Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Basın Tarihi GZT 013 0 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. MİKAİL UĞUŞ
Dersi Verenler Doç.Dr. MİKAİL UĞUŞ,
Dersin Yardımcıları

"Toplumsal, ekonomik ve siyasal gelişmelerle gazetecilik alanı arasındaki ilişkiyi kurar ve gazeteciliğin toplumsal işlevini derinlemesine kavrar." program yeterliliğini dersin öğrenme çıktıları en yüksek düzeyde karşılamaktadır.

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Toplumlar için kültürel anlamda çok önemli bir yer işgal eden kitle iletişim araçlarından olan gazete ve dergilerin Türkiye?deki ortaya çıkış ve gelişim süreçleri ile içeriklerine dair bilgi vermek suretiyle, öğrencilerin gerek yakın dönem Türkiye tarihi ve bundan soyutlanamayacak basının tarihine dair bilgi sahibi olmalarına olanak tanımak ve bu ortamda faaliyet gösteren basın organlarının içerik ve form olarak nasıl şekillendiğini ortaya koymaktır.

Dersin İçeriği

Ders kapsamında Osmanlı?da Devleti?nde (Türkiye?de) matbaacılık ve ardından gazetecilik faaliyetlerinin başlangıç dönemlerine ilişkin bilgi verilecektir. Gazeteciliğin Batı?dan yaklaşık 200 yıl gecikmeli olarak görülmesinin nedenleri üzerinde durulacaktır. Bu bağlamda Batı?da haberciliğin doğuşu konusuna da kısaca değinilecektir. Gazeteciliğin Türkiye?de gelişim süreci, tarihsel dönemlendirmeler dâhilinde ele alınacaktır. Bu bağlamda Tanzimat Dönemi, Meşrutiyet Dönemi, 2. Meşrutiyet Dönemi, İttihat ve Terakki Dönemi, Mütareke Dönemi ve Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk basını, dönemin siyasi, ekonomik, sosyo-kültürel ard bağlamı eşliğinde değerlendirilecektir. Dersin kapsamı 1928 harf inkılâbına kadar olan dönemle sınırlıdır.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Gazetecilik temel kavram ve uygulamalarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Avrupa’da matbaanın, yazılı iletişimin, basının ortaya çıkışı ve gelişimi
2 Avrupa’da matbaanın, yazılı iletişimin, basının ortaya çıkışı ve gelişimi
3 Türkiye’ye matbaanın girişi ve gelişimi
4 Türkiye’de gazetecilik faaliyetlerinin başlaması
5 Tanzimat Dönemi Basını
6 Ara Sınav
7 Yeni Osmanlıların basın faaliyetleri
8 Meşrutiyet dönemi basın (İstibdat dönemi)
9 Meşrutiyet dönemi basın (İstibdat dönemi)
10 İkinci Meşrutiyetin ilanı sonrası basın
11 İkinci Meşrutiyetin ilanı sonrası basın
12 Milli Mücadele Dönemi
13 Cumhuriyetin ilk yılları basın (Harf devrimine kadar)
14 Genel Değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu

Osmanlı'da gazeteciliğin ortaya çıkışını bilir. Osmanlı'da basılan ilk Türkçe gazetecileri bilir. Osmanlı'da basının faaliyetlerini kavrar.

Ders Kaynakları

- Kabacalı, Alpay: Türk Basınında Demokrasi, Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1994. - Ulusoy Nalcıoğlu, Belkıs: Osmanlı'da Muhalif Basının Doğuşu (1828-1878), Yeditepe Yayınları, İstanbul, 2013.

A.D. Jeltyakov, Türkiye’nin Sosyo-Politik ve Kültürel Hayatında Basın (1729-1908 Yılları), BYGM Y. (Tarihsiz)

Ahmet Oktay, Toplumsal Değişme ve Basın (1960-1986 Türk Basını Üzerine Uygulamalı Bir Çalışma), BFS Y., 1987.

Ali Gevgilili, Türkiye’de Yenileşme Düşüncesi, Sivil Toplum ve Atatürk, Bağlam Y., 1990. ı

Cemil Koçak, Türkiye’de Milli Şef Dönemi (1938-1945), Yurt Y., 1986.

Hasan Refik Ertuğ, Basın ve Yayın Hareketleri Tarihi, Cilt 1, İstanbul Üniversitesi Y., 1970

Hıfzı Topuz, Türk Basın Tarihi, Gerçek Y., 1973.

