Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türk Destanlarının Dili YTD 516 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi YAVUZ KÖKTAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Dr. Hilal Erdoğan Aksu

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Türk destanlarının dil özelliklerini öğrencilere anlatmak

Dersin İçeriği

Tarihin en eski zamanlarından itibaren varlığını tespit edebildiğimiz destanlar sözlü edebi ürünler olmaları ve sonradan yazıya geçirilmeleri itibarıyla karşımıza önemli bir dil malzemesi çıkarmaktadır. Taşıdığı eski unsurlar, sözlü geleneğin yazıya yansıması ile Türk destanları dil çalışmaları açısından değerli kaynaklarımızdır. Oğuz Kağan Destanı’ndan Dede Korkut Kitabı’na Türk dilinin derin ve geniş kesiti bu derste öğretilecektir.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Türk destanlarını sıralar. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım,
2 Türk destanlarına ait örnekler verir. Soru-Cevap, Anlatım, Beyin Fırtınası,
3 Türk destanlarının metinlerinin nerelerde olduğunu belirler. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
4 Türk destanlarının hangi lehçelerde yazıldığı konusunda fikirler geliştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Türk destanlarının dil özelliklerine ait örnekler verir. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
6 Destan metinlerinin tarihî temelleri konusunda fikirler geliştirir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Destan nedir, tarihin önemli destanları hangileridir?
2 Türk destanları nelerdir, bunların sınıflandırılması, konuları
3 Türk destanlarının metinlerine nasıl ulaşıyoruz, elimizde hangi metinler vardır?
4 Destan metinlerinin dil malzemesi olarak taşıdığı önem ve destan metinlerinin yazıya geçirilme özellikleri
5 Oğuz Kağan Destanı nedir, konusu, nüshaları, hakkında yapılan çalışmalar
6 Oğuz Kağan Destanı’ndan metin okuma
7 Oğuz Kağan Destanı’nın ses bilgisi özelliklerinin incelenmesi
8 Oğuz Kağan Destanı’nın şekil bilgisi özelliklerinin incelenmesi
9 ARASINAV
10 Oğuz Kağan Destanı’nın söz varlığı açısından incelenmesi
11 Dede Korkut Kitabı nedir, konusu, nüshaları, hakkında yapılan çalışmalar, tarihi zemini
12 Dede Korkut Kitabı’ndan metin okuma
13 Dede Korkut Kitabı’nın ses bilgisi özelliklerinin incelenmesi
14 Dede Korku Kitabı’nın şekil bilgisi özelliklerinin incelenmesi.Dede Korkut Kitabı’nın söz varlığı açısından incelenmesi.İki destan arasında mukayese
Kaynaklar
Ders Notu

W.Bang, R.R.Arat, Oğuz Kağan Destanı, İstanbul, 1936
Semih Tezcan, H.Boeschoten, Dede Korkut Oğuznameleri, İstanbul, 2000.

Ders Kaynakları

Orhan Şaik Gökyay, Dede Korkut, İstanbul, 1938.
Orhan Şaik Gökyay, Dedem Korkudun Kitabı, Ankara, 1976.
Muharrem Ergin, Dede Korkut Kitabı I, Ankara, 1958.
Muharrem Ergin, Dede Korkut Kitabı II, Ankara, 1963.
Fuad Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara, 1976.
Semih Tezcan, Dede Korkut Oğuznameleri Üzerine Notlar, İstanbul, 2000.
Selçuk Kırbaç, Dedem Korkut, İstanbul, 1999.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir. X
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler.
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. X
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar. X
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi, disiplinler arası araştırmalar yapar. X
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir.
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 25 25
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Toplam İş Yükü 146
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,84
Dersin AKTS Kredisi 6