Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türkiye’De Siyasal Hayat ve Kurumlar (Tr) ODC 536 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. NEBİ MİŞ
Dersi Verenler Doç.Dr. NEBİ MİŞ,
Dersin Yardımcıları

Araş. Gör. FİKRET TOPAL

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Bu derste, Osmanlı’nın siyasal modernleşmesinden başlayarak günümüze kadar Türkiye siyasal hayatı çeşitli dönemlendirmeler üzerinden analiz edilecektir. Derste Türk siyasetinin kavramsal ve yapısal analiz çerçevesine ek olarak her dönemin öne çıkan siyasal gelişmeleri de tematik konular etrafında ele alınacaktır. Modern siyasal kurumların oluşumu ve dönüşümü, düşünce akımları, demokratikleşme serüveni ve geri dönüşler, Türk siyasetinin temel sorun alanları ve çözüm arayışları dersin genel içeriğini oluşturacaktır. 

Dersin İçeriği

Dersin Genel Çerçevesi, Gereklilikler ve Yeterlilik Okumaları

- Osmanlı Modernleşmesi ve Geleneksel Siyasal Sistemin Dönüşümü

- Tanzimat Reformları ve Yeni Siyasal Kurumların Oluşumu 

- Anayasacılık Hareketi ve II. Abdülhamit Dönemi

- Meşrutiyet Dönemi, Fikir Hareketleri ve Çok Partili  Dönem

- Cumhuriyetin Örgütlenmesi ve Dinamikleri

- Tek Parti Yönetimi, Kemalizm ve S¸eflik Sistemi

- Cumhuriyet Sonrası Çok Partili Hayata Geçiş

- Menderes Dönemi: Demokratik Dönüşüm

- Askeri Darbeler Dönemi ve Vesayet Siyaseti

- 1980’ler: Liberal Dönüşüm

- 1990’lar: Siyasetin Kırılganlaşması ve Güvenlikçi Siyaset

- Kürt Meselesi ve Çözüm Arayışları ve  Terör Sorunu

- 2000’ler: AB, AK Parti Dönemi ve Demokratikleşme 

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Erik Jean Zurcher, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim Yayınları.

Feroz Ahmad, Modern Türkiye’nin Oluşumu, Kaynak Yayınları

Ersin Kalaycıoğlu, Ali Yaşar Sarıbay, “Tanzimat: Modernleşme Arayışı ve Politik Değişme”, Edit: E. Kalaycıoğlu ve A. Yaşar Sarıbay, Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, Dora, Bursa, ss. 9-39

Carter v. Findley, “Tanzimat”, Edit: Reşat Kasaba, Zuhal Bilgin, Modern Dünya’da Türkiye (Türkiye Tarihi 1839-2010), Kitap Yayınevi, İstanbul, ss. 37-71

Davut Dursun, “Türk Siyasal Sisteminde Klasik Sistemden Modern Sisteme Geçiş Süreci”, Türkler Cilt: 14, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002.

Mustafa Erdoğan, Türkiye’de Anayasalar ve Siyaset, Liberte Yayınları, Ankara, 2008. 

Ergun Özbudun Ömer Faruk Gençkaya, Türkiye’de Demokratikleşme ve Anayasa Yapımı Politikası, Doğan Kitap, İstanbul, 2010

Hasan Bülent Kahraman, Türk Siyasetinin Yapısal Analizi II, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2010, ss. 3-152

Cemil Koçak (2001), “Tek Parti Yönetimi, Kemalizm ve S¸eflik Sistemi: Ebedi S¸ef / Milli S¸ef”, in A. I·nsel (ed.), Modern Türkiye’de Siyasi Düs¸ünce, Cilt 2: Kemalizm, I·stanbul: I·letis¸im Yayınları, pp. 119-37.

Şerif Mardin, Türk Siyasasını Açıklayabilecek Bir Anahtar: Merkez-Çevre İlişkileri, Türkiye’de Toplum ve Siyaset (içinde), İletişim Yayınları, İstanbul. ss. 35-79

Ali Kazancıgil, Türkiye’de Modern Devletin Oluşumu ve Kemalizm, Edit: E. Kalaycığlu ve A. Yaşar Sarıbay, Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, Dora, Bursa, ss. 207-233

Nihal Kara İncioğlu, “Türkiye’de Çok Partili Sisteme Geçiş ve Demokrasi Sorunları”, Edit: E. Kalaycığlu ve A. Yaşar Sarıbay, Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, Dora, Bursa, ss. 303-319

Ömer Kürkçüoğlu, “Türk Demokrasisinin Kuruluş ve işleyişinde Dış Etkenler”, AÜSBFD, 33/1-2, 1978

Kemal Karpat, “1950-1970 Döneminde Türkiye’de Siyasal Gelişmeler”, ss. 132-174; “1960 Darbesinin Toplumsal Arka Planı, Türk Demokrasisi Çıkmazda: İdeoloji, ss. 174-209, Türk Siyasi Tarihi, Siyasal Sistemin Evrimi (içinde), Timaş, İstanbul, 2011.

