Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Sözlük Bilimi ve Türkçenin Sözlükleri YTD 508 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. ŞAHRU PİLTEN UFUK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları Arş. Gör. Esra Kirik
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Sözlük bilim hakkında genel bilgiler verildikten sonra Türk dilinin binyıllık sözlük geleneğini ve birikimini örnekleriyle tanıtmak.
Dersin İçeriği Sözlük biliminin mahiyeti ve özellikleri
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Sözlük bilimine dair temel bilgilere sahip olup sözlük bilimini tanımlar, örnek sözlükleri sıralar. Anlatım, Tartışma,
2 Sözlük türlerini belirler, açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma,
3 Sözlük türlerini örnekler. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Gözlem,
4 Sözlük türlerini ve sözlük ile dizin arasındaki farkları ayırt eder, karşılaştırır. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Bireysel Çalışma, Anlatım,
5 Türkçenin tarihi sözlüklerini derler, örnek sözlük tasarlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Grupla Çalışma, Örnek Olay, Eğitsel Oyun,
6 Lehçe, şive ve ağız sözlüklerini değerlendirir. Anlatım, Tartışma, Örnek Olay, Gösterip Yaptırma,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Sözlük biliminin mahiyeti,özellikleri ve uygulamaları
2 Dünyanın ünlü sözlükleri hakkında genel bilgi
3 Sözlükçülüğün tarihçesi
4 İlk Türk sözlüğü Divanü Lugati´t Türk hakkında bilgiler
5 Divanü Lugati´t Türk üzerine incelemeler
6 Köktürk ve Uygur Türkçesinin söz varlığı
7 Uygur Türkçesi sözlüğü
8 Kıpçak Türkçesi sözlükleri
9 Ara sınav
10 Karahanlı Türkçesi sözlükleri
11 Çağatay Türkçesi sözlükleri
12 Eski Türkiye Türkçesi ve Osmanlı Türkçesi sözlükleri
13 Çağatay Türk şiveleri sözlükleri
14 Son yüz yılın Türkiye Türkçesi sözlükleri
Kaynaklar
Ders Notu 1-Atalay,Besim,DLT 1-2-3-4,TDK Yay.Ank.1986
2-Caferoğlu,Prof.Dr.Ahmet,Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü,Enderun Kit.İst.1990
3-Tarama Sözlüğü,10 cilt,TDK Yay.Ank.1990
4-Derleme Sözlüğü,12 cilt,TDK Yay.Ank.1990
5-Devellioğlu,Ferit,Aydın Kit.Ank.2003
6-Şemseddin Sami,Kamus-ı Türki,ÇAğrı Yay.İst.2000
7-Özdemir,Emin,Deyimler Sözlüğü,Bilgi Yay.Ank.2003
8-Tavkul,Dr.Ufuk,Karaçay-Malkar Türkçesi Sözlüğü,TDK Yay.Ank.2000
9-Eren,Prof.Dr.Hasan,Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü,Ank.1999
10-Ayverdi,İlhan,Misalli Büyük Türkçe Sözlük 1,2,3,Kubbealtı Yay.İst.2005
11-Türkçe Sözlük,TDK Yay.10.Baskı,Ank.2005
12-Çağatay,Yaşar,Ötüken Tükçe Sözlük(5 cilt),Ötüken Yay.İst.2007
Ders Kaynakları 1-Türkçe Sözlük,TDK Yay.10.Baskı,Ank.2005
2-Çağatay,Yaşar,Ötüken Tükçe Sözlük(5 cilt),Ötüken Yay.İst.2007
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir. X
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler.
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. X
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi, disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. X
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir. X
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. X
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 25 25
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Toplam İş Yükü 146
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,84
Dersin AKTS Kredisi 6