Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Fıkıh Edebiyatı ISH 505 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. HACI MEHMET GÜNAY
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Fıkıh mezheplerinin tarihi gelişim paralelinde İslam hukukunun kaynak ve literatürünü tanıtmak.
Dersin İçeriği Metin, şerh ve diğer türleriyle klasik fıkıh ve fıkıh usulü literatürü ile kitap, tez ve makale formatında modern fıkhi çalışmalar tanıtılacaktır.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Fıkıhta metin, şerh ve haşiye gibi farklı tür ve nitelikte yazım geleneğinin hangi tarihsel süreçten geçtiğini anlatabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
2 Farklı fıkıh ekolleri geleneğinde üretilen belli başlı fıkıh metin, şerh ve diğer eserleri, özellikleri ve kaynak hiyerarşisindeki yeri bağlamında tahlil edebilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
3 Farklı usul geleneğinde üretilen belli başlı fıkıh usulü eserlerini, özellikleri ve kaynak hiyerarşisindeki yeri bağlamında değerlendirebilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
4 Kanunlaştırma faaliyetlerini ele alan başlıca çalışmaları sıralayabilir. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
5 Başlıca fıkıh ekollerinin önemli hüküm ve fetva terimlerini tanır. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
6 İslam hukuku literatürüne kolayca ulaşmanın modern yöntem ve araçlarını kullanır. Anlatım, Soru-Cevap, Gözlem,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Klasik fıkıh literatürü: Metinler
2 Klasik fıkıh literatürü: Şerhler ve haşiyeler
3 Klasik fıkıh literatürü: Nevazil ve fetva literatürü
4 Klasik Fıkıh Usulü literatürü
5 Klasik Fıkıh Usulü literatürü
6 Kamu hukuku literatürü: Emval, harac ve ahkam-i sultaniye vb. literatürü
7 Fıkhın genel ilkeleri: Kavaid, eşbah ve nezair, furûk vb. literatürü
8 Ahkam ayetleri ve ahkam hadisleri literatürü
9 Yargılama hukuku literatürü: Edebül-kâdi, şurût, sicillat vb. literatürü
10 Fıkıh ve biyografi sözlükleri literatürü
11 Modern fıkıh literatürü: Kanunlaştırma literatürü
12 Modern fıkıh literatürü: Kitaplar ve ansiklopediler
13 Modern fıkıh literatürü: Tezler ve makaleler
14 Genel değerlendirme
Kaynaklar
Ders Notu H. Mehmet GÜNAY, Fıkıh Edebiyatı Ders Notları
Ders Kaynakları [1] Hayreddin Karaman, İslam Hukuk Tarihi, İstanbul 1989
[2] Y. Ziya Kavakçı, Karahanlılar Devrinde İslam Hukukçuları, Ankara 1976
[3] Muhammed İbrahim Ahmed, el-Mezheb indel-Hanefiyye, el-Mezheb indeş-Şâfiiyye, Dirâsât fil-Fıkhil-İslâmî, Mekke 1977.
[4] Ahmet Özel, Hanefi Fıkıh Alimleri, Ankara 1990
[5] Ferhat Koca, İslam Hukuk Tarihinde Selefi Söylem: Hanbeli Mezhebi, Ankara 2002
[6] DİA İslam Ansiklopedisi, değişik maddeler
[7] Literatür Dergisi (Türk Hukuk Tarihi ), 3, 5 (2005).
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 60
1. Performans Görevi (Seminer) 40
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 20 20
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Seminer) 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 146
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,84
Dersin AKTS Kredisi 6