İhsan Ilgar (der.) Mütareke’de Yerli ve Yabancı Basın, Kervan Y., 1973.

Kemal Karpat, Türk Demokrasi tarihi (Sosyal, Ekonomik, Kültürel Temeller), İstanbul Matbaası, 1967.

Orhan Koloğlu, Basımevi ve Basının Gecikme Sebepleri ve Sonuçları, Gazeteciler Cemiyeti Y., 1987.

Orhan Koloğlu, Miyop Çörçil Olayı, Yorum Y., 1986.

Orhan Koloğlu, Takvim-i Vekayi, ÇGD Y., 1981.

Selim Nüzhet Gerçek, Türk Gazeteciliği, İstanbul, 1931.

Sina Akşin, İttihat ve Terakki ve Jön Türkler, Gerçek Y., 1980.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 1.1. İletişim bilimine ve gazetecilik mesleğine ilişkin temel kavramları ve ilkeleri bilir.
2 1.2. Haber değerine sahip bilgiye erişim yöntemlerini, haber toplama ve yazmayı bilir.
3 1.3. Gazeteciliğin tarihsel bilgisini ve teknolojik gelişmelerin etkisiyle geldiği noktayı kavrar.
4 1.4. Gazeteciliğin yapısal, yönetsel ve teknik özelliklerini bilir.
5 1.5. Haber kaynaklarını değerlendirmeyi ve haber kaynaklarının sınıflandırılmasını bilir.
6 1.6. Farklı habercilik türlerine ilişkin bilgi sahibidir.
7 1.7. Küreselleşme ekseninde iletişimin ulusal, uluslararası ve kültürlerarası boyutlarını bilir.
8 1.8. İletişim araçlarının toplumsal etkilerini, araştırma ve analiz yöntemlerini bilir.
9 1.9. Gazetecilik mesleğinin hukuki, siyasi, ekonomik, tarihi, kültürel ve sosyolojik boyutlarını bilir.
10 2.1. Geleneksel medya ve yeni medya mecralarında içerik üretme, yayınlama beceresine sahiptir.
11 2.2. Haber kaynaklarına erişim ve ürettiği haberi doğrulama becerisine sahiptir.
12 2.3. Gazeteciliğin mesleki sorunlarını tanımlama ve bu sorunlara ilişkin açıklama getirebilme becerisine sahiptir.
13 2.4. Eleştirel bakış açısıyla medya içeriklerini değerlendirebilme becerisine sahiptir.
14 2.5. İletişim teknolojilerini takip etme ve üretim süreçlerinde etkin kullanabilme becerisine sahiptir.
15 2.6. Özdenetim ve editoryal kontrol yapabilme donanımına sahiptir.
16 2.7. Fotoğrafı çekme, düzenleme ve mizanpaj yapabilme becerisine sahiptir.
17 2.8. Bilimsel bir araştırmayı tasarlama, yürütme ve sonuçlarını raporlaştırma becerisine sahiptir.
18 2.9. Edindiği kuramsal bilgiyi mesleki uygulamalarda kullanabilme becerisine sahiptir.
19 3.1. Gazetecilik ve habercilik alanında bireysel ve ekip çalışmaları gerçekleştirerek sorumluluk alır.
20 3.2. Gazetecilik ve habercilik alanında yaşanan teknolojik gelişmeleri takip eder.
21
22 3.3. Medya teknolojilerini etkin kullanma yetkinliğine sahiptir.
23 3.5. Gazeteciliğin farklı uzmanlık alanları için haber üretir.
24 3.4. Gazetecilik ve habercilikle ilgili fikirlerini, sorunlara ilişkin çözüm alternatiflerini bilimsel verilerle destekler.
25 3.6. Zaman sınırlamasıyla çalışma, düşünme, yazma ve hızlı karar verme yetkinliğine sahiptir.
26 3.7. Gazete ve haber sitesi tasarlayarak bu ortamlar için içerik üretir.
27 3.8. Kendisini en uygun şekilde ifade edebilme ve etkili iletişim kurabilme yetkinliğine sahiptir.
28 3.9. Medya sektöründeki yeni kavram ve yaklaşımları yakından takip ederek mesleki gelişim sağlar.
29
30
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 20
1. Kısa Sınav 15
1. Sözlü Sınav 15
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)