Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Güncel Boyutuyla Alevilik-Bektaşilik ILA 469 7 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri Yok
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Alevi-Bektaşiliğin inanç, ibadet, ve erkanı hakkında bilgi sahibi olmak, günümüz Aleviliğinin temel meselelerini ve sorunlarını bilmek
Dersin İçeriği Alevi-Bektaşiliğin inanç, ibadet, ve erkanlar; cem ayini, dedelik kurumu, musahiplik, düşkünlük; Aleviliğin temel problemleri, günümüz Alevilerinin inanç-ibadet hayatı.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Bektaşilik, Alevilik ve Kızılbaşlık kavramlarını tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Alevi inanç, ibadet ve erkanlarını bilir. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
3 Alevilerin dini ve siyasi taleplerini açıklar, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
4 Günümüz Alevilerin temel problemlerini ve sebeplerini değerlendirir, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
5 Alevilerin kültür, inanç ve ahlaki anlayışlarını bilir, Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
6 Aleviliğin kökeninin ne olduğuna vakıf olup Alevilik´teki kırılmaları analiz edebilir. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Giriş ve genel bir çerçeve,
2 Alevilik, Bektaşilik, Kızılbaşlık vb. terimler,
3 Cumhuriyet döneminde Alevilik-Bektaşilik,
4 Kentleşme sürecinde Alevilik
5 Alevilerde İnanç esasları,
6 Alevilerde İbadetler,
7 Alevilerde dini ritüeller
8 Dedelik kurumu
9 Cem ayinleri
10 Musahiplik
11 Düşkünlük kurumu
12 Aleviler hakkında yanlış bilinenler.
13 Günümüz Aleviliğin temel meseleleri ve gündemleri.
14 Günümüz Alevilerinin sorunları.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları [1] Ahmet Yaşar Ocak, Alevi-Bektaşi İnançlarının İslam Öncesi Temelleri, İstanbul 2000, İletişim Yayınları.
[2] Ahmet Yaşar Ocak, Türk Sufiliğine Bakışlar, İstanbul 2002.
[3] F. Babinger-Fuad Köprülü, Anadoluda İslâmiyet, çev., Ragıp Hulusi, İstanbul 2000.
[4] Orhan Türkdoğan, Alevi-Bektaşi Kimliği, Timaş Yayınları, İstanbul 1995.
[5] Yusuf Ziya Yörükan, Anadoluda Aleviler ve Tahtacılar, Haz. Turhan Yörükan, Kültür Bakanlığı Yaynları, Ankara 1998.
[6] Ethem Ruhi Fığlalı, Türkiyede Alevilik Bektaşilik, Ankara 1996.
[7] M.Saffet Sarıkaya, Anadolu Aleviliği (XI.-XIII. asırlar), Ötüken Yay., İstanbul 2003.
[8] Harun Yıldız, Anadolu Aleviliği, Ankara 2004.
[9] Mustafa Ekinci, Anadolu Aleviliğinin Tarihsel Arka planı, İstanbul 2002.
[11] H. Onat, Değişim Sürecinde Alevilik, Köprü, Bahar, sayı: 62 (1998).
[12] H. Onat, Kızılbaşlık Farklılaşması Üzerine, İslâmiyât, Cilt: 6, Sayı: 3, (2003), s.111-126.
[13] H. Onat, Alevilik-Bektaşilik, Din Kültürü Ahlak Bilgisi Dersleri ve Diyanet, Türk Yurdu, Cilt: 25, Sayı: 210 (2005).
[14] Sönmez Kutlu, Aleviliğin Dini Statüsü: Din, Mezhep, Tarikat Heterodoksi, Ortodoksi veya Metadoksi, İslamiyat, Cilt: 6, Sayı: 3 (2003), s. 31-54.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir. X
2 Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde).
3 Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. X
4 Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. X
5 İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır. X
6 Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir. X
7 Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar.
8 İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır. X
9 Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır. X
10 Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır. X
11 İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. X
12 Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir. X
13 İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir. X
14 İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 97
1. Kısa Sınav 1
1. Ödev 1
2. Kısa Sınav 1
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 1 8 8
Final 1 15 15
Kısa Sınav 2 10 20
Toplam İş Yükü 117
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,68
Dersin AKTS Kredisi 5