin İçeriği Dersin tanımı, amacı, konusu, kaynakları; dini akım kavramı, din-siyaset ilişkisi; dini akımların ortaya çıkmasında etkili olan sebepler; mevcut dini akımlar; dini akımların yapısal ve dini-fikri analizi; faaliyet alanları; geleneksel ve yenilikçi dini akımlar; bu akımların lider ve taraftar profilleri; akımlar üstü yaklaşım.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Din, mezhep, tarikat ve cemaat terimlerini tanımlar, Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Türkiyede dini hareketlerin doğuşuna etki eden unsurları açıklar, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
3 Türkiyedeki dini hareketler arasındaki farkları ayırt eder, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
4 Süleyman Hilmi Tunahan ve Süleymancıların özelliklerini tanımlar, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
5 İhlas/Işık cemaati, İskenderpaşa cemaati, Menzil cemaati vb. grupların ayırt edici özelliklerini açıklar Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
6 Türkiyede cemaatleşmeye sebebiyet veren hususları değerlendirir, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş ve genel bir çerçeve,
2 Dini akım kavramı, din-siyaset ilişkisi,
3 Osmanlı Dönemi din-devlet ilişkileri,
4 Cumhuriyet dönemi din-devlet ilişkileri,
5 Türkiyede dinî yapı ve cemaatler,
6 Menzi cemaati, İsmailağa cemaati ve Erenköy cemaati ve özellikleri,
7 İskenderpaşa Cemaati ve özellikleri,
8 Süleyman Tunahan cemaati ve faaliyet alanları, temel yaklaşımları
9 Nur Cemaati, kaynakları ve temel yaklaşımları ve faaliyet alanları,
10 Nur cemaatinin alt grupları ve Türkiyedeki etkinlikleri,
11 H. Hilmi Işık cemaati ve faaliyet alanları,
12 İskender Evrenesoğlu ve Mihr Vakfı
13 Türkiyede radikal din anlayışı ve temsilcileri,
14 Dinde mezhep ve meşrebe tabi olmanın dini pratik açısından önemi.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları [2] Niyazi Berkes, Türkiyede Çağdaşlaşma, İstanbul-ts.
[3] Nilüfer Göle, İslam ve Modernlik Üzerine Melez Desenler, İstanbul 2000.
[4] Orhan Türkdoğan, Alevi-Bektaşi Kimliği, Timaş Yayınları, İstanbul 1995.
[5] Ahmet Yaşar Ocak, Türk Sufiliğine Bakışlar, İstanbul 2002.
[6] Şerif Mardin, Bediüzzaman Said Nursi Olayı, İstanbul 1995
[7] Şerif Mardin, Türk Tarihinde Nakşibendi Tarikatı, Çağdaş Türkiyede İslam, (ed. R. Tapper), İstanbul 1993.
[8] Ruşen Çakır, Ayet ve Slogan, İstanbul 1990.
[9] M. Türköne, Siyâsî İdeooloji Olarak İslâmcılığın Doğuşu, İstanbul 1991.
[10] Şaban Sitembölükbaşı, Türkiyede İslamın Yeniden İnkişafı (1950-1960), İstanbul 1995.
[11] İlyas Üzüm, Günümüz Alevîliği, Ankara 2000.
[12] Şerif Mardin, Türkiyede Din ve Siyaset, İstanbul 1991.
[13] Hasan Onat, Türkiyede Din Anlayışında Değişim Süreci, Ankara 2003.
[14] Mehmet Ali Kirman, Türkiyede Bir Yeni Dînî Cemâat Örneği Olarak Süleymancılık, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara 2000.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir. X
2 Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde). X
3 Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. X
4 Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. X
5 İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır. X
6 Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir. X
7 Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar.
8 İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır. X
9 Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır. X
10 Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır. X
11 İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. X
12 Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir. X
13 İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir. X
14 İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 15
1. Ödev 10
2. Kısa Sınav 15
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 10 20
Ödev 1 8 8
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 117
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,68
Dersin AKTS Kredisi 5