Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Osmanlı Yönetiminde Gayrimüslimler TAR 379 5 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri Yok
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. ZEYNEP İSKEFİYELİ
Dersi Verenler Doç.Dr. ZEYNEP İSKEFİYELİ,
Dersin Yardımcıları Yok
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Osmanlı Devleti’nde gayrimüslimlerin tarihi süreç içindeki sosyal, ekonomik ve hukuki statüsü ve bu statüde meydana gelen değişiklikleri, bu değişikliklere etki eden faktörleri kavrar
Dersin İçeriği Osmanlı Devleti’nde gayrimüslimlerin hukuki statüleri ve yönetimi, devletin gayrimüslimlere yönelik faaliyetleri, bu süreç içindeki değişikliler ve gelişmeler
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Osmanlı Devleti’ndeki gayrimüslim toplulukları ve bu toplulukların hukuki statüsünü kavrar Anlatım, Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Osmanlı Devleti’nin gayrimüslim tebaanın yönetimine yönelik düzenlemeleri ve reform sürecini tahlil eder Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
3 Misyonerlerin gayrimüslimlere yönelik faaliyetlerini analiz eder Anlatım, Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Farklı dönemlerde gerçekleşen gayrimüslimlerin hukuki statülerindeki değişiklikleri birbirinden ayırt eder Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
5 Gayrimüslimlerin hukuki statülerinde meydana gelen değişiklikleri kıyaslar Beyin Fırtınası, Anlatım, Soru-Cevap,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 İslam Hukuku’na göre Gayrimüslimlerin Hukuki ve toplumsal durumları, İslam Hukuku içerisinde zimmi hukuku; Osmanlı öncesinde Anadolu Selçuklu ve Beylikler döneminde Gayrimüslimler
2 Osmanlı Devleti’nin ilk dönemlerinde gayrimüslim tebaa, Genel Olarak Gayrimüslimler, Millet Kavramı ve Tarihi Gelişimi
3 Osmanlı Devleti’nde başlıca topluluklar, gayrimüslim tebaanın nüfusu
4 Osmanlı Gayrimüslimlerinin Hukuki Statüleri ve bu statülere yapılan müdahaleler: Kapitülasyonlar, Siyasi Antlaşmalar
5 Osmanlı topraklarına misyonerliğin girişi, Katolik ve Protestan misyonerler, misyonerlerin gayrimüslimlere yönelik faaliyetleri; Rumlara, Ermenilere ve Bulgarlara yönelik faaliyetleri
6 Tanzimat Döneminde Gayrimüslimlerin durumlarının düzenlenmesi, reform uygulamaları ve bunlara yönelik tepkiler
7 Gayrimüslimlerin askere alınma sorunu, kamu hizmetlerine alınmaları ve devlet yönetimine etkileri
8 Milletlerin yeniden düzenlenmeleri, Rum nizamnamesi, Ermeni nizamnamesi, Protestan cemaati nizamnamesi …vd.
9 ARASINAV
10 1876 Anayasası ve gayrimüslimler, Kanun-i Esasi’de gayrimüslim tebaanın hukuku
11 İlk Osmanlı Parlamentosu ve gayrimüslimler, gayrimüslim milletvekilleri ve meclis konuşmaları, tartışmaları
12 Jön Türkler ve Osmanlıcılık siyaseti, gayrimüslim unsurları devlete bağlama çabaları
13 İkinci Meşrutiyet ve Meclis-i Mebusanın etnik yapısı,
14 İttihat terakki yönetimi ve gayrimüslimlerle olan münasebetler
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları 1- Yavuz Ercan, Osmanlı Yönetiminde Gayrimüslimler, İstanbul: Turhan Kitabevi, 2001.
2- Gülnihal Bozkurt, Gayrimüslim Osmanlı Vatandaşlarının Hukuki Durumu (1839-1914), Ankara, TTK, 1996
3- Bilal Eryılmaz, Osmanlı Devleti’nde Gayrimüslim Tebaanın Yönetimi, İstanbul: Risale, 1996
4- Murat Bebiroğlu, Osmanlı Devleti’nde Gayrimüslim Nizamnameleri, İstanbul: Kişisel Yayınları, 2008
5- Pinelopi Stathis, 19. Yüzyıl İstanbul’unda Gayrimüslimler, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2003
6- Ufuk Gülsoy, Cizye’den Vatandaşlığa Osmanlı’nın Gayrimüslim Askerleri, İstanbul: Timaş yayınları, 2010
7- Saro Dadyan, Osmanlı’nın gayrimüslim tarihinden Notlar, İstanbul: Yeditepe Yayınevi, 2011
8- Hüseyin Yılmaz, Kuran’ın Işığında Müslim Gayrimüslim Münasebetleri, İstanbul: Kayıhan Yayınları, 1997.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
1. Performans Görevi (Seminer) 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 1 5 5
Ödev 1 5 5
Performans Görevi (Seminer) 1 5 5
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 125
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5
Dersin AKTS Kredisi 5