Kemal Karpat, “Parti Siyaseti ve Üçüncü Askeri Müdahale”, Türk Siyasi Tarihi, Siyasal Sistemin Evrimi (içinde), Timaş, İstanbul, 2011.

Ergun Özbudun, Çağdaş Türk Politikası, Demokratik Pekişmenin Önündeki Engeller, Çev: Ali Resul Usul, Doğan Kitap, İstanbul, 2003

Ümit Cizre, “Egemen İdeoloji ve Türk Silahlı Kuvvetleri: Kavramsal ve İlişkisel Bir Analiz”, Edit: Ahmet İnsel, Ali Bayramoğlu,  Bir Zümre, Bir Parti Türkiye’de Ordu, Birikim Yayınları, 135-163

Ali Bayramoğlu, “Asker ve Siyaset”, , Edit: Ahmet İnsal, Ali Bayramoğlu,  Bir Zümre, Bir Parti Türkiye’de Ordu, Birikim Yayınları, 59-119

Tanel Demirel, “2000’li Yıllarda Asker ve Siyaset: Kontrollü Değişim İle Statüko Arasında Türk Ordusu”, SETA Analiz, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, Sayı:18, 2010

Davut Dursun, “Türk Demokrasisinde Kurumsallaşma Sorunu ve Krizleri, Çözme Yöntemi Olarak Askeri Darbeler”, Muhafazakâr Düşünce, Yıl 1, Sayı: 3, Kış 2005, ss. 185-196

Ümit Cizre, The Justice and Devolopment Party and the military: Recreating the past after reforming it?, Edit: Ümit Cizre, Secular and Islamic Politics in Turkey, Routledge Studies in Middle Eastern Politics, 2008, ss. 132-173

Feroz Ahmad, “Cumhuriyet Türkiye’sinde Siyaset ve Siyasal Partiler”, Edit: Reşat Kasaba, Zuhal Bilgin, Modern Dünya’da Türkiye (Türkiye Tarihi 1839-2010), Kitap Yayınevi, İstanbul ss. 229-275.

Ergun Özbudun, Türkiye’de Parti ve Seçim Sistemi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2011

Metin Heper, “Başlıca Siyasal Partiler, 1923-1999” , ss. 173-216;  “Siyasal Partiler ve Demokrasi”, ss. 216-231, Türkiye’nin Siyasal Hayatı, Tarihsel, Kuramsal ve Karşılaştırmalı Açıdan, Doğan Kitap, İstanbul.

Nuray Mert, “Cumhuriyet Türkiye’sinde Laiklik ve Karşı Laikliğin Düşünsel Boyutu”, Modern Türkiye’de Siyasal Düşünce, Kemalizm, Cilt:2, İletişim Yay. İstanbul, 2009

Ümit Cizre, “Cumhuriyet Türkiye’sinde İslam Devlet Etkileşiminin Parametre ve Stratejileri”, Ümit Cizre, Muktedirlerin Siyaseti, Merkez Sağ- Ordu-İslamcılık, İletişim Yayınları, İstanbul, 2005,ss. 81-117.

Ümit Cizre, “Türkiye’nin Batılı Kimliğinin İslam’la İlişkisini Yeniden Gözden Geçirmek”, Ümit Cizre, Muktedirlerin Siyaseti, Merkez Sağ- Ordu-İslamcılık, İletişim Yayınları, İstanbul, 2005, ss. 81-117.

Nilüfer Göle, “Modernleşme Bağlamında, İslami Kimlik Arayışı”, Edit: Sibel Bozdoğan, Reşat Kasaba, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 1998,ss. 70-82

Nilüfer Göle, “80 Sonrası Politik Kültür”, Edit: E. Kalaycığlu ve A. Yaşar Sarıbay, Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, Dora, Bursa, ss. 609-625.

Atilla Yayla, “Özal, Özal Reformları ve Liberalizm”, Modern Türkiye’de Siyasal Düşünce, Liberalizm, Cilt:7, İletişim Yay. İstanbul, 2009

Necmi Erdoğan ve Fahriye Üstüner, “1990’larda “Siyaset Sonrası” Söylemler ve Demokrasi” , Modern Türkiye’de Siyasal Düşünce, Liberalizm, Cilt:7, İletişim Yay. İstanbul, 2009.

