Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslamda Mali Yapı ve Vergilendirme IEF 630 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. MERVAN SELÇUK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

İslam ekonomisinde devletin mali yapısı ve ilkeleri incelenirken, kamu bütçesinin günümüzdeki gibi harcama odaklı bir yapıda değil gelir odaklı bir yapıda olduğu, zekât ve vakıfların bütçenin yükünü azaltan rolü, zorunluluk olmadıkça denk bütçenin önemi ile ilave vergi ve kamu borçlanmasının şart ve sınırları İslam maliye politikası penceresinden ele alınacaktır. Günümüzde geleneksel mali yapı ve politikaların toplumun sorunlarını ne derece çözdüğü tartışılacak, İslam maliye politikası ve araçları bu sorunların çözümünde bir alternatif olarak uygulanabilirliği sorusuna cevap aranacaktır.

Dersin İçeriği
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Dünya tarihi açısından çok önemli yere sahip Osmanlı Devleti mali uygulamaları hususunda yargıda bulunmak. Anlatım, Rol Oynama, Beyin Fırtınası,
2 Devletin farklılaşan fonksiyonlarını mali açıdan sınıflayarak kamusal hizmet finansmanının nasıl yapıldığını teşhis etmek. Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım,
3 Osmanlı Devletinin uyguladığı özgün mali modellerin başarı/başarısızlığının neden ve sonuçlarını özetlemek. Beyin Fırtınası, Rol Oynama, Anlatım,
4 Devletin temel mali fonksiyonlarını(görevlerini) tanımlamak. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
5 İslam inançları açısından tarihi mali sistemlerin mali uygulamalarını örneklerle açıklamak. Beyin Fırtınası, Rol Oynama, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Ortaçağ İslam Devletlerinin Ekonomik ve İdari Yapıları
2 Ortaçağ İslam Devletlerinde Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları
3 Müslümanlardan Alınan Vergiler
4 Gayrimüslimlerden Alınan Vergiler
5 Borçlanma ve Diğer Bazı Gelirler
6 Kamu Harcamaları
7 Ara Sınav
8 İslam Mali Politikasının Başlıca İlkeleri
9 Osmanlı Devleti'nde Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları
10 Müslümanlardan Alınan Vergiler
11 Gayrimüslimlerden Alınan Vergiler
12 Borçlanma ve Diğer Bazı Gelirler
13 Kamu Harcamaları
14 Genel Değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Erkal, M. (1992). Beytülmal. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/beytulmal adresinden erişildi.

Erkal, M. (1993). Cizye. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/cizye#1 adresinden erişildi.

Erkal, M. (1996). Ganimet. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/ganimet%0A adresinden erişildi.

 

Erkal, M. (2007). Öşür. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/osur#1 adresinden erişildi.

Fayda, M. (1995). Fey. İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/fey adresinden erişildi.

Kallek, C. (1992). Hz. Peygamber Döneminde Devlet ve Piyasa. İstanbul: Bilim ve Sanat Vakfı Yayınları.

Kallek, C. (1997). Haraç. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/harac#1 adresinden erişildi.

Kallek, C. (1998). Hisbe. TDV İslâm Ansiklopedisi1. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi.

Kallek, C. (2003). Meks. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/meks adresinden erişildi.

 

Kallek, C. (2007). Nevaib. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/nevaib adresinden erişildi.

 

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İslam ahlak anlayışı hakkında akademik düzeyde bilgi sahibi olma X
2 İslam hukukunun temel kavramları ve metodolojisi hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olma X
3 İslam muamelat hukuku hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olma X
4 Ekonomi ve finans bilimi hakkında yeterli düzeyde bilgi ve beceri sahibi olma X
5 Ekonomi ve finans alanında global düzlemdeki mevcut işleyişi bilme ve güncel gelişmeleri takip edebilme X
6 Temel İslam bilimleri ile ekonomi-finans bilimleri arasında disiplinlerarası akademik çalışmalar yapabilme X
7 Finansal sistemde İslami ilkelere uygun özgün mekanizma ve ürünler geliştirebilme X
8 Ekonomi ve finans alanındaki yeni gelişmeleri, İslam ahlak anlayışı ve hukuku perspektifinden açıklama ve yorumlama X
9 Görev aldığı alanlarda ve ekonomik-ticari faaliyetlerde etik kurallara uygun davranma X
10 En az bir yabancı dilde akademik eser verebilme X
11 Kurumların tüm paydaşlarının hakkını ve yararını gözeten bir anlayışa sahip olma X
12 Gerekli bilgi teknolojilerini kullanma becerisine sahip olma
13
14
15
18
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
Toplam 0
Toplam 0
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 15 15
Kısa Sınav 2 15 30
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 156
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,24
Dersin AKTS Kredisi 6