Burhanettin Duran "Siyasette Değişen Parametreler", Sivil Toplum, cilt 1, sayı 4, 2003, ss.85-104

Fuat Keyman, “Devlet Bekası, Hukukun Üstünlüğü Karşıtlığı, Türkiye’de Devlet Sorunu ve Demokratikleşme Olasılığı”, Doğu Batı, sayı 13, 2001, ss. 137-149

Gencar Özcan, Türkiye’de Siyasal Rejim ve Güvenlikleştirme Sorunsalı”, İktisat, Siyaset, Devlet Üzerine Yazılar, Bağlam, İstanbul, ss. 251-282

Burhanettin Duran, “AB Üyeliği Türkiye'nin ve Avrupa’nın Yeniden ‘İcad’ını Getirebilir mi?”, Liberal Düşünce , Sayı 40, Güz 2005, ss.27-49

Burhanettin Duran, AKP ve Dönüşümün Aracı Olarak Politika, Edit: Hakan Yavuz, AK Parti, Toplumsal Değişimin Yeni Aktörleri, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2010 ss.333-359.

Ali Resul Usul, “The Justice and Devolopment Party and The European Union: From Euro-Skepticism to Euro-Enthusiasm and Euro- Fatigue”, Edit: Ümit Cizre, Secular and Islamic Politics in Turkey, Routledge Studies, 2008, ss.175-199.

Sultan Tepe, İslami Eğilimli Bir Parti Olarak, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin Degişim vaatleri, Çelişkileri ve Sınırları, Sultan Tepe, Edit: Hakan Yavuz, AK Parti, Toplumsal Değişimin Yeni Aktörleri, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2010 ss.141-183. 

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Güncel konu ve sorunlar hakkında, tarihi, sosyal ve kültürel boyutlarıyla birlikte bilgi ve fikir sahibi olma Güncel konu ve sorunlar hakkında, tarihi, sosyal ve kültürel boyutlarıyla birlikte bilgi ve fikir sahibi olma Uluslararası İlişkiler alanında en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma, bunları kullanabilme Uluslararası İlişkiler alanında en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olma, bunları kullanabilme
2 Dış Politika ve Uluslararası İlişkiler kavramları, fikirleri ve verilerini, bilimsel yöntemlerle değerlendirme, karmaşık olay, gelişme ve konuları belirleme ve analiz edebilme, tartışmalar yapabilme, olgu ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirebilme Dış Politika ve Uluslararası İlişkiler kavramları, fikirleri ve verilerini, bilimsel yöntemlerle değerlendirme, karmaşık olay, gelişme ve konuları belirleme ve analiz edebilme, tartışmalar yapabilme, olgu ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirebilme Mesleki ve bilimsel etik davranış ilkelerinin bilincinde olma Mesleki ve bilimsel etik davranış ilkelerinin bilincinde olma
3 Bilgi üretimi ve kullanımı ile bilgiye ulaşmada yöntem ve araştırma teknikleri konusunda beceri sahibi olma Bilgi üretimi ve kullanımı ile bilgiye ulaşmada yöntem ve araştırma teknikleri konusunda beceri sahibi olma
4 Diplomatlık, ataşelik gibi uluslararası ilişkilerin kariyer alanlarında kendini geliştirme potansiyeline ve becerisine sahip olma Diplomatlık, ataşelik gibi uluslararası ilişkilerin kariyer alanlarında kendini geliştirme potansiyeline ve becerisine sahip olma
5 Alana ilgi duyan ve ilgisiz dinleyici gruplarını, Uluslararası İlişkiler ile ilgili konularda bilgilendirme, onlara düşüncelerini, konu ile ilgili problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilme Alana ilgi duyan ve ilgisiz dinleyici gruplarını, Uluslararası İlişkiler ile ilgili konularda bilgilendirme, onlara düşüncelerini, konu ile ilgili problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilme Takım çalışmasına uyumlu, inisiyatif sahibi, yenilikçi fikirlere açık ve analitik düşünebilme Takım çalışmasına uyumlu, inisiyatif sahibi, yenilikçi fikirlere açık ve analitik düşünebilme Türkçe’yi iyi kullanma, yazılı ve sözlü iletişimi iyi olup kendini doğru şekilde ifade edebilme ve empati yeteneğine sahip olma Türkçe’yi iyi kullanma, yazılı ve sözlü iletişimi iyi olup kendini doğru şekilde ifade edebilme ve empati yeteneğine sahip olma
6 Uluslararası İlişkiler Lisans yeterlilikleri üzerine kurulan aynı ya da farklı bir alandaki bilgilerin genişletilmesi ve derinleştirilmesi ile birlikte bilimsel araştırma yaparak bilgiye ulaşma, bilgiyi değerlendirme, yorumlama Uluslararası İlişkiler Lisans yeterlilikleri üzerine kurulan aynı ya da farklı bir alandaki bilgilerin genişletilmesi ve derinleştirilmesi ile birlikte bilimsel araştırma yaparak bilgiye ulaşma, bilgiyi değerlendirme, yorumlama
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Performans Görevi (Seminer) 20
1. Performans Görevi (Uygulama) 20
1. Ödev 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)